17 april. Net binnen: VU met slogan ‘Gedaan met geven en toegeven’ naar verkiezingen… en Egmontpact

2021   Het wereldwijde dodental van COVID-19 overschrijdt de drie miljoen (cijfers van de Johns Hopkins University, Baltimore).

2021   Begrafenis van prins Philip, gemaal van koningin Elizabeth II, gehouden onder COVID-19-beperkingen in Windsor Palace, Engeland.

2018   Protesten in heel India tegen de verkrachting van en moord op een 8-jarig moslimmeisje in Kathua, Bengali.

1977   De Volksunie was onder het voorzitterschap van Hugo Schiltz naar deze parlementsverkiezingen getrokken onder de slogan ‘Gedaan met geven en toegeven’. Vijf weken later, op 24 mei 1977, tekent ze het Egmontpact. Het begin van het einde van de partij.

1933   In Delft (Zuid-Holland) groots opgezette algemene herdenking van de vierhonderdste geboortedag van Willem van Oranje, waaraan ook verrassend veel Vlamingen deelnemen. Willem van Oranje werd geboren op slot Dillenburg (Hessen) op 25 april 1533 en stierf door een moordaanslag te Delft op 10 juli 1584.

1921   Frankrijk, dat tot dan toe de volgehouden inspanningen van de anticommunisten in de Russische burgeroorlog had gesteund, verklaart nu plots dat het de naar Turkije teruggetrokken antibolsjewistische legereenheden van generaal Pjotr Nikolajevitsj Wrangel (Russisch: Пётр Николаевич Врангель) niet langer erkent.

Hubert Leynen (1909-1997)

1909   Geboorte in Overpelt (Limburg) van Hubert Leynen, Vlaams journalist en politicus. Hij begint bij De Standaard en wordt in 1929 hoofdredacteur van de Concentra-weekbladen in Hasselt, die in 1933 samensmelten tot het dagblad Het Belang van Limburg. Van 1936 tot 1938 is Leynen eerst redactiesecretaris en daarna hoofdredacteur van het rexistische dagblad De Nieuwe Staat. Hij woont in het Brusselse en wordt in 1938 in Sint-Jans-Molenbeek verkozen tot gemeenteraadslid voor Rex. Als de partij van Léon Degrelle het steeds slechter doet, stapt hij over naar de katholieken, maar blijft gemeenteraadslid tot 1946. En zo wordt hij ook opnieuw hoofdredacteur bij Het Belang van Limburg, een functie die hij uitoefent tot in 1977.

Hij woont nu in Hasselt waar hij gemeenteraadslid wordt (1946-1953) en senator voor de CVP (1949-1977). Vanaf 1969 maakt Leynen deel uit van het hoofdbestuur van de CVP. In 1970 wordt hij lid van de Raad van Europa en van de Assemblee van de West-Europese Unie. Als journalist en als politicus verdedigt Leynen de culturele autonomie, maar bleef voor het overige een hardnekkige belgicist. Zelfs binnen de CVP valt hij hierdoor op. Dat gaat zover dat hij en zijn krant jarenlang het woord ‘Vlaanderen’ vermijden en stelselmatig spreken over ‘het noorden van het land’. Hij overlijdt in 1997 op de leeftijd van 88.

Maarschalk Gérard (1773-1852)

1852   Overlijden in Parijs van maarschalk Gérard (79). Deze Franse generaal, geboren als Etienne Maurice Gérard, viel driemaal met het Franse Armée du Nord (Leger van het Noorden) de Zuidelijke Nederlanden ofte België binnen: de eerste keer met de teruggekeerde Napoleon in 1815, de tweede keer in 1831 om de terugkeer van koning Willem I te verhinderen en de derde keer in 1832 om de Citadel van Antwerpen te veroveren. Zie Vandaag van 4 april 2023.

1774   Geboorte in Eisleben van Friedrich Koenig, uitvinder van de eerste mechanische pers die werd gebruikt voor het drukken van boeken.

1573   Zeeslag bij Vlissingen, tijdens de Tachtigjarige Oorlog tussen een Spaanse koninklijke vloot onder Sancho d’Avila en een geuzenvloot geleid door Lieven Keersmaker. Onder druk van de overmacht zeilt de geuzenvloot eerst weg, maar wanneer ze merken hoe de Spaanse vloot schade lijdt onder de kanonnen van Vlissingen, keren ze terug. Het lukt de geuzen vijf Spaanse schepen te veroveren, maar de overige Spaanse vaartuigen slagen erin Middelburg en Arnemuiden te bereiken.

1529   Louis de Berquin, raadsman van koning François I, wiens vriend en beschermeling hij was, en die de bijnaam ‘de meest geleerde van alle edelen’ kreeg, wordt ter dood veroordeeld in Parijs en vervolgens op dezelfde dag levend verbrand omdat hij de zaak van Luther heeft omarmd. De koning, die op het kasteel van Blois aan de Loire was, hoorde tegelijkertijd van het vonnis en van de executie.

Christoffel Columbus (1451-1506)

1492   De Italiaan Christoffel Columbus (1451-1506) ondertekent een contract om voor Spanje via de (onbekende) westroute naar Indië te varen voor specerijen. Maar een andere bron vermeldt: ‘…en met het verklaarde doel om mensen tot het katholicisme te bekeren’. De Spaanse vorsten beloven hem 10% van alle gevonden rijkdommen en het gouverneurschap van alle landen die hij tegenkomt.

1427   Overlijden van Jan IV van Brabant (23), hertog van Brabant en Limburg van 1415 tot aan zijn dood. Hij was de oudste zoon van Anton van Bourgondië en Johanna van Saint-Pol.

Dat hij zijn vader, na diens dood tijdens de Slag bij Azincourt, zou opvolgen was niet meteen evident. De Roomse keizer Sigismund wilde dat voorkomen, om verdere invloed van de Bourgondische hertogen in onze gewesten tegen te gaan. Maar de Staten van Brabant dachten er anders over. Zo werd Brabant behoed voor een nieuwe successieoorlog. Tot zijn meerderjarigheid in 1417 stond hij onder regentschap van de Staten van Brabant.

Jan IV trouwt in 1418 met Jacoba van Beieren. Hiermee wordt hij in één klap naast hertog van Brabant en Limburg ook graaf van Holland, Zeeland en Henegouwen. Aanvankelijk verloopt dit huwelijk goed, maar in 1420, na een reeks incidenten, raken zij in onmin, zozeer zelfs dat Jacoba hem in 1420 verlaat. Het huwelijk was kinderloos. De Staten van Brabant kiezen partij voor haar en roepen Filips van Saint-Pol, een jongere broer van hertog Jan, tot ruwaard (regent) uit.

Hertog Jan wil gewapenderhand zijn functie weer opnemen, maar dat wordt hem onmiddellijk verhinderd door een opstand van de Brusselse ambachtsgilden. Hij denkt na en laat zich beraden door wijze raadslieden. Hij legt de ruwaard niets in de weg, toont zich zeer inschikkelijk en wordt in 1421 weer in eer hersteld als hertog van Brabant. Als verdere verzoening stond Jan in 1422 nog een uitbreiding van de macht van de Staten van Brabant toe. Nu steunden de Staten hertog Jan IV tégen zijn echtgenote Jacoba. Tijdens zijn kort bewind droeg hertog Jan IV bij aan de oprichting van de Universiteit van Leuven (1425), de allereerste universiteit in de Nederlanden. Hij overleed in 1427 op 23-jarige leeftijd en werd opgevolgd door zijn broer Filips van Saint-Pol.

858   Overlijden in Rome van paus Benedictus III. Hij was het die de Sint-Pieterspenning invoerde, een soort vrijwillige belasting van de katholieken ten behoeve van het Vaticaan. Bij zijn verkiezing in september 855 wordt hij eerst met stokslagen verdreven door zijn concurrent, de kardinaal-priester Anastasius, voordat hij weer op de troon kan plaatsnemen. Onder zijn pontificaat had diaken Hubert, broer van Thietberge, echtgenote van koning Lothar, een nonnenklooster omgevormd tot een bordeel waaruit de paus enorme inkomsten putte.