24 september. Net binnen: Richard de Cneudt geboren, activist en mede-oprichter Raad van Vlaanderen

Corine Rottschäffer (1928-2020)

2020   Sterfdag in Amsterdam van fotomodel en zakenvrouw Corine Rottschäfer (82). Ze was in 1959 de eerste Nederlandse Miss World na in 1957 al tot Miss Holland en Miss Europa te zijn verkozen. In 1964 begon ze Corine’s Agency, het eerste professionele modellenbureau in de Benelux, waarvan ze ruim veertig jaar lang de leiding had. Ze was getrouwd met de D66-politicus Edo Spier met wie ze twee kinderen had.

1990   De DDR stapt uit het Warschaupact en de West-Duitse president Richard von Weizsäcker ondertekent in Bonn het verdrag over de Duitse eenwording.

1974   Symposium Biologie en de toekomst van de mens aan de Sorbonne in Parijs. In zijn openingstoespraak op 18 september veroorlooft de rector Robert Mallet zich de uitval: ‘Een staatshoofd dat onwetend is van genetica en ecologie, dat is veel ernstiger voor de toekomst van de wereld dan veel handwerkslieden die niet kunnen lezen of schrijven’.

Op de slotzitting van 24 september antwoordt Valéry Giscard d’Estaing: ‘De toekomst van de mensen staat niet los van de toekomst van de mens. Het spirituele erfgoed dat in een cultuur collectief wordt beleefd, beantwoordt aan het genetische erfgoed van een biologische afstamming. En de natuurlijke afwijzing van elke aantasting van de ene zowel als van de andere erfenis is een gegeven waarmee we rekening moeten houden wanneer we de keuzes moeten analyseren die onze toekomst bepalen’.

1947   Stalin ontbiedt de vertegenwoordigers van de Franse en Italiaanse communistische partijen naar Skarska Poreba (Polen) en dwingt hen de Koude Oorlog in te gaan. Deze bijeenkomst zal leiden tot de totstandkoming van de Cominform, de overkoepelende organisatie van communistische partijen in Europa, opgericht op 5 oktober 1947, vier jaar na de opheffing van de Comintern.

1921   De Internationale en De Kommunistische Arbeider fuseren in Antwerpen tot De Rode Vaan, officieel Vlaams orgaan van de Kommunistische Partij van België.

1898   Geboorte in Arnhem (Gelderland) van Charlotte van Pallandt, beeldhouwster en kunstschilderes. Deze hoogadellijke dame wordt beschouwd als een van de belangrijkste Nederlandse beeldhouwers van de twintigste eeuw. Ze wordt 98 en overlijdt in 1997. In Hoorn, Utrecht, Almere en Alphen aan den Rijn zijn straten naar haar vernoemd en in Amsterdam zelfs een brug.

1877   Geboorte in Gent van Richard De Cneudt. Hij was een Vlaams onderwijzer, schrijver en activist. Tijdens de Eerste Wereldoorlog behoort hij tot de eersten die zich aansloten bij Jong-Vlaanderen, de radicale Vlaams-nationale groep die in het activisme stapt. Hij werkte mee aan De Vlaamse Post en De Gazet van Brussel, spreekbuizen van deze groep.

Begin 1917 was hij een van de oprichters van de Raad van Vlaanderen. Binnen de Raad werd hij secretaris van de ‘Commissie voor wetenschappen en kunsten’ en wordt benoemd tot directeur van het Vlaamse ministerie van Onderwijs, onder de leiding van Josué de Decker. In deze functie zet hij zich in voor het afschaffen van Franstalige scholen in Vlaanderen en voor de verplichte vernederlandsing van de scholen in Groot-Brussel.

Op 11 november 1917 voert hij het woord op een grote Vlaamse meeting in Brussel. Samen met Jan Baptist Wannyn en René de Clercq verklaart hij de Belgische regering-in-ballingschap, die in Frankrijk verblijft, vervallen van haar rechten en roepen ze een ‘onafhankelijk Vlaanderen’ uit. Alle drie worden ze hiervoor na 1918 bij verstek ter dood veroordeeld.

In november 1918 emigreert De Cneudt met zijn vrouw en vier kinderen eerst naar Duitsland, daarna naar Nederland. Tot in 1937 was hij leraar Frans in Rotterdam. Hij wordt secretaris van de vereniging van uitgeweken activisten Voor Vrij Vlaanderen, waarvan Willem De Vreese de voorzitter is. Na het tot stand komen van de Amnestiewet wordt in 1937 te Gent ter gelegenheid van zijn zestigste verjaardag een huldigingsplechtigheid georganiseerd. Hij kwam toen weer in Gent wonen.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd hij lid van de Vlaamse Kunstenaarsgilde en voorzitter van de Kamer van Oost-Vlaamse letterkundigen. Ook krijgt hij van de Bormscommissie een schadevergoeding van een half miljoen frank. Na de oorlog wordt hij gedwongen die aan de Belgische staat terug te storten. Daarvoor moet hij in 1950 zijn rijkgevulde bibliotheek openbaar verkopen en brengt hij zijn laatste levensjaren in armoede door. Hij overlijdt in 1959, op de leeftijd van 81.

1830   Een volgende stap in de constructie van België: oprichting van een ‘Commission administrative’, die op 26 september zichzelf benoemd tot ‘Gouvernement provisoire’.

Arthur Guinness (1725-1803)

1725   De Ierse brouwer Arthur Guinness wordt geboren in Celbridge (graafschap Kildare). In 1759 creëert hij de ‘stout’, een zwart bier met wit schuim, waarvan het bijzondere uiterlijk en de smaak al snel in alle uithoeken van de wereld bekend worden.

1715   Overlijden in Hautvillers (Champagne) van de benedictijner monnik Dom Pierre Pérignon, uitvinder van de champagneproductie.

1664   De gouverneur van Nieuw-Nederland Pieter (Peter) Stuyvesant capituleert en draagt Nieuw-Amsterdam, het huidige New York, over aan de Engelsen. Eén van de oudste straten van deze stad is naar hem genoemd. De Britse vlag wordt gehesen op de wallen aan de Walstraat, die vanaf dan Wall Street heet…

De lichamen van de gebroeders De Witt op het Groene Zoodje, geschilderd door Jan de Baen (1672-1702)

1625   Geboorte in Dordrecht (Zuid-Holland) van Johan de Witt, raadspensionaris van Holland en daarmee de belangrijkste staatsman van zijn tijd. Tijdens een volksopstand, opgezet door de aanhangers van stadhouder Willem III van Oranje-Nassau wordt hij samen met zijn broer Cornelis gemarteld en vermoord. De Witt krijgt een nekschot. Zijn lijk wordt ontkleed, ondersteboven opgehangen, ontmand en ten dele opgegeten. Zijn hart wordt uit het lichaam gesneden en nog jarenlang tentoongesteld.

1559   Ketterverbranding in Sevilla. In aanwezigheid van vier bisschoppen worden eenentwintig mensen levend in de vlammen gesmeten.

1541   Overlijden in Salzburg (Oostenrijk) van Paracelsus, geboren Philippus von Hohenheim, beroemd filosoof, alchemist en arts. Hij wordt beschouwd als de eerste systematische botanicus en gaf het element zink zijn naam.

1405   Overlijden in Dijon van de Nederlandse beeldhouwer Claus of Klaas Sluter. Hij werd geboren in Haarlem (Noord-Holland) en stond ingeschreven in het register van de gilde van beeldhouwers en steenhouwers in Brussel. Sluter is één van de belangrijkste gotische kunstenaars. Hij vervaardigde onder meer de graven van de hertogen van Bourgondië in Brou, de bron van Mozes in Dijon en de beelden van de profeten op het portaal van het stadhuis van Brussel.

768   Overlijden in Saint-Denis, ten noorden van Parijs, van Pepijn III de Korte, koning der Franken, vader van Karel de Grote. Pepijn III was de kleinzoon van Pepijn I van Landen, op de grens van Brabant en Limburg. Hij wordt de grondlegger van de Karolingische politiek die haar voltooiing zal vinden in het eerste Europese Rijk van Karel de Grote. Hij ligt begraven in de kathedraal van Saint-Denis.