23 augustus. Net binnen: de eerste Rodenbach-feesten!

1999   De Duitse bondskanselier Gerhard Schröder neemt zijn intrek in zijn nieuwe kantoor in Berlijn. Voor het eerst sinds 1945 wordt Duitsland weer geregeerd vanuit de echte, Duitse hoofdstad. Ook de Bondsdag en verschillende andere overheidsdiensten verhuizen van Bonn naar Berlijn.

1990   West-Duitsland (de Bondsrepubliek) en Oost-Duitsland (de DDR) kondigen na een 45 jaar durende tweedeling de hereniging van Duitsland aan op 3 oktober 1990.

1989   Tijdens de Baltische Ketendemonstratie in de drie Baltische landen (Estland, Letland en Litouwen) vormen ongeveer twee miljoen mensen – een kwart van de bevolking – een menselijke keten van Tallinn via Riga naar Vilnius, een afstand van zo’n 600 kilometer. Ze eisen onafhankelijkheid van de Sovjet-Unie. Het is de meest spectaculaire uiting van de ‘Zingende revolutie’, een reeks vreedzame manifestaties die zouden leiden tot herstel van de onafhankelijkheid van de drie Baltische landen in 1990 en 1991.

De Baltische keten

1952   Geboorte in Paleokastritsa, op Korfoe, van de Grieks-Duitse zangeres Vicky Leandros, als Vassiliki Papathanasiou. In 1958 nemen haar ouders haar mee naar Duitsland. Haar vader treedt er op als zanger onder de naam Leo Leandros, de naam die ze overneemt.

Ze scoort hits in het Frans, Engels, Duits en Nederlands. In 1972 wint ze voor Luxemburg het 17e Eurovisie Songfestival in Edinburg met Après toi.

Andere bekende nummers van haar zijn Tango d’amour, Love’s alive, Verloren zijn we niet, Je t’aime mon amour (met Demis Roussos) en vooral Theo, wir fahren nach Lodz, haar grootste hit. De meeste van haar liederen werden geschreven door haar vader Leo Leandros. In totaal gingen van haar 55 miljoen platen over de toonbank.

Vicky Leandros (° 1949)

1944   Een B-24 Liberator bommenwerper van de Amerikaanse luchtmacht stort neer tijdens een oefenvlucht op een lagere school in Freckleton in Engeland: 61 personen, waaronder 38 kinderen, sterven.

1944   Bij een zware, Amerikaanse luchtaanval op het concentratiekamp Buchenwald sterven minstens 400 gevangenen, waaronder de socialistische volksvertegenwoordiger Rudolf Breitscheid (1874 -1944) en prinses Mafalda (1902-1944), dochter van de Italiaanse koning Victor Emanuel III

1942   De Slag om Stalingrad begint. De Duitsers schieten de stad aan puin schieten, maar verliezen de slag na ruim zes maanden hevige strijd in een bijzonder koude winter. Dat betekent een keerpunt in de oorlog: Stalingrad (het huidige Volgograd) wordt het symbool voor de wederopstanding van het Rode Leger en geeft het Duitse oorlogsmoreel een zware klap.

1939   Duitsland (Joachim von Ribbentrop) en Rusland (Vjatsjeslav Molotov) sluiten in Moskou het ‘Molotov-Ribbentrop Pact’, een niet-aanvalsverdrag voor tien jaar. Een geheim aanhangsel bepaalt de verdeling van Polen door Hitler en Stalin. Dit verdrag verklaart waarom de communisten zich in de eerste jaren van de bezetting neutraal opstelden tegenover de nazi’s.

1916   Frans Van Cauwelaert schrijft aan de katholieke minister Aloïs Van de Vyvere: ‘Men moet zich geen illusie maken over de nawerkingen welke een strijd als deze oorlog, met de zo langdurige bezetting van ons land, op de geesten in België zal hebben uitgeoefend. De strijdlustige elementen hebben aanraking gekregen met wat geweld is, en de tegenstellingen zijn veel sterker geworden.

Het is niet zozeer het getal der aanhangers, dan wel het blote feit dat in nuce in onze Vlaamse Beweging de gedachte der afscheuring bestaat, dat van betekenis is voor de toekomst. Het valt overigens niet te miskennen dat het denkbeeld van bestuurlijke scheiding veel veld heeft gewonnen’. Goed gezien.

1913   Op een rots in de haven van Kopenhagen wordt het beeld onthuld van de Kleine Zeemeermin, in het Deens Den lille Havfrue, naar het sprookje van Hans Christian Andersen uit 1837. Na de balletvoorstelling ‘De kleine zeemeermin’ van Hans Beck, geeft de Deense ondernemer Carl Jacobsen (brouwerij Carlsberg) opdracht een standbeeld te maken.

De beeldhouwer Edvard Eriksen (1876-1959) krijgt de opdracht het beeld te situeren op een granieten steen op de Langelinie Pier, voor zich uit starend, denkend aan haar prins. Model voor het hoofd stond de danseres Ellen Price, voor het lichaam de vrouw van Eriksen.

De Kleine Zeemeermin

1909   In Roeselare, inhuldiging van een standbeeld voor Albrecht Rodenbach (1856-1880) en de eerste Rodenbach-feesten. Hulde wordt gebracht aan de stichter van de Vlaamse studentenbeweging en voorman van de Vlaamse Beweging.

De feesten staan voor een groot deel in het teken van de vernederlandsing van het onderwijs. Op een academische zitting spreken Frans Van Cauwelaert, August Vermeylen en Hugo Verriest. Een praalstoet trekt door de stad en het Algemeen Katholiek Vlaams Studentenverbond (AKVS) houdt zijn landdag.

1890   Geboorte in Lapscheure (West-Vlaanderen) van Cesar Couvreur, een Vlaamse, revolutionaire voorvechter. Hij was de vertegenwoordiger van de 5e divisie in de leiding van de geheime Frontbeweging aan de IJzer. Couvreur was adjudant bij de Jagers te Voet en werd, wegens zijn onverschrokken optreden tijdens het septemberoffensief van 1918, bevorderd tot onderluitenant.

Hij behoort tot de meest radicale vleugel van de Frontbeweging en is na 11 november 1918 bereid tot samenwerking met de activisten om, desnoods met geweld, hun politieke eisen af te dwingen. Cesar Couvreur is een zeldzaam, Vlaams voorbeeld van wat Armin Mohler de nationaal-revolutionaire vleugel van de Conservatieve Revolutie noemt. Zijn militaire graad wordt hem ontnomen naar aanleiding van de bestorming van het parlement door de oud-strijders op 29 juli 1920.

Prinses Mafalda van Italië (1902-1944)

Couvreur krijgt na de oorlog de leiding van Ons Vaderland (1914-1922), het dagblad van de Frontpartij. Daar heeft hij moeite om te kiezen tussen de radicale activisten en de meerderheid van de leiding van de vroegere Frontbeweging, die voor een parlementaire koers opteert. Dat dilemma en zijn weinig zakelijk beheer zijn oorzaak van de ondergang van het blad in de loop van 1922.

Nadien deemstert Couvreur weg uit de Vlaamse Beweging en in het begin van de jaren 1930 emigreert hij naar Zuid-Frankrijk. Hij overlijdt in 1947 op zijn 57e in Montesquieu-Volvestre, dichtbij de Pyreneeën.

1328   Tweede slag bij Kassel: een volksleger van 16.000 Vlamingen wordt verslagen door de troepen van de Franse koning Filips VI. De Vlaamse aanvoerder, Nikolaas Zannekin, een boer uit Lampernisse bij Veurne, sneuvelt met 9.000 van zijn Kerels. De meeste Frans-Vlaamse dorpen hebben heel wat doden te betreuren.

Nicolaas Zannekin

Na hun militaire overwinning organiseren de Fransen een ware repressie. Honderden opstandelingen werden terechtgesteld en vele anderen voor eeuwig uit Vlaanderen verbannen. Willem de Deken, de burgemeester van Brugge, wordt naar Parijs gevoerd en daar terechtgesteld: eerst worden zijn handen afgehakt, waarna hij op een mat door de straten van Parijs tot aan de galg werd gesleept en opgehangen.

476   Romulus Augustulus, de laatste keizer van West-Romeinse Rijk, wordt afgezet.