27 juli. Historische dag: het Jeugdverbond der Lage Landen opgericht, de eerste naoorlogse Vlaams-nationale jeugdbeweging

Vernietiging van de tempel in Jeruzalem (1867) door Francesco Hayez

Elk jaar   Tisja Beav (Treurdag om Jeruzalem), de traditionele rouwdag van het Jodendom. Men herdenkt de verwoesting van zowel de Eerste als de Tweede Tempel, respectievelijk in 568 v. Chr. en 70 n. Chr. Het is een dag van rouw, waarop Joden vasten en in de synagoge de Thora-rollen omhullen met zwart doek. Het licht is uit, alleen de ‘ner tamied’ (een soort Godslamp) brandt, de meesten zitten op de grond en zingen klaagliederen.

• Vele Joden geloven dat het niet toevallig is dat er op Tisja Beav nog vele andere rampen plaatsvonden, waaronder:
• Paus Urbanus II roept op tot de eerste kruistocht. Daarbij werden tienduizenden Joden gedood en vele Joodse gemeenschappen vernietigd.
• De Spaanse Inquisitie bereikte zijn hoogtepunt met de verdrijving van de Joden uit Spanje op Tisja Beav 1492.
• De Eerste Wereldoorlog brak uit op Tisja Beav in 1914, toen Rusland aan Duitsland de oorlog verklaarde.
• Op Tisja Beav 1942 begon de deportatie van de Joden uit het getto van Warschau.

1974   Het Watergateschandaal breekt los: in Washington neemt het Huis van Afgevaardigden de eerste stap in een afzettingsprocedure van president Richard Nixon.

1967   Geboorte in Sneek (Friesland) van de actrice, model en zangeres Monique Sluyter. Ze wordt ontdekt tijdens een missverkiezing in 1985. Ze woont en werkt enkele jaren in Milaan en maakt daar tv-programma’s als Showgirls en Colpo Grosso. Dat programma wordt in 35 landen uitgezonden onder de titel Tutti Frutti. In Nederland was ze te zien in de series Goudkust, Big Brother VIPS, Erotica (Veronica) en andere erotische programma’s en datingtoestanden. Verder als ‘Nymphomania’ in de film Young forever. Van dat laatste moet ze toch niet meer zo zeker geweest zijn, want in 2009 neemt ze afscheid van het scherm en begint ze een modellenbureau in Amsterdam.

1956   Op de Amerikaanse luchtmachtbasis Lakenheath in het Engelse Suffolk aan de Noordzee ontploft de brandstoftank van een B-47 bommenwerper naast een opslagplaats met kernbommen.

1947   Oprichting in Loppem (West-Vlaanderen) van het Jeugdverbond der Lage Landen, (JLL) de eerste naoorlogse Vlaams-nationale en Heel-Nederlandse jeugdvereniging die het lokale niveau overschrijdt, onafhankelijk is van de bestaande jeugdorganisaties en van elke partijpolitiek. De raad van leiding van het Jeugdverbond bestond uit Jan Olsen (1924-2012), Wim de Roy, Staf Vermeire (1926-1987), Staf Verrept (1921-1985), maar ook Rudolf van Moerkerke (1924-1914), de latere reisondernemer en basketbalbestuurder. Dat zijn op Gust van Damme, Bert van Blokland en Manu Ruys na, de redacteurs van het blad Vive le Gueux! Dat wordt dan ook vanaf het derde nummer (juli 1947) de spreekbuis van het Jeugdverbond der Lage Landen.

Het JLL was de ideologische erfgenaam van Nederland Eén!, de dissidente, tijdens de bezetting aan de marge van de collaboratie opererende Heel-Nederlandse groep waarin Vermeire en Olsen actief waren geweest. Het Jeugdverbond was christelijk en vooral radicaal Heel-Nederlands. Het groepeerde diverse plaatselijke vendels in Gent (vendel Artevelde en de meisjesschaar Katelijne), Antwerpen (Sint-Arnout-Vendel en de Beatrijsschaar), Brussel (vendel Egmont), Brugge (vendel Bert Claeys) en andere.

Een intern conflict leidde reeds in 1949 tot een breuk in het Jeugdverbond dat meteen verdwijnt. De meeste leden sluiten aan bij het door Staf Vermeire en anderen gestichte Algemeen Diets Jeugdverbond (ADJV).

1937   Overlijden in Tielt (West-Vlaanderen) van Lodewijk Wostyn (77), apotheker en Vlaams voorman. Hij loopt college te Tielt waar hij samen met Alfons Capelle, Jan Craeynest, Alfons Depla, Hendrik Persyn en Victor Roelens in juli 1875 de Roeselaarse blauwvoeterij overneemt. Daarnaast was Wostyn medewerker van De Vlaamsche Vlagge en vergezelde hij Albrecht Rodenbach vanaf augustus 1876 met zijn Spelersgilde.

Vanaf 1882 zet Wostyn zich in voor de nog hoofdzakelijk Franstalige katholieke partij in het arrondissement Tielt. Hij is de enige die in 1884 zonder schroom een uitgesproken Vlaamsgezind standpunt verdedigt. In 1925 wordt hij gehuldigd op de Vlaggefeesten als een van de leden van de Swighenden Eede. Dit was een geheim eedverbond van Vlaamsgezinden rond Hugo Verriest, dat ontstond omstreeks 1880 als harde kern van de Vlaamse Beweging en de studentenbeweging.

1914   België kondigt de algemene mobilisatie af, de eerste Wereldoorlog hangt in de lucht.

1909   Tweede dag van de ‘Tragische Week’ in Catalonië, een opstand die hardhandig wordt neergeslagen.

Palingoproer, Amsterdam 1886

1886   In de Amsterdamse volkswijk de Jordaan keert de rust weer na de twee dagen van het Palingoproer. Het palingtrekken was een oud Amsterdams spel. Over een gracht werd een touw gespannen waaraan een levende paling hing. De spelers moesten daar in bootjes onderdoor varen en de glibberige paling proberen te pakken, met het risico in het water te belanden. Het palingtrekken was, als ‘wreed volksvermaak’ in de 19de eeuw verboden.

Op zondag 25 juli organiseert een stel Jordaan-inwoners toch een spelletje palingtrekken op de Lindengracht. Als de politie daartegen optreedt ontstaan er rellen met de bewoners. Straten worden opgebroken en barricades opgeworpen. Er wordt vreselijk gevochten. De ‘Jordanezen’ bekogelen de politie vanaf hun daken met alles waar ze de hand op kunnen leggen. De politie schiet met scherp terug. Op dinsdag zijn er naast vele gewonden ook niet minder dan 25 doden te betreuren.

Julirevolutie, ‘De vrijheid leidt het volk’, Eugène Delacroix

1830   In Parijs breekt de zogenaamde Julirevolutie uit die in drie dagen tijd een einde stelt aan de regering van de dynastie Bourbon en de ‘burger-koning’ Louis Philippe van Orléans aan de macht brengt. Voor Fransgezinde elementen in Brussel en Wallonië wordt dit het signaal ‘Kijk, het kan!’. Maar het duurt nog even vooraleer ze zich hebben georganiseerd en alvorens er voldoende Franse agitatoren naar Brussel zijn afgezakt.

Intussen schijnt men in Brussel slechts belangstelling te hebben voor de pas geopende grote nijverheidstentoonstelling. Koning Willem, die op dat ogenblik in Brussel verblijft, wordt er zoals voordien goed ontvangen.

1794   Thermidor: val van de Franse dictator Maximilien de Robespierre en einde van de Terreur, een van de bloedigste periodes van de Franse revolutie. De term komt van 9 Thermidor in het jaar II, de aanduiding van 27 juli 1794 in de Franse republikeinse kalender. De Terreur was minder een kwestie van straffen dan van uitroeien van de verdachten. Historische schattingen spreken van ongeveer 17 000 doodvonnissen volgens officiële documenten, maar in feite vielen er circa 40 000 slachtoffers, als we de mensen meetellen die zonder proces zijn vermoord. De bloedigste regio’s waren die aan de grenzen.

Johann Bernoulli (1667-1748)

1667   Geboorte in Bazel (Zwitserland) van Johann Bernoulli, wiskundige. Naast de differentiaal- en integraalrekening, hield Bernoulli zich ook bezig met differentiaalvergelijkingen en toegepaste wiskunde, in het bijzonder mechanica. Hij was de zoon van Niklaus Bernoulli, ook een wiskundige, zoals ongeveer heel de familie. Ze waren met tien. Hij overlijdt in 1748, nauwkeurig op 1 januari, 80 jaar oud.