4 maart. John Lennon noemt Beatles ‘populairder dan Jezus’

Elk jaar   Wereldwijd wordt vanaf 2020 op 4 maart Wereld Obesitas Dag. Men is geneigd hierin een afkeuring van de 20 jaar oudere Anti-Obesitas Dag (26 november) te zien, maar zo is het niet bedoeld. Wie deze dagen niet leuk vindt, moet wachten tot 6 mei. Dan is het de ‘Internationale Anti-Dieet Dag’.

2021   Overlijden in Aalst van Francis van den Eynde (74), Vlaams-nationalist, 24 jaar lang gemeenteraadslid in Gent, 19 jaar volksvertegenwoordiger. Hij was een Uilenspiegel, kampioen van de humor in de politiek en voerde in de Gentse gemeenteraad ooit een debat vol Kuifje-citaten. Belezen en erudiet, perfect viertalig, begenadigd spreker, was hij van 1999 tot 2001 ondervoorzitter van de Kamer.

Zijn meer dan een halve eeuw onafgebroken engagement voor Vlaanderen, voor het hele Nederland en voor het Europa der volkeren brengen hem van de Volksunie naar de Vlaamse Volkspartij (Lode Claes), naar het Vlaams Blok/Vlaams Belang en naar de onafhankelijke Belfortgroep in Gent, om Voorpost niet te vergeten.

Hij viel op door zijn inzet, nooit bitsig of persoonlijk, maar wel ad rem. Toen hij in de Gentse gemeenteraad voor de zoveelste keer ‘de collaboratie’ voor de voeten kreeg geworpen – hij die zelf uit een ‘sneeuwwitte’ familie kwam – vroeg hij waarom het stadbestuur een straatnaam en een standbeeld voor Lieven Bauwens (1769-1822) in stand hield. Vraagtekens op vele gezichten. Wel, herinnerde Francis er de gemeenteraadsleden aan, die Bauwens was een collaborateur met de Franse bezetter, oorlogsburgemeester van Gent, chouchou van Napoleon…

1970   In de Middellandse Zee voor de kust van Toulon, zinkt de Franse onderzeeër ‘Eurydice’ na een onderwater-explosie aan boord: alle 57 opvarenden komen om het leven. Technisch defect? Menselijke fout? Sabotage? De oorzaak van de explosie is nooit opgehelderd.

1966   In de Britse krant The Evening Standard verschijnt een interview met popster John Lennon waarin hij zegt dat The Beatles populairder zijn dan Jezus. Hij haalt zich hiermee de woede van veel christenen op de hals. Vooral in de Verenigde Staten zijn de reacties fel. Daar begint de Ku Klux Klan een anti-Beatles-campagne: platen en boeken van The Beatles gaan op de brandstapel. Muziekzenders stellen een boycot in. Vijf maanden later, op de vooravond van een Amerikaanse tournee, verklaart Lennon: ‘I’m not saying that we’re better or greater, or comparing us with Jesus Christ as a person or God as a thing or whatever it is. (…) I wasn’t saying whatever they’re saying I was saying. I’m sorry I said it really. I never meant it to be a lousy anti-religious thing’. De lezer merkt waarom we dit onvertaald laten.

1956   Tijdens een voorlichtingsvergadering van de Vlaamse Volksbeweging wordt afgesproken om binnen de drie maanden een VVB-raad samen te stellen met vooraanstaande Vlaamsgezinden van alle strekkingen. Treden onder meer toe: Marcel Boey, Edmond Sintobin, Paul-Felix Beeckman, Leo Lindemans, Edgard van Cauwelaert, Edmond van Dieren, Jaak van Waeg, Clemens Daenen, J.R. de Smedt, Flor Grammens, Theo Weymans, Carlo Reiners, Maurits Coppieters, Ferdinand de Bondt, Daniël Merlevede en Lode Wils. Figuren uit de linkse en de vrijzinnige hoek houden vooralsnog de boot af.

1938   Geboorte in Gent van Herman Balthazar, Vlaams socialist, vrijzinnige, gewezen hoogleraar aan de Universiteit Gent en gouverneur van de provincie Oost-Vlaanderen. Collega Gita Deneckere schrijft over hem: ‘Het flamingantisme van Balthazar heeft onmiskenbaar Groot-Nederlandse accenten. Tijdens zijn studentenperiode nam hij deel aan de Algemeen Nederlandse Studentencongressen. Hij was toen ook actief lid en bestuurslid van het Taalminnend Studentengenootschap ’t Zal wel gaan, waarvan de kleuren “oranje-blanje-bleu” herinneren aan de tijd van het Gentse orangisme. De leuze “Klauwaert en Geus” van dit studentengenootschap symboliseert de vrijzinnige dimensie van het flamingantisme dat Balthazar voorstaat’.

Elsa Brandström (1888-1948)

1948   Overlijden in Boston (Massachusetts) van Elsa Brandström (59), Zweedse verpleegkundige die de ‘de engel van Siberië’ werd genoemd. Ze wordt geboren in Sint-Petersburg als dochter van de Zweedse ambassadeur in Rusland. Tijdens de Eerste Wereldoorlog redt ze het leven van duizenden Duitse en Oostenrijks-Hongaarse krijgsgevangenen in sovjet-kampen. Vanaf 1922 richt ze verscheidene stichtingen op om oorlogsweduwen en -wezen medisch en materieel bij te staan. In 1929 trouwt ze met de pedagoog Robert Ulich, jood en socialist. In 1933 wijken ze uit naar de VS.

1916   Geboorte in Berlijn van de psycholoog Hans-Jürgen Eysenck. In 1934 emigreert hij naar Groot-Brittannië. Hij wordt wereldberoemd door zijn werken over gedragstherapie, de genetica van de intelligentie en de persoonlijkheidspsychologie. Op dit terrein verrichtte hij baanbrekend werk.

1877   In het Bolsjojtheater te Moskou, première van Tsjaikovski’s balletZwanenmeer.

1839   Willem I, koning der Nederlanden, aanvaardt een compromis inzake de afscheiding van België, hem opgedrongen door de grote mogendheden: Limburg wordt opgedeeld in een Belgische en een Nederlandse provincie, Luxemburg in een Groothertogdom en een Belgische provincie.

Jean-François Champollion (1790-1832)

1832   Overlijden in Parijs van Jean-François Champollion (41), Frans taalkundige en grondlegger van de egyptologie. Hij werd beroemd door zijn ontcijfering van de Egyptische hiërogliefen aan de hand van de ‘Steen van Rosetta’. In het Franse stadje Figeac (Lot), zijn geboorteplaats, werd op de Place des Écritures een enorme kopie van die steen opgericht, in zwart graniet. Het is een monument voor zijn levenswerk, samen met het aangrenzende Musée Champollion des Ecritures du Monde, dat gewijd is aan alle geschriften van de wereld.

1793   De Franse sansculotten veroveren Geertruidenberg (Noord-Brabant).

1678   Geboorte in Venetië van Antonio Vivaldi, Italiaanse priester, componist en violist. Hij componeert Quattro stagioni (De vier jaargetijden!), Nisi dominus, L’estro armonico, La cetra, Il cimento dell’armonia e dell’invenzione, en een reeks opera’s en cantates. Bewaard gebleven zijn ook ruim 230 vioolconcerten en 120 andere concerten van zijn hand. Hij zal in 1741 in armoede sterven, in Wenen.

1590   Bij verrassing veroveren de Nederlanders de stad Breda op de Spaanse bezetters: met behulp van het turfschip van Adriaan van Bergen worden 68 soldaten in het kasteel van Breda binnengesmokkeld. Rond middernacht komen de soldaten uit het ruim tevoorschijn. Hoewel de Spaanse bezetters van het kasteel zes keer talrijker zijn, vluchten ze of worden ze gevangengenomen. Op 4 maart trekt prins Maurits van Oranje Breda binnen, waarna de bezetters zich definitief overgeven. Dit is het eerste belangrijke militaire succes van prins Maurits van Oranje en van Johan van Oldenbarnevelt. De inname van Breda vestigt definitief Maurits’ reputatie als krijgsheer. De Staten-Generaal besluiten meer geld voor het leger ter beschikking te stellen, waardoor er in de volgende jaren meer successen volgen.