JavaScript is required for this website to work.
post

18 april. Historische dag: gewezen Nederlands premier Abraham Kuyper pleit voor splitsing België

VandaagLuc Pauwels18/4/2023Leestijd 4 minuten
Abraham Kuyper in 1905

Abraham Kuyper in 1905

foto ©

En verder: de andere Koekoek, de andere Piet Hein en, Onderwijs als Openbaar Werk…

Aangeboden door de abonnees van Doorbraak

Dit gratis artikel wordt u aangeboden door onze betalende abonnees. Als abonnee kan u ook alle plus-artikelen lezen. Doorbreek de bubbel vanaf €4.99/maand.

Ik neem ook een abonnement

2005   Overlijden in Tilburg (Noord-Brabant) van Adriaan Kornelis (Alis) Koekkoek, Nederlands politicus, niet te verwarren met Hendrik ‘Boer’ Koekoek, van de Boerenpartij. Alis Koekkoek was hoogleraar staats- en bestuursrecht, sinds 1994 lid van de Eerste, daarna van de Tweede Kamer voor het CDA. Koekkoek was lid van de Parlementaire enquêtecommissie opsporingsmethoden. Dat was nuttig technisch werk dat onopgemerkt voorbijging. Opzien baarde hij op een heel ander terrein, nl. met zijn voorstel om het Nederlands als taal op te nemen in de grondwet. Dit voorstel werd door de Tweede Kamer verworpen.

vandaag

Piet Hein (1905-1996)

1996   Overlijden in Middelfart op het Deense eiland Funen van Piet Hein (90), Deens wetenschapper, humorist, wiskundige, uitvinder en dichter, niet te verwarren met de Nederlandse zeeheld Piet Hein. Over ‘de andere’ Piet Hein schreef hij:

‘Mijn voorvader, de Nederlandse volksheld Admiraal Piet Hein, stierf – zoals Nederlandse geschiedschrijvers om de tien jaar herhalen – kinderloos. Je kunt niet veel vergen van een voorvader, maar je mag van hem aannemen dat hij niet zonder nageslacht is gestorven.’

Hij publiceerde vaak onder het pseudoniem Kumbel, wat ‘grafsteen’ betekent. Bekend gebleven is onder meer:

Het verliezen van één handschoen is zeker pijnlijk,
maar niets vergeleken met de pijn
van het verliezen van de ene, gevolgd door het weggooien van de andere
om daarna de eerste weer terug te vinden.

1964   Einde van de artsenstaking: negentig tot vijfennegentig percent van de Belgische artsen en tandartsen neemt er aan deel. Ze duurt achttien dagen en is een wereldprimeur. Ze wordt gezien als protest, maar roept vele ethische problemen op, niet het minst omdat tijdens de staking verschillende doden vallen door gebrek aan medische hulp. Anderzijds blijkt nadien uit de statistieken dat het sterftecijfer tijdens de stakingsperiode lager lag dan in vorige jaren.

1961   In het kader van het Deltaplan wordt in Zeeland het Veerse Gat gedicht.

vandaag

Albert Einstein (1879-1955)

1955   Overlijden van Albert Einstein (76) in Princeton (New Jersey), Duits-Zwitsers-Amerikaanse natuurkundige van Joodse afkomst, Nobelprijs natuurkunde 1921. Hij wordt algemeen gezien als een van de belangrijkste natuurkundigen uit de geschiedenis. Een autopsie toont aan dat het gedeelte van zijn hersenen dat het wiskundige denken presteert, bij hem 15% groter was dan het gemiddelde.

1953   In Nederland verschijnt het eerste nummer van de Consumentengids, met een oplage van 150 stuks. Eerder dat jaar was de Consumentenbond was opgericht. Inmiddels is de bond een van de grootste verenigingen van Nederland en heeft de gids een oplage van 675 000.

Het voorbeeld krijgt in 1957 navolging in België met de Verbruikersunie en haar blad Test Aankoop, geleid door Ivo Mechels. Test-Aankoop en de Nederlandse Consumentenbond werken nauw samen in het kader van de Europese lobbygroep BEUC.

vandaag

Christiaan van Ledden Hulsebosch (1877-1952)

1952   Overlijden in Amsterdam van Christiaan Jacobus ‘Co’ van Ledden Hulsebosch (75), Nederlands apotheker en politiechemicus. In maart 1902 komt van de officier van justitie (het Openbaar Ministerie) in Alkmaar een telegram binnen met verzoek om medewerking aan het onderzoek naar een zedenmisdrijf. Maar de vader, apotheker en scheikundige, is afwezig, op een conferentie in Brussel. De toen 24-jarige student neemt het onderzoek over en rondt het met succes af – het begin van zijn carrière als forensisch onderzoeker.

Zijn vader was gespecialiseerd in gerechtelijk onderzoek inzake vergiftigingen, inkt en ‘visitekaartjes’ die inbrekers achterlieten. Dat is aanvankelijk ook het terrein van zoon Co, maar na enige tijd verbreedt hij zijn werkterrein met ander onderzoek zoals verongelukte vliegtuigen, brandstichtingen en allerlei soorten moorden. Om zich verder te bekwamen in dit soort onderzoek studeert hij onder andere bij het door professor R.A. Reiss van de Universiteit van Lausanne opgerichte Institut de police scientifique. In 1929 wordt hij medeoprichter en eerste voorzitter van de in Wenen gevestigde Academie Internationale de Criminalistique.

1946   Laatste vergadering van de Volkenbond.

1936   Overlijden in Rome van Ottorino Respighi, Italiaans componist.

vandaag

Paleis voor de Volksvlijt voor de brand van 1929

1929   Het Paleis voor Volksvlijt aan het Frederiksplein in Amsterdam wordt door brand volledig verwoest. Het werd gebouwd naar een ontwerp van architect Cornelis Outshoorn, die zich had laten inspireren door het Crystal Palace in Londen dat was gebouwd voor de wereldtentoonstelling van 1851. Het diende als tentoonstellingsgebouw voor de Nederlandse industrie. Pas in 1961 verrijst een nieuw bouwwerk op de locatie: het pand van De Nederlandsche Bank. Maar velen menen dat dit nieuwe gebouw qua architectuur en uitstraling niet kan tippen aan het verloren gegane Paleis voor Volksvlijt.

1916   De Nederlandse predikant en staatsman Abraham Kuyper (1837-1920), oprichter van de Antirevolutionaire Partij (ARP) en gewezen premier, heeft een uitvoerig onderhoud met de Duitse kanselier Bethmann, hoofdzakelijk over de ‘Flamenpolitik’ (Lode Wils), de Duitse politiek in België. Kuyper bepleit, als ideaal bij de verwachte vredessluiting, de splitsing van België in twee koninkrijken verbonden in een persoonlijke unie. Administratieve scheiding kon volstaan mits van alle beambten in Vlaanderen zou worden geëist dat ze hun studie en examens in het Nederlands hadden afgelegd. Bethmann stuurde een verslag over dat gesprek aan de Duitse gouverneur-generaal in Brussel, die er zich later op zal beroepen om zijn verder beleid te blijven doordrijven.

1892   Na succesvolle Vlaamse landdagen in Antwerpen, Brugge, Brussel en Gent treden de hiertoe samenwerkende verenigingen van het hele land van 1888 af gezamenlijk op als drukkingsgroep om de gestelde Vlaamse eisen te doen aanvaarden door de overheid. In 1890 besluit de meerderheid van dit ‘Bestuur der Landdagen’ een Nationaal Vlaams Verbond (NVV) te stichten dat de activiteiten zou bestendigen en uitbreiden, plaatselijke afdelingen stichten, wetsvoorstellen ontwerpen, de grievenacties stimuleren en financieren enzovoort. Op de landdag van 18 april 1892 te Brussel werd de stichting van deze federatie bekrachtigd. Ze zal onder de leiding staan van een gekozen Vlaamse Volksraad. Maar intussen had ook een aantal katholieke, meestal West-Vlaamse flaminganten verstek laten gaan, omdat ze de samenwerking niet zover wilden drijven. Het Nationaal Vlaams Verbond bleef actief tot 1914.

1840   Een bijzonder eigenaardige herschikking van de ministeriële bevoegdheden in het jonge ‘België’. Buitenlandse Zaken en Binnenlandse Zaken worden verschillende ministeries, daar kan men inkomen. Maar Onderwijs en Schone Kunsten worden losgemaakt van het ministerie van Binnenlandse Zaken en ondergebracht bij… Openbare Werken. Dat gebeurt op uitdrukkelijk verzoek van de liberaal Charles Latour Rogier (1800-1885), die nu titularis van Openbare Werken wordt. De Vlamingenhater Rogier was dé ideoloog van de Belgische revolutie en van de verfransingspolitiek en krijgt zo opnieuw de kans om de Nederlandse taal en cultuur tegen te werken.

1506   Paus Julius II legt de eerste steen voor de nieuwbouw van de Sint-Pietersbasiliek in Rome.

1303   Botsing tussen het Vlaams garnizoen van Rijsel (Frans-Vlaanderen) en het Frans garnizoen van Doornik. Het Vlaamse leger, geholpen door de burgers van Rijsel, plundert de omgeving van Doornik.

Luc Pauwels (1940) is historicus, gewezen bedrijfsleider en stichtte het tijdschrift 'TeKoS'.

Commentaren en reacties