14 september. Net binnen: Antoon Wolfs geboren, een Vlaams-nationale syndicalist en stemmenkanon

Devanagari

Elk jaar   In India Hindi Diwas (Dag van het Hindi). In 1949 werd op 14 september tijdens een wetgevende vergadering in het parlement van India het Hindi uitgeroepen tot de officiële taal van het land. Dit historische moment wordt jaarlijks in India gevierd.

Hindi is een zeer expressieve taal, die is ontstaan uit het Sanskriet en het Perzisch. Het is een van de meest gesproken talen ter wereld. Hindi wordt naar schatting door 800 miljoen mensen gesproken, als moedertaal of als tweede taal. Zo’n 40% van de Indiase bevolking heeft het Hindi als moedertaal. Daarnaast is het voor heel wat Indiërs een tweede taal. Omdat er een groot aantal Indiërs geëmigreerd is, wordt het Hindi in vele andere landen van de wereld buiten India gesproken. Ook in Pakistan en Nepal spreken delen van de bevolking Hindi.

Het schrift dat gebruikt wordt om Hindi te schrijven heet Devanagari, een schriftsysteem waarbij de medeklinkers de basistekens zijn die worden aangepast naargelang de klinker die erop volgt. Kenmerkend voor het Devanagari is de doorlopende lijn die de bovenkant van de letters verbindt. Het wordt geschreven van links naar rechts en kan vrij gemakkelijk worden geleerd.

Geïnspireerd door de viering in India, namen veel landen buiten India, waar er ook Hindi wordt gesproken, de traditie over. Vooral mensen die het Hindi een warm hart toedragen, vinden het belangrijk dat er jaarlijks omstreeks deze dag ook in hun land een ‘Hindi Diwas’ wordt gehouden.

1992   Het Algemeen-Nederlands Verbond (ANV) organiseert in Antwerpen zijn vierde conferentie ‘De Nederlanden Nu’, met als sprekers de Vlaamse cultuurminister Hugo Weckx en de voorzitter van het Algemeen-Nederlands Congres, mevrouw Johanna Baartmans-van den Boogaart.

Start van de herstelwerken aan de Nachtwacht van Rembrandt

1975   Het beroemdste schilderij van Rembrandt van Rijn, de Nachtwachtuit 1642, wordt met een mes bewerkt. Een 38-jarige psychisch gestoorde, werkloze leraar Nederlands uit Bloemendaal steekt met een tafelmes twaalf keer naar het schilderij, waarbij hij door het doek heen stoot.

1960   De Organisation of Petroleum Exporting Countries, beter bekend onder de afkorting OPEC wordt opgericht in Bagdad, Irak. De deelnemende landen zijn: Venezuela, Irak, Saoedi-Arabië, Iran en Koeweit. In de jaren na oprichting sluiten verschillende landen zich bij de organisatie aan: Qatar (’61), Indonesië en Libië (’62), de Verenigde Arabische Emiraten (’67), Algerije (’71), Nigeria (’71), Ecuador (’73) en Gabon (’75). Ecuador en Gabon beëindigen hun lidmaatschap in respectievelijk 1992 en 1994.

De OPEC slaagde er al snel in een belangrijke rol te spelen. De organisatie bepaalt momenteel voor een groot deel de prijs van olie. Grote olieproducerende landen die geen lid zijn van de OPEC zijn onder meer Noorwegen, de Verenigde Staten, Rusland, Canada en Oman.

1959   De Russische Luna II is het eerste ruimtevaartuig dat een ander hemellichaam (de maan) bereikt.

1919   In het weekeinde van 13 en 14 september wordt de terugkeer van Rodenbachs standbeeld naar Roeselare gevierd. Tijdens de Eerste Wereldoorlog was het standbeeld naar Gent overgebracht waar het als symbool van de vernederlandste universiteit werd gebruikt. Deze Rodenbachfeesten zijn de eerste landelijke Vlaamse feesten na de wapenstilstand en de weerklank is dan ook zeer groot.

1896   Geboorte in Antwerpen van Antoon Wolfs, Vlaamsgezind katholiek syndicalist. Dat blijkt geen makkelijke combinatie. Hij is al voor de Eerste Wereldoorlog betrokken bij de christelijke arbeidersbeweging en even later bij het activisme. Hij werkt rond Mechelen en Turnhout als vrijgesteld propagandist van het Centraal Vlaams Propagandabureau. Wolfs combineert zijn Vlaams-nationale overtuiging met bewondering voor het Duitse sociale systeem dat sinds Bismarck zijn tijd ver vooruit is. Dat wil hij invoeren binnen een autonoom Vlaanderen.

Na de Eerste Wereldoorlog wordt Wolfs secretaris van de kleine Centrale der Openbare Diensten (1920) en werkt zich op tot hoofdbestuurslid van het Algemeen Christelijk Vakverbond (ACV). In 1924 ligt hij met Emiel Verheeke en Frans Daels aan de basis van de Katholieke Christelijke Volkspartij voor Vlaanderen. Dat wordt geen succes. Vanaf 1937 gaat Wolfs in gesprek met Victor Leemans en ijvert voor de fusie van de christelijke en de Vlaams-nationale syndicaten. Hij wil het ACV losmaken van de katholieke partij en meer in de richting van het Vlaams Nationaal Verbond (VNV) stuwen. In 1940 worden die contacten echter afgebroken onder invloed van kardinaal Van Roey.

In 1941 wordt hij aangesteld als burgemeester van Schoten. Tijdens de repressie wordt hij in 1944 ‘vervangen’ door een dienstdoend burgemeester en dit tot 1947. Men vindt niets dat men hem ten laste kan leggen. Dus neemt Antoon Wolfs zijn ambt als burgemeester weer op, ditmaal met een CVP-etiket. Uniek voor een oorlogsburgemeester: tijdens zijn naoorlogse bestuursperiode beschikt de CVP in Schoten onder zijn leiding over een absolute meerderheid. In 1964 stopt hij ermee. Hij overlijdt in 1973 op de leeftijd van 76. In Schoten is de Antoon Wolfsstraat naar hem genoemd.

1817   Geboorte in Hussum (Schleswig-Holstein) van Theodor Storm, Duits rechter, schrijver en dichter uit Noord-Friesland. Hij schreef 58 novelles in realistische stijl en vele bekende gedichten. Zijn

Frederik hertog van Beaufort-Spontin (1751-1817)

meesterwerk Der Schimmelreiter schreef hij in zijn laatste levensjaar, 1888. Hij werd 70. De Nederlandse regisseur en scriptschrijver Jos Thie bewerkte dit verhaal in 2018 tot het toneelstuk De Stormruiter, waarbij ruim honderd acteurs, zangers, figuranten, musici en ruiters samen met meer dan honderd Friese paarden, ganzen en honden optraden.

1751   Geboorte in Namen van hertog Frederik van Beaufort-Spontin, Zuid-Nederlands staatsman. Hij was kamerheer en politiek adviseur van keizerin Maria-Theresia. Hij blijft Oostenrijk trouw als onze gewesten in 1798 bij Frankrijk worden ingelijfd. In 1814 wordt hij door de geallieerden benoemd tot gouverneur-generaal van de Nederlanden, in afwachting dat koning Willem I daadwerkelijk het bewind overneemt. Hij neemt dan ook volgens afspraak ontslag als de Noordelijke en Zuidelijke Nederlanden worden verenigd. In 1816 wordt hij grootmaarschalk aan het hof van koning Willem I. Helaas niet voor lang: hij overlijdt binnen het jaar te Brussel op de leeftijd van 65.

Andries Bicker (1586-1652)

1586   Geboorte in Amsterdam van Andries Bicker, heer van Engelenburg (Gelderland), regent in Amsterdam, gedeputeerde der Staten-Generaal en kolonel in de schutterij. Hij is bewindhebber zowel van de Oost-Indische compagnie (VOC) als van de West-Indische (WIC) en beheerst zowel de beurs als het stadsbestuur. Van 1627 tot 1649 is hij tienmaal burgemeester van Amsterdam. Hij ijvert voor vrede met Spanje ter bevordering van de handel met de Zuidelijke Nederlanden. Dat is niet uit eigenbelang, want zelf drijft hij een pelshandel met Rusland, waarmee hij schatten verdient. In 1650 wordt Bicker ontslagen als gevolg van een eis van stadhouder Willem II. Maar als die in november van datzelfde jaar overlijdt, komt Bicker weer aan de macht. Niet voor lang: hij overlijdt in 1652 op de leeftijd van 65.