50 000 Catalanen eisen hun rechten in Brussel

Volgens de politie waren ze met 45 000 om te betogen in Brussel. 45 000 burgers die vanuit Catalonië meer dan duizend kilometer gereisd hebben, vaak met het hele gezin om enkele uren in de kou te komen betogen in Brussel. Puigdemont wees daar treffend op tijdens zijn toespraak. Hij stelde voor dat Juncker het bij een volgende ontmoeting met Rajoy over deze betoging zou hebben en de vraag zou stellen of die 45 000 Catalanen echt voor een groep misdadigers meer dan duizend kilometer zouden reizen. Neen dat zouden ze niet, maar ‘wij zijn geen misdadigers!’ Peter Luykx was de enige Vlaming (naast een Fin en een Welshe) die tijdens de slotmeeting de Catalanen mocht toespreken.

En dat was het doel van deze betoging: aanklagen dat er in Spanje politieke gevangenen zijn, dat de politieke rechten geschonden worden en dat de EU wegkijkt. De betoging kreeg dan ook de naam ‘Europe Wake Up’ mee. Elke spreker op de slotmeeting kwam erop terug. De enige misdaad van de beide Jordi’s, voorzitters van ANC en Omnium Cultural is het organiseren van een betoging om hun overtuiging uit te dragen. Dat de aanklachten tegen Puigdemont en de andere ballingen in België geen stand houden voor de Belgische rechter werd natuurlijk ook een paar keer herhaald. Het maakt de zaak van Spanje in Europa er niet beter op.

Onderweg Naar Bruusel

De dag begon al vroeg voor vele betogers — en verslaggevers. Op de trein op weg naar Brussel, overstappen in Denderleeuw, spotte ik de eersten. Groepjes vrienden en families met kinderen. Gele muts of sjaal of beide, Estelada (de Catalaanse gele vlag met vier rode strepen met blauwe driehoek en witte ster, de onafhankelijkheidsvlag) rond zich geknoopt of mee als vlag. Gele lintjes opgespeld.

Pieter Bauwens | Doorbraak.be

Catalanen in Brussel-Centraal op weg naar de betoging.

In Brussel-Centraal kon je er niet meer naast kijken. Van overal kwamen Catalanen. Mijn idee om de metro te nemen bleek onhaalbaar. Aan de ticketautomaat stond een erg lange wachtrij. Iedereen keurig in de rij. Ik wou er een foto van nemen, maar blijkbaar mag je geen foto’s nemen in een metrostation, tenzij je daartoe de toestemming hebt. Tja, geen foto, geen ticket. Dan maar te voet. Catalanen moesten de weg niet vragen. Het was duidelijk welke weg de juiste was. Volg de stroom Catalanen, de Wetstraat af. In de Wetstraat houdt niemand je tegen om foto’s te maken.

Pieter Bauwens | Doorbraak.be

Jubelpark wordt een stukje Catalonië

Misschien weet u dat niet, maar in het Jubelpark mag je kamperen met een kampeerauto, ofwel werd dat deze keer oogluikend toegestaan. Het pleintje aan de ene kant van de boog in het Jubelpark werd helemaal ingenomen door kampeerwagens. Grote en kleine. Het was 10u20 en sommigen waren blijkbaar nog niet zo lang wakker.

Pieter Bauwens | Doorbraak.be

Het verzamelpunt was aan de andere kant van de triomfboog. Daar hadden de meer dan 500 bussen een parkeerplaats gezocht. Het plein was een uur voor de start van de betoging al aardig vol. Een uur later was er geen doorkomen aan. Op het plein klonk muziek, er speelden drumbands, er waren veel vlaggen, je hoorde en las allerlei slogans en hier en daar stond een kraampje met betogingsmateriaal, gratis of te koop. En het volk bleef maar toestromen.

Catalanen tellen

Ondertussen had de politie beslist om met de betoging het Jubelpark langs een andere weg te verlaten dan oorspronkelijk afgesproken. Te veel volk. Op de oorspronkelijke weg staat een poort, die kan niet ver genoeg open gezet worden. Het zou te lang duren om er door te komen met de betoging. En dus moest de kop van de betoging eerst nog langs twee plekken waar betogers stonden te wachten. Dat zorgde niet echt voor een vlotte doorgang.

45 000 is dan nog een onderschatting want dan zijn die er nog niet bijgeteld die los rond de betoging liepen, er voor, ernaast, al op het eindpunt of snel van de ene plek naar de andere. En ik mag dat zeggen, ik heb met de teller van de politie gesproken (herkenbaar aan het tellertje rond de nek). Hij stelde zich net op in een smalle straat waar de betogers tussen twee rijen bussen moesten. Verder stond een grote groep die daar nooit voorbijgekomen is. Dus zeg maar 50 000.

De Brusselse politie, uw vriend

De politie hoorde je niet klagen. ‘Het is toch een andere sfeer dan een betoging metalo’s’ antwoordde een agent op de vraag wat hij ervan vond. ‘Gedisciplineerde en vriendelijke mensen en ook heel vriendelijk naar ons, de politie toe. Die mogen hier alle dagen betogen van mij. Het was ons met de collega’s al opgevallen dat er nog geen enkele voetzoeker gegooid is.’ Die voetzoekers zouden ook de rest van de betoging uitblijven.

Pieter Bauwens | Doorbraak.be

Op het einde van de betoging bleek de tevredenheid bij de politie nog altijd aanwezig. ‘Een betoging zonder incidenten’. Zelfs toen het wat hectisch werd, na het verschijnen van Puigdemont in de betoging, bleef de politie er vrolijk onder. Toen hij de weg vrijmaakte (vooral de pers voortduwde, het volk hield mooi een baan vrij), vond de commissaris het —met de glimlach — ‘zoals Johnny in het Stade De France’. De Johnny in kwestie leek ons Johnny Hallyday te zijn.

EU – Catalonië – Spanje, en nu?

De populariteit van Puigdemont heeft door zijn ballingschap blijkbaar een boost gekregen. ‘Puigdemont, el nostre president’ klonk het regelmatig in de Brusselse straten. Dat is tegelijk een verkiezingsslogan van de verkiezingslijst Junts per Catalunya, de lijst van Puigdemont. Op 21 december, na de verkiezingen in Catalonië, weten we of Madrid het probleem groter gemaakt heeft of niet. Algemeen wordt trouwens verwacht dat de verkiezingen aan de krachtverhoudingen tussen de blokken in Catalonië (pro-onafhankelijkheid, Spaans) niet veel zal veranderen. Veel zal afhangen van de opkomst. Maar dat is altijd zo in verkiezingen. Een hoge inzet leidt meestal naar een hoge opkomst.

Er zijn ook mensen van overtuigd dat Madrid de verkiezingen zal vervalsen. Zo zouden er sinds vorige verkiezingen 200 000 nieuwe kiesgerechtigden zijn. Op 7,5 miljoen inwoners is dat toch een flinke groep. Dat Spanje geen waarnemers wil accrediteren, zoals bij het referendum op 1 oktober, voedt enkel die geruchten en vermoedens.

De betoging toont dat de onafhankelijkheidsbeweging in Catalonië niet dood is na de activering van artikel 155 door Madrid, het afzetten van de Generalitat en het opsluiten van de Jordi’s en de ministers en de ballingschap van Puigdemont en vier andere ministers. de kreet ‘Independentia’ klonk heel regelmatig. 50 000 betogers samen krijgen op duizend kilometer van huis uit een bevolking van 7,5 miljoen, dat is een enorm aantal. Kan Madrid dat ‘smoren’ met repressie?

Pieter Bauwens | Doorbraak.be

Zal die betoging in de Europese wijk de EU-bonzen wakker maken? Ik vrees van niet. De Catalanen hun liefde voor Europa, ingegeven door hun geschiedenis, zou wel eens een ferme knauw kunnen krijgen. ‘Het Europese project kwam er om het totalitarisme uit Europa te bannen. Vandaag is het totalitarisme terug in Catalonië en Europa kijkt weg. Wij betogen voor de democratische rechten, die worden vandaag geschonden in Catalonië en Spanje, morgen in de rest van Europa.’