21 juni. Net binnen: Pieter Corbeels, drukker en Boerenkrijger, onder de guillotine

Elk jaar   Vandaag zomerzonnewende! Goed om je te herinneren op een somber moment: boven de poolcirkel schijnt nu de middernachtzon.

Andrew Wiles (°1953)

1993   De Engelse wiskundige Andrew Wiles (°1953) bewijst de laatste stelling van Pierre de Fermat (1607-1665). Die luidt: xn + yn = zn heeft geen oplossingen voor positief integere getallen indien n>2. Maar dat wist u natuurlijk al.

1983   ‘Geen Vlaams geld meer voor het Waalse staal’, zo geldt althans de leuze. De regering Martens V komt met een intentieverklaring: bedrijven uit de nationale sectoren zullen hun financiële middelen, zoals voordien, verder uit de nationale kas krijgen. Maar als er in de toekomst nieuwe middelen nodig zijn, dan zullen die regionaal worden aangerekend. Van een volledige regionalisering van de vijf nationale economische sectoren, zoals voorgesteld door de CVP’er Luc van den Brande, is geen sprake.

1983   Minister Leo Tindemans van Buitenlandse Zaken bevestigt dat met de Amerikanen vaste afspraken zijn gemaakt om militairen en ‘het nodige materiaal’ naar Florennes te brengen, voor het geval de regering een definitieve beslissing zou nemen in de hangende kwestie van de plaatsing van Amerikaanse kernraketten in België. Anticiperen is een onderdeel van de politiek, natuurlijk.

1980   Tegen de viering van 150 jaar Belgische onafhankelijkheid wordt een incidentrijke betoging gehouden bij het bezoek van het Belgisch vorstenpaar aan Antwerpen.

1976   De communistische partij van Enrico Berlinguer wint de verkiezingen in Italië.

1974   Publicatie in Frankrijk van een enquête over euthanasie: 60% van de ondervraagden verklaart dat artsen een einde moeten maken aan het leven van een patiënt die aan een ongeneeslijke ziekte lijdt én daartoe duidelijk het verzoek heeft gedaan. Dertig jaar later zal meer dan 90% dezelfde mening uiten. Anders dan in België en Nederland is euthanasie in Frankrijk nog altijd bij wet verboden, wat ook de omstandigheden van de patiënt mogen zijn. Een nieuw wetsvoorstel zou nu in de maak zijn.

Dick Bruna (1927-2017)

1955   Geboorte van Nijntje, konijn. De familie Bruna is op vakantie in Egmond aan Zee. Hun zoontje speelt met zijn stoffen speelgoedkonijn. Vader Dick zit wat te tekenen. En omdat Dick vroeger ook echte konijnen had waar hij veel mee speelde, staat er ineens een getekend konijntje op het vel papier. Daar is Nijntje Pluis, voor het eerst. Dick maakt er een meisjeskonijn van, omdat hij een jurkje leuker vindt om te tekenen dan een broekje. De Nijntje in het boekje van 1955 wordt vandaag 68 jaar. Inmiddels is Nijntje big business en worden boekjes en andere artikelen wereldwijd verkocht.

1949   Prinses Astrid (het schip) is op een mijn gelopen voor Duinkerke (Frans-Vlaanderen) en gezonken. Vijf opvarenden komen om. Een van de vele ongelukken met achtergebleven oorlogstuig.

1894   Stichting in Antwerpen van Lieven Gevaert & Co. Het kapitaal wordt bezorgd door Vlaamsgezinde geldschieters uit het milieu van de Meetingpartij. In 1920 wordt de firma omgevormd tot naamloze vennootschap Gevaert Photo-Producten.

Jan Nolet de Brauwere van Steeland (1815-1888)

1888   Overlijden in Vilvoorde (Vlaams-Brabant) van Jan Nolet de Brauwere van Steeland (73), een Rotterdammer die middelbaar onderwijs volgde in Doornik en in Brugge. Na de Belgische afscheiding verbleef Nolet de Brauwere van Steenland even in Nederland, maar keerde al in 1832 terug naar Vlaanderen. Hij weigerde consequent de Belgische nationaliteit. Na het kandidaatsexamen rechten aan de Gentse universiteit vestigde hij zich te Leuven. Hij onderhield een hechte vriendschap met Jan-Baptist David. Hij verwierf het eredoctoraat in de letteren aan de universiteit van Leuven.

Nolet de Brauwere van Steenland schreef al op vroege leeftijd gedichten en publiceerde daarnaast kritisch en polemisch proza. Vooral in Brussel was hij actief betrokken bij vele Vlaamsgezinde initiatieven. Als Noord-Nederlander was hij er een belangrijke schakel in de toenadering tussen Noord en Zuid. Hij was lid van de Koninklijke Vlaamse Academie voor Taal- en Letterkunde – en van een reeks andere culturele genootschappen – en medewerker aan diverse tijdschriften waaronder De Vlaemsche Stem (1846-1853) en Het Vaderland (1844-1846). Nolet de Brauwere fungeerde meermaals als jurylid in letterkundige staatswedstrijden en zat verschillende Nederlandse literaire congressen voor.

1887   Overlijden van Karel L. Ternest (74), in Wetteren (Oost-Vlaanderen), waar hij van 1855 tot 1878 hoofdonderwijzer was geweest. Deze Vlaamsgezinde taalkundige was een van de bekwaamste onderwijzers en een van de beste pedagogen van zijn tijd. Hij was lid van diverse genootschappen, zoals de Zuid-Nederlandse Maatschappij voor Taalkunde, de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde te Leiden en de Gentse vereniging De Tael is gan(t)sch het Volk.

Ternest is de auteur van een reeks Nederlandstalige schoolboeken, die in die tijd van verregaande verfransing van het openbare leven zeer belangrijk waren. Zijn werken hebben in grote mate bijgedragen tot de verbetering van het lager onderwijs in Vlaanderen. Zijn grootste verdienste ligt op het vlak van de zorg voor zijn moedertaal, het Nederlands. Zijn belangrijkste werk is ongetwijfeld Uitspraakleer der Nederlandse Taal, waardoor hij het systematisch onderricht van een ‘algemeen beschaafde Nederlandsche uitspraak’ mogelijk maakte. Hij verdient het niet vergeten te worden.

1799   In Doornik, openbare terechtstelling met de guillotine van Pieter Corbeels, Zuid-Nederlands boekdrukker en verzetsleider tijdens de Boerenkrijg, geboren in Leuven. In 1790, na de Brabantse Omwenteling richt hij een drukkerij op in Leuven. Naast het gewoon besteld drukwerk drukt hij ook een groot aantal pamfletten en almanakken die tot verzet tegen de Franse bezetter aanzetten. Hiervoor wordt hij op 28 november 1792 gearresteerd en overgebracht naar Valencijn in Frans-Henegouwen. Op 15 december 1792 wordt hij vrijgelaten. In 1796 verhuist hij samen met zijn vrouw en drukkersgast Filip Brepols naar het rustigere Turnhout waar hij minder gehinderd wordt door de Franse bezetter.

In de zomer van 1798 verlaat Corbeels Turnhout om als verzetsleider in de Boerenkrijg ten strijde te trekken tegen de Franse overheerser. Op 25 november 1798 wordt hij echter in de bossen van Postel gevangengenomen door de Fransen. Op 21 juni 1799 wordt hij ter dood gebracht in Doornik, amper 44 jaar oud. Zijn weduwe zette aanvankelijk de drukactiviteit van haar man verder, samen met Filip Brepols, maar deze koopt haar al snel uit. Zo ontstond de drukkerij, later ook uitgeverij, Brepols.

1788   Overlijden in Münster (Westfalen) van de Duitse schrijver en filosoof Johann Georg Hamann (57), bijgenaamd de ‘magiër van het noorden’. Als groot tegenstander van de Verlichting, gewaardeerd door Herder en Goethe, was hij een van de belangrijkste figuren van de pre-romantische beweging van de ‘Sturm und Drang’.

533   Keizer Justinianus I stuurt een Byzantijns expeditieleger onder bevel van Belisarius naar Noord-Afrika om er orde op zaken te stellen.

-217   Slag bij het meer van Trasimeno. De legioenen van Flaminius worden verpletterd door de uit Noord-Afrika overgestoken Hannibal. Meer dan 15 000 Romeinen werden afgeslacht, nog eens 10 000 gevangengenomen.