14 mei. Net binnen: Vlaamse Concentratie opgericht, eerste na-oorlogse V-partij

Elk jaar   In Nederland is het sinds 1972 iedere tweede zaterdag (en zondag) in mei de Nationale Molendag. Dan zijn meer dan 600 wind- en watermolens geopend zijn voor het publiek. Molens hebben eeuwenlang een belangrijke rol gespeeld bij de ontwikkeling van de Lage Landen. Al hebben molens hun economische functie verloren, ze zijn nog steeds op veel plekken draaiend te bewonderen. Tijdens de molendagen kunnen bezoekers een molen van binnen bekijken en organiseren molenaars en eigenaren extra activiteiten.

Willem Drees sr. (1886-1988)

1988   Overlijden in Den Haag op 101-jarige leeftijd van Willem Drees sr., premier van vier kabinetten (1948-1958). Drees is van grote betekenis geweest voor Nederland en voor de sociaaldemocratie. Hij stond aan de basis van veel sociale wetgeving en wordt gezien als de vader van de verzorgingsstaat. In het bijzonder zette hij zich in voor werklozen, ouderen en de laagstbetaalden. Onder zijn leiding vonden zowel de dekolonisatie van Indonesië als de wederopbouw van Nederland plaats. In de jaren 1970 brak ‘vadertje Drees’, zoals hij algemeen werd genoemd, met zijn partij, de Partij van de Arbeid (PvdA), uit onvrede over de alsmaar radicalere en onrealistische koers van de PvdA onder invloed van Nieuw Links.

1985   Geboorte van Pascal Vyncke, oprichter van de websites www.SeniorenNet.be en www.SeniorenNet.nl. Deze zeer populaire websites richten zich op de 50-plusser.

1955   In de Poolse hoofdstad Warschau tekenen acht Oost-Europese landen het Warschaupact als reactie op de toetreding van West-Duitsland tot de NAVO. Met de ondertekening geeft de DDR de Sovjet-Unie het recht troepen op haar grondgebied te stationeren.

1949   Start van de Vlaamse Concentratie als eerste naoorlogse Vlaams-nationale partij. Het eerste bestuur bestaat uit onder meer ir. Alex Donckerwolcke (voorzitter), Willy van Hille, Jan Lancsweert, Norbert de Witte en Frans Mattheessens. Ondanks het gebrek aan mensen, tijd en geld slaagt de partij erin om aan de parlementsverkiezingen van 26 juni 1949 deel te nemen en in nagenoeg alle Vlaamse arrondissementen voor de Kamer op te komen. In Brussel onthoudt men zich ten voordele van de lijst van Edmond van Dieren en in Kortrijk ten voordele van de lijst van de dissidente katholiek Jules Coussens. De verkiezingsuitslag betekende een koude douche: de Vlaamse Concentratie haalde samen met Coussens en Van Dieren 103 789 stemmen, maar er was nergens een verkozene. Daarmee stierf de Vlaamse Concentratie een wiegendood, maar voornamelijk in Antwerpen bleef rond voorzitter Donckerwolcke een harde kern over. Bij de parlementsverkiezingen van 1954 werd de Vlaamse Concentratie opgenomen in het kartel Christelijke Vlaamse Volksunie (CVV), de voorloper van de Volksunie.

1948   David Ben-Goerion roept de onafhankelijke staat Israël uit, nadrukkelijk als ‘Joodse staat in het land Israël’. Ben-Goerion wordt premier, Chaim Weizmann president. De jonge staat wordt de facto erkend door Washington, maar de jure door de Sovjet-Unie. De dag nadien al beginnen de legers van Arabische staten aan hun eerste offensief.

1945   Britse en Amerikaanse bommenwerpers beginnen de bombardementen op de Duitse stad Dresden (Saksen) met brand- en brisantbommen. Hierbij werd de historische binnenstad uitdrukkelijk geviseerd en niet het grote kazernecomplex in het noorden van de stad, hoewel de geallieerden de militaire concentratie in Dresden als hun oorlogsdoel aangaven. Er vallen 135 000 doden, waaronder enorm veel vluchtelingen. Volgens het Internationale Rode Kruis waren het er zelfs 275 000. Vooral in Groot-Brittannië veroordelen veel mensen deze bombardementen.

1940   In slechts tien minuten wordt het hart van Rotterdam door de Duitse Luftwaffe platgebombardeerd en daarbij vrijwel volledig vernield. Overgave van Nederland. Bij het bombardement kwamen ongeveer 850 mensen om het leven en werden zeker 25 000 woningen en 11 000 andere panden vernietigd.

E.du Perron (1899-1940)

1940   Overlijden in Bergen (Noord-Holland) van de Nederlandse auteur en literatuurcriticus Charles Edgar du Perron (als schrijver: E. du Perron). Hij richtte samen met Menno ter Braak en Maurice Roelants het blad Forum op (1932), het belangrijkste literaire tijdschrift in de Nederlanden tussen de twee wereldoorlogen. Zijn hoofdwerk Het Land van Herkomst (1935) geldt nog steeds als een van de beste Nederlandse romans ooit en is een genadeloze kritiek op de kleinburgerlijke, hypocriete moraal van zijn land- en tijdgenoten.

Hij overleed aan een hartaanval, vrijwel tezelfdertijd als zijn vriend Ter Braak, kort nadat op de radio de overgave van Nederland voor de Duitse inval was omgeroepen. De non-conformist Du Perron, op Java geboren en in vele landen van Europa thuis, behoorde met Hendrik Marsman en Menno ter Braak tot de literaire periferie van de Conservatieve Revolutie (Armin Mohler).

Menno ter Braak (1902-1940)

1940   Overlijden in Den Haag van de Nederlandse prozaschrijver Menno ter Braak. Bekend als polemist viel Ter Braak in 1930 op met zijn werk Het Carnaval der Burgers, een van de meest onverbiddelijke afrekeningen met de bourgeoismentaliteit die ooit in Nederland werd gepubliceerd. Als zijn oom, de bekende historicus Johan Huizinga, hem doet opmerken dat precies op die burgerlijkheid de eenheid van de Nederlandse natie is gebaseerd, antwoordt Ter Braak hem in drie woorden: ‘Zeer juist – merde’.

Even goddeloos als aristocratisch ingesteld, publiceert hij in 1937 zijn Van oude en nieuwe christenen waarin hij afrekent met het christendom, het communisme en het nazisme, volgens hem drie plebejische ideologieën, ingegeven door rancune en egalitarisme. In 1936 sticht hij met andere schrijvers en professoren het Comité van Waakzaamheid van Intellectuelen dat waarschuwt tegen het oprukkende nazisme. Vier dagen na de Duitse invasie in Nederland pleegt hij zelfmoord.

Maurits Coppieters (1920-2005)

1920   Geboorte in Sint-Niklaas van Maurits Coppieters, historicus, jurist, Oost-Europakundige en politicus. Hij was van 1957 tot 1963 de eerste voorzitter van de Vlaamse Volksbeweging (VVB) en tegelijk de topman van het Vlaams Verbond van Katholieke Scouts (VVKS). Hij begon in de Volksunie als volksvertegenwoordiger (1965) en eindigde bij die partij als Europees parlementslid (1981). In 1989 nam hij ontslag uit de Volksunie, omdat die naar zijn aanvoelen niet snel genoeg naar links opschoof. In 1996 richtte hij samen met de socialist Norbert de Batselier de beweging Sienjaal op, met het oog op een bundeling van alle progressieve krachten in Vlaanderen. Het werd geen succes. Maurits Coppieters overleed in 2005.

469   Paus Gelasius I roept 14 februari uit tot ‘dag van de Heilige Valentijn’. Valentijnsdag is de dag waarop – oorspronkelijk anonieme – liefdesverklaringen worden verstuurd. Nu wordt het uitbundig als commercieel feest gevierd in onder meer de VS, Japan, Australië, Canada en de meeste Europese landen. De Romeinse priester Valentinus stierf op 14 mei 269 als martelaar (hij zou zijn onthoofd) tijdens de vervolging van christenen door keizer Claudius II. Valentinus sloot geheime huwelijken van soldaten, ondanks een verbod van de keizer. Vandaar.