Wat betreft Doorbraak

In de regel schrijven we niet aldoor over onszelf. Maar op het artikel van Tom Naegels in De Standaard komt Pieter Bauwens nog één keer terug om uit te leggen waarom we bij Doorbraak doen wat we doen. 

Tom Naegels maakte in De Standaard enig voorbehoud bij de geloofwaardigheid van Doorbraak. In de kern komt het erop neer dat hij het niet eens is met wat er op Doorbraak verschijnt. Dat is zijn goed recht. Sterker, het is de bedoeling. Maar is het daarom nodig mensen te schofferen en een onafhankelijk medium door het slijk te halen?

Boek van de week

De aanleiding lijkt te zijn dat we op Doorbraak een boek ‘promoten’ dat door de heer Naegels als klimaatontkennend wordt gecatalogeerd. Het gaat hier over ‘Onzichtbare neprampen en verzonnen onheil, een boek waarin de auteur argumenteert dat er nooit onomstotelijk bewezen is dat de mens verantwoordelijk is voor de klimaatverandering. Mag dat nog? Een intellectuele argumentatie zelfs al betreft dat een ‘wetenschappelijke consensus’? Is niet de kern van wetenschap dat een consensus in vraag wordt gesteld? Dat leidt tot meer onderzoek dat een these bevestigt of niet. Een wetenschappelijke consensus durft wel eens tijdelijk zijn. Zoals wel meer zekerheden.

Dat boek werd door ons boekenteam geplaatst als ‘boek van de week’. Dat is een commerciële actie die los staat van de redactie. Zoals dat hoort. Ik stel trouwens vast dat andere boekhandels die dit boek aanbieden, hiervoor vergelijkbare teksten gebruiken. Kijk maar bij Standaard Boekhandel of bij Bol.com. Er is geen verschil met de promotekst die verscheen bij Doorbraak.be en bij Boeken.doorbraak.be. Het is dan ook vals om deze tekst als argument te gebruiken om de redactie in diskrediet te brengen. Ik ga ervan uit dat het niet uit kwade wil is dat de heer Naegels dit fout voorstelde.

Tolerantie

Daarnaast wordt ook voorbehoud gemaakt over auteurs op Doorbraak en hun kwaliteit. Ervaring leerde me dat de beoordeling van auteurs heel vaak samenhangt met de vraag of men het al of niet eens is met wat die schrijft. Het heeft meestal niets te maken met de schrijfkwaliteiten van de auteur. Het blijft toch opvallend dat intellectuelen er niet in slagen in een publiek debat dat onderscheid te maken. Meer nog, dat ze zich snel laten verleiden om de andersdenkende auteurs weg te zetten als ‘wappie’, ‘complotdenker’, ‘klimaatontkenner’, ‘wetenschapsontkenner’ of halve zot.

Dat roept een fundamentele vraag op. Waar en wanneer heeft de Vlaamse progressieve intellectueel beslist dat tolerantie voor andersdenkenden fout is? Beseffen ze niet dat het getuigt van intellectuele luiheid om alle andersdenkenden te bestempelen als ‘tegenstanders van de tolerantie’, waarvoor je dus niet tolerant moet zijn? Verbindend is het niet om mensen met andere overtuigingen elke toegang tot het publieke debat te willen ontzeggen. Zij het door ze de facto uit te sluiten, zij het door publicaties die wel andersdenkende stemmen aan het woord laat, verdacht te maken. Zij het door hen te bestempelen als halvezolen, vijanden van de wetenschap of zelfs vijanden van de maatschappij.

Meer dan een mening

Doorbraak is trouwens geen eenheid. Net zoals de hoofdredactie van De Standaard niet verdacht kan worden het altijd eens te zijn met wat Mia Doornaert schrijft, is niet elke auteur of zelfs de hoofdredacteur het altijd eens met wat op Doorbraak verschijnt. Maar we willen graag pluralistisch zijn, provocatief pluralistisch. Doorbraak is meer dan één mening. Het mag ook af en toe ongemakkelijk en scherp zijn. Dat bevordert het denken. Laat duizend bloemen bloeien. Al maken verdachtmakingen van heren zoals Tom Naegels het ons vaak moeilijk om nieuwe stemmen aan te trekken.

We hebben een vrije pers. Niemand is verplicht De Standaard te lezen, laat staan Doorbraak. Als de heer Naegels zich ergert aan Doorbraak, heb ik een gouden raad: lees het niet. Er zijn genoeg andere publicaties te lezen waar u niet zal geconfronteerd worden met u storende opinies. Geniet van uw vrijheid niet te lezen wat er bij ons geschreven wordt. Neem uw vrijheid om u te omringen met gelijkgestemden. Maar hoed u voor de verleiding om de gehele Vlaamse pers te willen vormen naar uw beeld en overtuiging.

Al heb ik een ander beeld van een publiek intellectueel. Die ontwijkt geen andere gedachten, die gaat in gesprek of debat in plaats van andersdenkenden te bestempelen, uit te schelden of uit te sluiten.