22 september. Net binnen: Georges Debunne overleden, links syndicalist en Maserati-eigenaar

2008   Overlijden in Brussel van Georges Debunne (90), socialistisch vakbondsleider. Oorspronkelijk was hij onderwijzer. Hij was geboren in Hofstade (Vlaams-Brabant) en groeide op in Menen (West-Vlaanderen). In 1947 wordt Debunne secretaris van het Algemeen Belgisch Vakverbond (ABVV). Dat was pas twee jaar voordien opgericht door een fusie van socialistische en communistische syndicaten. Hij maakt carrière in dit zeer linkse en hoofdzakelijke Franstalige milieu. In 1956 wordt hij voorzitter van de sector ‘ministeries’ van de Algemene Centrale der Openbare Diensten (ACOD), een hoogst belangrijk onderdeel van het ABVV. Van 1968 tot 1982 is hij secretaris-generaal van het ABVV. Nog hoger: van 1982 tot 1985 is hij voorzitter van het Europees Verbond van Vakverenigingen (EVV), waarvan hij een van de oprichters was.

In 2005 wordt hij genomineerd voor de Vlaamse versie van De Grootste Belg. Hij eindigt als nr. 142, buiten de officiële nominatielijst. Dan richt Debunne met Jef Sleeckx en Lode van Outrive het Comité voor een Andere Politiek (CAP) op. Dit comité moest uitgroeien tot een nieuwe, radicaal-linkse Belgische partij. Op 10 juni 2007 doet het CAP voor het eerst mee aan de federale parlementsverkiezingen in België. De partij haalt voor de Kamer 0,4 % van de stemmen in Vlaanderen, voor de Senaat 0,3 %. Begonnen en meteen gedaan.

Debunne werd algemeen ervaren als een zeer kil man. Hij had nauwelijks vrienden. Dat had misschien te maken met zijn aparte levensstijl. Zo verplaatste hij zich steevast in een proletarische Maserati. In 2001 werd hij getroffen door een beroerte.

1997   In het Algerijnse dorp Bentalha worden alle 200 inwoners gedood door moslimterroristen.

1949   De Sovjetunie brengt onverwacht haar eerste atoombom tot ontploffing.

1949   Nederland laat de gulden met 30% devalueren. België had in 1935 de frank met 28% laten devalueren en deed dat in 1982 nog eens over met 8,5%.

1943   Geboorte in Bree (Limburg) van Jaak Gabriëls, Vlaams politicus. Van 1977 tot 2012 is hij burgemeester van Bree, van 1986 tot 1992 partijvoorzitter van de Volksunie, van 1977 tot 1995 volksvertegenwoordiger, eerst voor de Volksunie, daarna voor (Open) VLD. Hij was namelijk in juni 1992 opgestapt als partijvoorzitter van de VU. Van 1995 tot 1999 is hij Vlaams Parlementslid voor de liberalen. In februari 2020 wordt Gabriëls, na een corruptieonderzoek bij de lokale Open Vld-top, doorverwezen naar de correctionele rechtbank, waarbij hij in verdenking wordt gesteld van bendevorming, schriftvervalsing en misbruik van vertrouwen als persoon in een openbaar ambt. Gabriëls komt ervan af met een geldboete van 8250 euro. Sinds 2004 is Jaak Gabriëls minister van Staat.

1931   De Antwerpse krijgsraad veroordeelt Berten Fermont tot vier maand gevangenis. Naar het voorbeeld van Lode van Dyck had hij op 17 augustus 1931 formeel geweigerd zijn militaire dienstplicht te vervullen, ‘omdat de Belgische staat de Vlaamse volksgemeenschap haar rechten onthoudt’. Dat schreef hij op 25 juli 1931 aan minister van Landsverdediging Henri Denis. Het loopt slecht met hem af. Zie Vandaag van 30 januari 2023.

1889   Eerste nummer vanDe Flamingant, Vlaams weekblad, uitgegeven te Brussel met aanvankelijk als ondertitel ‘vrijzinnig weekblad’, vanaf 1893 ‘tolk van de Vlaamse Volkspartij’ (VVP). De Flamingant stelde zich ten doel ‘de drie gesels van Vlaanderen’ te bestrijden: ‘verfransing, verpaapsing en centralisatie’. Hoofdredacteur was Alfons Prayon-van Zuylen (1848-1916).

Wilhelm Keitel (1882-1946)

1882   Geboorte in Bad Gandersheim (Nedersaksen) van Wilhelm Keitel. Deze generaal-veldmaarschalk was gedurende de gehele Tweede Wereldoorlog de opperbevelhebber van de Duitse strijdkrachten. In deze hoedanigheid hield hij toezicht op de invasie en bezetting van het grootste deel van het vasteland van Europa.

Keitel was een van de drie Duitse ondertekenaars van de definitieve overgave van Duitsland in de ruïnes van Berlijn op 8 mei 1945. Na de oorlog werd hij tijdens de Processen van Neurenberg berecht, ter dood veroordeeld en opgehangen als oorlogsmisdadiger.

1792   Eerste dag van de Franse Republikeinse kalender, ingevoerd door de Jakobijnen. De eerste maand van de kalender was de Vendémaire, wat letterlijk de ‘wijnmaand’ betekent. Iedere maand kreeg een naam die verwijst naar een kenmerk van het Franse klimaat. De Republikeinse kalender, die volledig seculier was, werd nooit erg populair, onder meer omdat hij maar in één vrije dag per tien dagen voorzag, tegen een op zeven in de ‘oude’ kalender. In 1806 schaft Napoleon hem gewoon af.

Jozef van Crombrugghe (1770-1843)

1770   Geboorte in Gent van de legendarische burgemeester Jozef van Crombrugghe. Hij was een bekwaam man, advocaat en voor 1830 volksvertegenwoordiger in het Heel-Nederlandse parlement. Verdacht! Alhoewel democratisch verkozen, wordt hij door het nieuwe, Belgische regime tot aftreden gedwongen. In de nieuwe, rechtstreekse burgemeestersverkiezingen die volgen, boekt hij echter een grote overwinning.

Hij kon dus verder burgemeester van Gent blijven, dacht hij. Maar zijn belgicistische tegenstanders laten deze democratische verkiezing meteen ongeldig verklaren. Nieuwe verkiezingen dan, in december 1830. Weer demonstreren de Gentenaars hun afkeer van de Belgische afscheiding. Van Crombrugghe krijgt zelfs een nog grotere meerderheid achter zich.

Maar in Brussel hebben ze voorlopig genoeg van de democratie. Gent krijgt een Franse generaal als militair gouverneur die Gent bestuurt met de hulp van een aantal collaborateurs. Pas vijf jaar later, in 1836, komen er nieuwe gemeenteraadsverkiezingen. Het ongelooflijke gebeurt: weer winnen de orangisten. Wat nu? Brussel probeert de Gentenaars te verdelen. Ter vervanging van Van Crombrugghe benoemen ze een van zijn medestanders in de gemeenteraad tot burgemeester. Neen, zegt de voltallige Gentse gemeenteraad. De man kan niets uitrichten en neemt na een tijdje zelf ontslag. De enige oplossing blijkt de democratische: Jozef van Crombrugghe wordt opnieuw burgemeester, tot zijn dood in 1842 op de leeftijd van 71.

Gent blijft hem tot vandaag gedenken met een Jozef van Crombrugghestraat.

Anna von Kleve (1515-1557), geportretteerd door Holbein de jongere

1515   Geboorte in Düsseldorf van Anna von Kleve. Ze wordt in 1540 koningin van Engeland, als vierde vrouw van Hendrik VIII (1491-1547). Haar grootste prestatie is dat ze nog datzelfde jaar van hem scheidt en hem zo weet te overleven. Oud wordt ze niet: Anna overlijdt in 1557 op de leeftijd van 41. Maar wel op een natuurlijke manier.

1499   Officiële datum waarop Zwitserland een onafhankelijk land werd.

530   Dioscurus, de zevende tegenpaus van de katholieke kerk, wordt door de kerkgemeenschap naar voren geschoven als de tegenstander van paus Bonifatius II. Die was gekozen op voorspraak van paus Felix III (IV), diens voorganger, evenals op voorspraak van Athalarik, koning der Goten.

Zijn pontificaat duurde slechts 22 dagen, omdat hij daarna plotseling overleed. Sinds 2001 wordt hij door het Vaticaan toch als mogelijke paus erkend, omdat een definitief besluit nog niet bereikt was.