JavaScript is required for this website to work.
post

6 december. Historische dag: amnestiewet goedgekeurd

Vandaag ook: Jozef Goossenaerts, Herta Freitag en de amnestiewet…

VandaagLuc Pauwels6/12/2021Leestijd 4 minuten

foto © DBNL

Vandaag ook: Jozef Goossenaerts, Herta Freitag en de amnestiewet…

Aangeboden door de abonnees van Doorbraak

Dit gratis artikel wordt u aangeboden door onze betalende abonnees. Als abonnee kan u ook alle plus-artikelen lezen. Doorbreek de bubbel vanaf €4.99/maand.

Ik neem ook een abonnement

Elk jaar   Uiteraard Sinterklaas. Dit is de sterfdag van de heilige Nikolaas. Die leefde in de vierde eeuw en was bisschop van Myra in Turkije. Hij wordt vereerd om zijn goedheid en vrijgevigheid. In het westen verspreidt de verering van Sint Niklaas zich nadat Italiaanse zeelieden in 1087 zijn stoffelijk overschot vanuit Myra overbrachten naar het Zuid-Italiaanse stadje Bari. Zij doen dit om het te redden uit de handen van de moslims. Vanuit Italië verspreidt de verering zich over heel Europa.

vandaag

Jozef Goossenaerts (1882-1963)

1963   Overlijden te Astene van Jozef Goossenaerts, een bijzonder invloedrijke Vlaams-nationalist. Hij studeert Germaanse filologie aan de Rijksuniversiteit te Gent. Hij wordt er voorzitter van de Rodenbachs Vrienden, de voorloper van het KVHV en is in 1906 voorzitter van het Vlaams Wetenschappelijk Studentencongres. Goossenaerts wordt leraar aan verschillende Waalse athenea vooraleer hij benoemd wordt in Gent (1912). Zijn activiteiten zijn niet te volgen, zo onvermoeibaar blijft hij bezig. Op het Davidsfondscongres van 1912 in Antwerpen zet hij een praktisch en modern taalgrensprogramma uiteen. In 1914 neemt hij het initiatief voor een Vlaams Kunstenaarsverbond voor artiesten van alle soort en alle gezindten.

Tijdens de Eerste Wereldoorlog wil Goossenaerts van geen activisme weten. In 1915 raakt hij betrokken bij een geallieerde spionagezaak, wordt door de Duitsers aangehouden en tot tien jaar dwangarbeid veroordeeld. In het gevangenenkamp te Göttingen geeft hij les aan krijgsgevangenen, organiseert Vlaams theater en werkt hij mee aan het blad Onze Taal. In de herfst van 1918 keert Goossenaerts terug naar Gent, maar als leraar moet hij gedwongen ontslag nemen, want verdacht Vlaamsgezind. Hij werkt als beheerder en secretaris van Het Vlaamse Volkstoneel (1920-1923) dat hij mee heeft opgericht. Pas in 1926 wordt hij door de socialistische minister Camille Huysmans opnieuw op het Gentse atheneum in dienst genomen. Hij was nochtans al in 1919 door het gerecht buiten vervolging gesteld. Goossenaerts radicaliseert zienderogen en hoopt hij op een staatsgreep van de teruggekeerde Vlaamse frontsoldaten.

Zijn huis wordt een hoofdkwartier van Vlaams-nationale activiteiten, waar de eerste naoorlogse samenkomst van de Frontraad wordt gehouden. Goossenaerts is medeoprichter van het Verbond der Vlaamse Oudstrijders (VOS) en organiseert Vlaamse straatmanifestaties. De tweede IJzerbedevaart (1921), waarvan hij een van de organisatoren is, wordt een dusdanig succes dat beslist wordt ze jaarlijks te houden. Het tweespan Frans Daels-Jef Goossenaerts wordt de gangmaker van een brede actie voor de vernederlandsing van het hoger onderwijs en van de wetenschapsbeoefening in Vlaanderen. De jaarlijkse Wetenschappelijke Congressen zijn in grote mate zijn werk. Tegelijk is hij de raadgever op de achtergrond van de Gentse studenten in hun strijd voor de vernederlandsing van de universiteit. Daarnaast is Goossenaerts ook nog betrokken bij de stichting en werking van het Vlaamse Volkstoneel, het Vlaams Economisch Verbond, de Vlaamse Ingenieursvereniging, het Vlaams Kruis, enz., enz.

Tijdens de bezetting staat Goossenaerts aan het hoofd van Volk en Wetenschap, een vereniging die min of meer in VNV-vaarwater terechtkomt. In september 1944 wordt Goossenaerts aangehouden en drie maanden gevangengezet, maar in 1947 buiten vervolging gesteld.

Na de Tweede Wereldoorlog wordt Goossenaerts actief in de hulpverlening aan door de repressie gestrafte Vlamingen. Vanaf 1948 tot aan zijn dood wordt hij opnieuw lid van het IJzerbedevaartcomité, maar neemt niet meer deel aan de IJzerbedevaarten uit protest tegen de Belgische vlag die er (soms) hangt. In 1968 wordt op initiatief van Goossenaerts de Marnixring gesticht, bedoeld om ‘de Nederlandse taal- en cultuurgemeenschap te dienen’ en als Vlaamse tegenhanger van bestaande serviceclubs, die Belgisch georiënteerd zijn en toen nog vaak het Frans als voertaal hadden.

1957   In de race om de ruimte lanceren de VS een satelliet: de Vanguard TV3. Miljoenen tv-kijkers zien hoe de draagraket ontploft, twee seconden na de start.

1942   Redevoering van de gevluchte Nederlandse koningin Wilhelmina (vanuit Londen uitgezonden op Radio Oranje) waarin ze voor de eerste keer meer autonomie voor Nederlands-Indië belooft, binnen het kader van een Nederlands Gemenebest.

1942   Bij een fout georiënteerde aanval van de Britse luchtmacht op de Philips-fabrieken in Eindhoven worden honderden huizen vernield. Er vallen 138 burgerslachtoffers.

1939   Overlijden te Brussel van Adolphe Max, jurist en liberaal politicus, waarschijnlijk de meest anti-Vlaamse burgmeester van Brussel (1919-1939). Als voorzitter van de liberale Kamerfractie, weet hij vele Vlaamsgezinde voorstellen te blokkeren. Zo verzet hij zich tegen de vernederlandsing van de universiteit van Gent, de goedkeuring van de taalwetten in de jaren 1930 en diverse amnestie-voorstellen. In het centrum van Brussel is de belangrijkste laan naar hem genoemd.

1928   De Kamer keurt een amnestiewet goed, nadat de termen ‘amnestie’ en ‘genade’ vervangen zijn door ‘uitdoving’. Borms was de enige van de tot meer dan tien jaar veroordeelden die nog in de gevangenis zat. Verder konden nu 161 bij verstek veroordeelden die nog in het buitenland verbleven vrij terugkeren.

1912   Geboorte te Sint-Kwintens- Lennik van Alex Donckerwolcke. Aan de Rijksuniversiteit Gent wordt hij burgerlijk mijningenieur en is hij lid van de Dinaso-studenten. Hij maakte carrière in het bedrijfsleven, met onder meer een eigen textielfirma, en wordt rechter in handelszaken. Na de Tweede Wereldoorlog steunt Donckerwolcke Vlaamsgezinden die te lijden hebben onder de repressie. Hij wordt voorzitter van de in 1949 opgerichte Vlaamse Concentratie, de eerste naoorlogse Vlaams-nationale partij.

vandaag

Herta Freitag (1908-2000)

1908   Geboorte te Wenen van Herta Freitag, een Oostenrijks-Amerikaans wiskundige. En hoogleraar bekend voor haar studies omtrent de Fibonacci-getallen.

1792   Geboorte in Den Haag van Willem Frederik van Oranje-Nassau, zoon van koning Willem I. Hij volgt in 1840 zijn vader op als koning Willem II. Van december 1813 tot mei 1814 is Willem verloofd met de Britse prinses Charlotte Augusta, dochter van de latere koning George IV. Zij verbreekt de verloving en huwt… Leopold von Sachsen-Coburg, die de Belgische koning Leopold I wordt. Willem II trouwt met Anna Paulowna, dochter van tsaar Paul I van Rusland.

1768   Nadat in Frankrijk de Encyclopédie française een groot succes blijkt, verschijnt in Edinburgh het eerste deel van de Encyclopædia Britannica. Het initiatief wordt genomen door de boekverkoper Colin MacFarquhar en de graveur Andrew Bell. In een aanbeveling aan de koning schrijven ze: ‘De Franse Ecyclopedie is er terecht van beschuldigd de zaden van anarchie en atheïsme ongeremd te verspreiden. Als het de Encyclopædia Britannica op enige wijze lukt de pestverwekkende sfeer van dat werk tegen te gaan, zal ons werk niet misstaan onder de aandacht van Uwe Majesteit.’

1534   De Spaanse veroveraars branden de Incastad Quito (Ecuador) tot de grond toe af en geven daarmee de Inca-cultuur de genadeslag. Spanje sticht de stad opnieuw onder de naam Muy noble y muy leal ciudad de San Francisco de Quito.

Luc Pauwels (1940) is historicus, gewezen bedrijfsleider en stichtte het tijdschrift 'TeKoS'.

Commentaren en reacties