14 mei. Net binnen: Vlaams-nationalisme wil ‘geen tweede activisme’ tijdens WOII

Wikimedia Commons/John Mathew Smith & www.celebrity-photos.com

Winnie Mandela (1936-2018) brengt de communistische groet

1991   Winnie Mandela, de vrouw van Nelson Mandela, wordt veroordeeld tot zes jaar gevangenis voor medeplichtigheid aan het ontvoeren en afranselen van vier jongeren. Daar bleef het niet bij. In april 2003 wordt Winnie Mandela veroordeeld tot vijf jaar celstraf, waarvan een jaar voorwaardelijk, wegens fraude en diefstal. In hoger beroep werd ze uiteindelijk (alleen voor fraude) veroordeeld tot 3,5 jaar voorwaardelijke gevangenisstraf.

Ook was Winnie Mandela in de jaren tachtig positief over zogeheten halsbandmoorden. In 1986 ontving ze een eredoctoraat van de Universiteit Utrecht en in 2018 nog een eredoctoraat in de rechtsgeleerdheid van de Makerere University in Kampala (Oeganda).

1955   Als reactie op de toetreding van West-Duitsland tot de NAVO tekenen acht Oost-Europese landen in de Poolse hoofdstad het Warschaupact. Het bondgenootschap moet een ‘tegenwicht’ vormen. Met de ondertekening geeft Oost-Duitsland (DDR) de Sovjet-Unie het recht troepen op haar grondgebied te stationeren. De ondertekenaars zijn Albanië, Bulgarije, de DDR, Hongarije, Polen, Roemenië, de Sovjet-Unie en Tsjechoslowakije.

1949   Start van de Vlaamse Concentratie als eerste naoorlogse Vlaams-nationale partij, onder voorzitterschap van Alex Donckerwolcke. Zie Vandaag van 14 mei 2022.

1940   Bombardement van Rotterdam door de Duitse Luftwaffe. Op minder dan een kwartier tijd wordt nagenoeg de volledige binnenstad platgelegd. Bij het bombardement komen ongeveer 850 mensen om het leven en worden zeker 25 000 woningen en 11 000 andere panden vernietigd. Het bombardement leidt tot de capitulatie van Nederland. Onder dreiging van een tweede luchtaanval geeft het Nederlandse leger onder leiding van generaal Winkelman zich onmiddellijk over aan Duitsland.

1940   Een Duits bombardement op Charleroi kost meer dan 80 mensen het leven.

1940   Vier dagen na de Duitse inval vergaderen de Vlaams-nationale fracties in het Belgische parlement. Volgens naoorlogse getuigenissen aanvaardden alle aanwezigen, ook de leider van het Vlaams Nationaal Verbond (VNV) Staf de Clercq, de beleidslijn ‘geen tweede activisme‘. Ze willen hun beweging niet voor de tweede keer in het avontuur van een collaboratie loodsen. Het vervolg is bekend.

Lina Medina zwanger, en daarna met kind

1939   Een Peruviaans meisje, Lina Medina, wordt voor zover bekend de jongste moeder ter wereld. Ze is 5 jaar, 7 maanden en 21 dagen als ze bevalt van haar zoontje Gerardo. Medina wordt in de eerste week van april door haar ouders naar het ziekenhuis gebracht, want haar buik bleef groeien. Haar ouders dachten dat ze een tumor had, maar de arts stelde vast dat ze zeven maanden zwanger was. Dr. Gerardo Lozada nam haar mee naar Lima, de hoofdstad van Peru. Ook de artsen daar stelden vast dat Medina zwanger was. Anderhalve maand later beviel ze via een keizersnede van een jongetje. Volgens het relaas dat in La Presse Médicale werd gegeven door Dr. Edmundo Escomel, werd Medina geboren met een afwijkend hormoonstelsel. Ze zou haar haar eerste menstruatie hebben gekregen toen ze acht maanden oud was en haar borsten waren volgroeid toen ze vier was.

Haar zoon woog 2,7 kg en heette Gerardo, naar haar dokter. Gerardo werd opgevoed met de gedachte dat Medina zijn zus was. Op tienjarige leeftijd kwam hij erachter dat Medina zijn moeder was. Medina heeft nooit bekendgemaakt wie de vader was. Ze is later getrouwd en kreeg een tweede kind van haar echtgenoot. Ze is nu 89.

Robrecht de Smet (1875-1937)

1922   Eerste nummer van het Vlaams-nationale weekblad Vlaanderen met als ondertitel ‘Weekblad tot verspreiding der Vlaams-nationale gedachte’, gewijzigd vanaf 7 januari 1933 in ‘Onafhankelijk nationaal weekblad voor de Nederlanden’. Het muntte uit door een opvallende taalvaardigheid en bleef ook inhoudelijk zeker tot in 1926 een onbetwiste monopoliepositie behouden. Medewerkers als Cyriel Verschaeve, Jeroom Leuridan, Hendrik Elias, Berten Pil, Hendrik Cayman, Hendrik Mommaerts, Karel van der Espt en anderen werden aangetrokken.

Het redactionele duo Robrecht de Smet en Josué de Decker beheerste echter volledig het werk. ‘Het was een sterk duo, maar beiden bleken een uiterst koppig karakter te bezitten dat hen na verloop van tijd deed vervreemden van de snelle evolutie van het Vlaams-nationalisme’ (Romain Vanlandschoot). Na een mislukte fusie met Jong Dietsland gaat het blad in 1935 ten gronde.

1919   De Vlaamse katholieke volksvertegenwoordigers Aloïs van de Vijvere, Alfons van de Perre en Frans van Cauwelaert interpelleren de regering over het uitblijven ‘gelijkheid in rechte en in feite’ van de Vlamingen die door koning Albert in zijn troonrede was beloofd. Bijkomend gaat het over de vervolging van Vlaamsgezinde soldaten tijdens de oorlog, die in het Belgisch leger maar bleef voortduren. De aanleiding was een verbod van de minister van Spoorwegen, de katholiek Jules Renkin, om ‘verdachte’ Nederlandstalige boeken te vervoeren zoals die van auteurs als Hendrik Conscience, Stijn Streuvels en Guido Gezelle. De interpellatie wordt afgewezen.

Kinderarbeid in een een glasfabriek, 1908

1878   De Senaat verwerpt een voorstel tot reglementering van de kinderarbeid. Op initiatief van de arts dr. Jean-François Vleminckx (1800-1876), liberaal volksvertegenwoordiger voor Brussel, was al in 1872 bij de Kamer een wetsvoorstel ingediend om de minimale leeftijd voor kinderarbeid te verhogen tot 14 jaar voor de jongens en 15 jaar voor de meisjes.

De Kamer stribbelt heftig tegen en intussen overlijdt Vleminckx. Het Kamerdebat vindt pas in 1878 plaats. Het amendement-Jottrand dat mijnarbeid voor alle vrouwen wil verbieden, wordt door de Kamer haast met unanimiteit verworpen. Premier Beernaert voelt dat ook het wetsvoorstel Vleminckx die weg opgaat en zwakt het af met een amendement: de leeftijdsgrens zou worden teruggebracht tot 12 jaar voor jongens en 13 jaar voor meisjes. Dat voorstel wordt door de Kamer aanvaard met 53 tegen 27 stemmen. Zowel de katholieken als de liberalen stemmen verdeeld. Maar zoals gezegd kon zelfs deze eerste, zeer bezadigde wet op de arbeidsreglementering niet doorgaan omdat de Senaat hem verwierp met 23 tegen 10 stemmen, bij één onthouding.

1862   De Zwitserse horlogemaker Adolphe Nicole (1812-1876) krijgt patent op de chronograaf, waarmee nauwkeurig de tijd gemeten kan worden, bijvoorbeeld tijdens sportwedstrijden. Later zal dit worden aangevochten door een andere Zwitser, Louis Moinet (1768-1853).

1832   Premier graaf Felix de Mûelenaere, een katholiek uit Pittem (West-Vlaanderen), verklaart in de Kamer dat de lopende onderhandelingen met Nederland over een ‘propere’ beëindiging van de Belgische afscheiding geen aanvang zullen nemen vooraleer ‘het hele Belgische grondgebied, met inbegrip van de citadel van Antwerpen en de forten van Lillo en Liefkenshoek’ zullen ontruimd zijn. De koning en ook het nauwkeurig toekijkende Engeland zijn het daarmee niet eens. Het gehakketak gaat nog een tijdje verder tot de druk van de koning en van lord Palmerston, de Britse minister van Buitenlandse Zaken, te groot wordt en de regering De Mûelenaere op 17 september ontslag neemt.

1796   De Engelse arts Edward Jenner (1749-1823) voert de eerste succesvolle vaccinatie uit tegen pokken.