12 april. Net binnen: Edward en Frans van Raemdonck gesneuveld

Elk jaar   Feestdag van Sint-Erkembode, abt van de Sint-Bertijnsabdij van Sint-Omaars (Frans-Vlaanderen), overleden in 742. Op zijn aloude grafsteen, een monoliet van porfier die in de kathedraal van Sint-Omaars ligt, worden nog steeds, volgens een oeroud heidens gebruik, schoentjes gezet van kinderen die het moeilijk hebben met lopen.

1990   In Groningen bezetting van de Dienst Studiefinanciering door 35 studenten die protesteren tegen bezuiniging op de studiefinanciering. Ze richten voor 400 000 gulden schade aan.

1981   Op 10 en 12 april 1981 vindt in het Paleis der Academiën te Brussel een Groot-Nederlands Studentencongres plaats met als thema ‘Eenheid of scheiding. Schreden naar de toekomst’. Sprekers waren onder meer Gaston Geens, toen minister van Vlaamse Gemeenschap, en Hendrik Brugmans, rector van het Europacollege in Brugge.

1981   Lancering van de eerste Amerikaanse space shuttle: de Columbia.

1974   Ajax-trainer George Knobel (1922-2012) wordt al na 8 maanden op staande voet ontslagen vanwege zijn uitlating: ‘Ajax gaat ten onder aan drank en vrouwen’. Knobel wordt vervolgens (van 1974 tot 1976) bondscoach van het Nederlands elftal. Er is dus hoop voor Marc Overmars.

Antje Monteiro (°1969)

1969   Geboorte in Utrecht van zangeres, presentator en actrice Antje Monteiro, artiestennaam van Antje Truggelaar. Ze begon bij het ballet van Penney de Jager, had een relatie met de Portugese muzikant Monteiro en gebruikt zijn naam. Bekende nummers van haar zijn onder meer Jij zal altijd van mij zijn, Laat het niet waar zijn, Vlinder (met Django Wagner). Ze trad ook op in de musicals Cats, There’s no business like show business, Sesamstraat Live, enz.

1966   In Indonesië wordt Chris Soumokil gefusilleerd. Hij is de in 1963 gevangengenomen president van de opstandige ‘Republiek der Zuid-Molukken’ (RMS). Dat gebeurt nadat Soekarno is opgevolgd als Indonesische president door Soeharto. De executie leidt tot felle betogingen van Zuid-Molukkers in Nederland, Zuid-Molukse jongeren beginnen acties. De nieuwe Zuid-Molukse president – van een RMS-regering in ballingschap – wordt ingenieur Johan Manusama.

1961   In het grimmige Koude Oorlog-spel ‘welke ideologie heeft de beste (wapen)technologie’, slaagt de Sovjet-Unie in een krachttoer: op 12 april 1961 wordt het Russische ruimteschip Vostok 1 gelanceerd met aan boord Joeri Gagarin. Hij was uitverkozen mede dankzij zijn kleine postuur: hij was maar 1,57 meter groot en paste daardoor goed in de krappe capsule. Gagarin draait één rondje om de aarde in 1 uur en 48 minuten. Hiermee is de eerste mens in de ruimte een feit. Gagarin sterft in 1968 na een banaal vliegtuigongeluk en is begraven bij de muur van het Kremlin. Elk jaar op 12 april, op de Dag van de Kosmonauten, wordt er een krans gelegd. Het Kosmonautentrainingscentrum Joeri Gagarin in Sterrenstad bij Moskou is naar hem genoemd.

August Borms (1878-1946)

1948   In Etterbeek, terechtstelling van de kreupele dr. August Borms. Willem Elsschot schreef hierover een aangrijpend Borms-gedicht. Sinds 1950 vindt elk jaar rond 12 april een Bormsherdenking plaats in Merksem (Antwerpen) waar Borms begraven ligt.

1946   Het Franse mandaatgebied Syrië verklaart zich onafhankelijk van Frankrijk en wordt een republiek die, gesteund door de Sovjet-Unie, toenadering zoekt tot andere Arabische landen. Van 1958 tot 1961 vormt Syrië een staatkundige eenheid met Egypte als de ‘Verenigde Arabische Republiek’ (VAR). In 1961 maakte een militaire coup een einde aan de VAR.

1920   Geboorte in Bazel (Zwitserland) van Armin Mohler, grondlegger van het begrip en de geschiedenis van de Conservatieve Revolutie, de ideologische tegenbeweging van de Franse Revolutie die zich duidelijk onderscheidt van reactionaire restauratiedrang. Van 1949 tot 1953 is hij de privésecretaris van Ernst Jünger (1895-1998). Hij wordt Frans correspondent voor Die Welt, Die Tat en Die Zeit en woont daarom in Parijs van 1953 tot 1961. Daarna leidt hij in München de Carl Friedrich von Siemens Stichting.

1919   In Engeland worden de 48-urige werkweek en het minimumloon ingevoerd.

1917   Aan het IJzerfront sneuvelen in de nacht van 25 op 26 maart de gebroeders Edward en Frans Van Raemdonck uit Temse tijdens een aanval. Ze waren 21 en 20 jaar. Maar waar zijn hun lichamen? Pas op 12 april ontdekt een schildwacht met zijn verrekijker hun lijken in het niemandsland, in Steenstrate. Diezelfde avond staat een bergingspatrouille bij de lichamen van Edward, Frans en Aimé Fiévez, een Waalse soldaat. Omdat de lijken al te zeer ontbonden zijn en de Duitse vuurlinie te dichtbij besluit men ze ter plekke te begraven.

1908   Voor de Vlaamse Hogeschoolcommissie, gesticht in 1896, voltooit Lodewijk De Raet zijn verslag over de vernederlandsing van de Gentse universiteit. Aan de basis lagen de ideeën van De Raet en Reimond Speleers. Na een overgangsperiode van zes jaar zou de vernederlandsing per studiejaar en faculteit geschieden. Na zes jaar zou de universiteit vernederlandst zijn. In dit plan waren nu ook de technische scholen begrepen. Het eerste deel van het verslag onderzocht de noodzakelijkheid van een Vlaamse universiteit. In april 1909 wordt het volledig verslag bekendgemaakt. Maar de Belgische overheid laat ons wachten tot 1930…

1903   Geboorte in Den Haag van dr. Jan Tinbergen, econoom met wereldfaam en hoogleraar te Rotterdam. Hij kreeg in 1969 de eerste Nobelprijs voor Economie (samen met de Noorse econoom Ragnar Frisch). Hij wordt beschouwd als de eerste ‘econometrist’. Van 1934 tot 1968 is hij directeur van de stichting het Nederlands Economisch Instituut en van 1945-55 de eerste directeur van het Centraal Planbureau (CPB). Schreef onder meer Naar een nieuwe wereldeconomie en Kunnen wij de aarde beheren? Oudere broer van bioloog-etholoog en Nobelprijswinnaar Niko Tinbergen (1907-1988) en ornitholoog Luuk Tinbergen (1916-1955).

Bombardement van Fort Sumter, door Currier en Ives

1861   Begin van de Amerikaanse Burgeroorlog na beschietingen door Zuidelijke batterijen van Fort Sumter nabij Charleston, Zuid Carolina. De oorlog tussen de Noordelijke Staten (de Unie) en de Zuidelijke Staten (de Confederatie) duurt vier jaar. Bloedige veldslagen en veldtochten veroorzaken 750 000 doden en 420 000 gewonden. De burgeroorlog maakt het voor de industriëlen van het Noorden mogelijk zich te ontdoen van de economische concurrentie van het Oude Zuiden. De afschaffing van de slavernij is niet meer dan een voorwendsel.

1606   Groot-Brittannië introduceert de Union Jack officieel als marinevlag. Het is een combinatie van de Engelse en de Schotse vlag. Een eeuw later wordt hij ook aan land gebruikt. De vlag wordt vanaf 1801 – in aangepaste vorm – de nationale vlag van Groot-Brittannië.

1433   Filips de Goede wordt graaf van Henegouwen, Holland en Zeeland alsook heer van Friesland.

65   Overlijden van Seneca, Romeinse filosoof van het stoïcisme, staatsman en toneelschrijver. Hij werd ervan beschuldigd betrokken te zijn in een samenzwering tegen keizer Nero. Hij krijgt hij het bevel om zelfmoord te plegen. Dit verloopt echter met veel moeite.