7 februari. Historische dag: Nederlandsche Cultuurraad opgericht

Elk jaar   In China Ieders Verjaardag (Yan Yat), op de 7e dag van het Lentefestival. De overlevering luidt dat bij de schepping van hemel en aarde op de zevende dag de mens werd geboren. Op deze dag is iedereen jarig en dus een jaar ouder. Men eet op Yan Yat zeer dun gesneden rauwe vis. In de volksmond wordt rauwe vis yu shen genoemd. Maar dat kan ook ‘meer leven’ betekenen. Wie op die dag rauwe vis eet, leeft dus langer.

2005   Overlijden in Amsterdam van de wapenhandelaar Paul Wilking (80), bijgenaamd. ‘Pistolen Paultje’. Deze kleurrijke en zwaarlijvige figuur in de Amsterdamse onderwereld handelde vooral in de jaren 1960 in wapens. Wilking zou wapens hebben geleverd in Algerije, Congo, Guatemala, Cuba, Angola en Griekenland en zou hier vriendschappen met Ben Bella en Mobutu en een aantal terroristen aan hebben overgehouden. Tegelijk was Wilking een actief dierenvriend: in 1968 richtte hij de ‘Organisatie ter bestrijding van wreedheden jegens het dier’ op.

1992   Ondertekening van het Verdrag van Maastricht. De Europese Gemeenschap wordt Europese Unie.

1987   Oprichting van de Vlaams Blok Jongeren (VBJ), jongerenorganisatie van het Vlaams Blok (VB). De eerste voorzitter was Filip Dewinter.

Armand Preud’homme (1904-1986)

1986   Overlijden in Brasschaat van Armand Preud’homme (81), Vlaams componist en organist. Hij schreef in zijn leven ongeveer 450 liederen en zangspelen. Zijn favoriete tekstdichters waren Jozef Simons (Susa Nina, Heimwee doet ons hart verlangen, Kempenland, Voor outer en heerd) en Eugeen de Ridder die onder meer de teksten schreef voor de operettes Mijn heerlijk Kempenland en Op de purp’ren hei. Deze laatste operette was zijn populairste en werd ook uitgevoerd in de Koninklijke Vlaamse Opera (KVO). Steeds terugkerende thema’s in zijn werk waren de volksverbondenheid en de gehechtheid aan de geboortestreek.

Na de Tweede Wereldoorlog wordt Preud’homme beschuldigd van collaboratie vanwege de twee eerste lijnen in het muziekstuk Kempenland:

Kempenland, aan de Dietsche kroon
wonderfrisse perel

En Armand Preud’homme in politieke correcte versie…

Let wel, de componist wordt beschuldigd, niet de tekstdichter. Men veroordeelt Preud’homme hiervoor tot een gevangenisstraf van één jaar, maar in 1949 wordt hij in beroep vrijgesproken.

In 1968 werd hij, samen met Willem De Meyer, op culturele zending gestuurd naar Zuid-Afrika, waar hij vaststelde dat zijn liederen er nog meer werden gezongen dan in Vlaanderen. In 1981 werd in het Hasseltse stadspark zijn standbeeld onthuld, een werk van beeldhouwer Jan van de Brande. Daartegen werd fel gereageerd door de Nationale Confederatie van Politieke Gevangenen en Rechthebbenden. Kort daarna werd een bomaanslag op het beeld gepleegd. De gemeenten Beveren, Wielsbeke, Geel, Peer en Edegem kennen een Armand Preud’hommeplein of -straat. Hij is ereburger van de gemeenten Peer, Kampenhout, Kasterlee, Zichem en Geel.

1945   De Britse premier Winston Churchill verklaart in het Lagerhuis: ‘De Polen moeten zelf zoveel Duitse gebieden in bezit kunnen nemen als ze willen (…) Ik ben er mij van bewust dat vele Engelsen geschokt zullen zijn door de gedachte dat men met geweld zoveel miljoenen mensen kan verplaatsen. Ik zelf ben helemaal niet geschokt (…) Wij hebben al zes à zeven miljoen Duitsers gedood, wat maakt dat er in Duitsland plaats is voor de Duitsers die in die oostelijke gebieden leven’.

Karl Roos (1878-1940)

1940   In Champigneulles (Lotharingen) wordt Karl Roos (61) gefusilleerd. Hij had in september 1927 de Autonomistische Landspartij voor de Elzas opgericht die zich als doel stelde ‘de oprichting van een vrij Elzas-Lotharingen, lidstaat van de Verenigde Staten van Europa, bemiddelaar tussen Frankrijk en Duitsland’. Hij was op 26 oktober 1939 ter dood veroordeeld door een Frans krijgsgerecht. Een militaire rechtbank, normaal alleen in oorlogstijd voor burgers bevoegd, was mogelijk omdat Frankrijk op 3 september 1939 de oorlog had verklaard aan Duitsland. Bij het begin van het proces had de procureur-generaal verklaard: ‘Ik ben hier om de autonomistische pest uit te roeien’.

Pieter Jan Verstraete schreef in 2012 een korte biografie: Karl Roos: een Elzasser activist.

1938   De Belgische regering richt een Franse en een Nederlandse Cultuurraad op met verplichte raadgevende bevoegdheid inzake onderwijs- en cultuurvraagstukken, waaronder ook taalwetgeving. Leden van de Nederlandse Cultuurraad zijn Mgr. Honoré van Waeyenbergh, voorzitter, Edgard Blancquaert, Edgar de Bruyne, Herman Teirlinck en August van Cauwelaert en Jan Grauls (secretaris).

Voor het jaar 1938 om is, heeft de Nederlandse Cultuurraad al 27 vergaderingen gehouden. Hij stelt een tiental adviezen op, onder meer met betrekking tot de volksopleiding, de Centrale Examencommissie en de bevordering van het Algemeen Beschaafd Nederlands (ABN). Veruit het belangrijkste advies betreft de splitsing en reorganisatie van het ministerie van Onderwijs. Het jaarverslag van 1939 is al even indrukwekkend. Het bevat  belangrijke adviezen aan de regering met betrekking tot het onderwijs van de tweede taal, het scholenvraagstuk in Brussel en voorsteden en opnieuw de splitsing van het ministerie van Onderwijs, van raden en commissies. De oorlog legt de werkzaamheden van deze cultuurraden lam.

Henny Thijssing-Boer (1933-2011)

1933   Geboorte in Sint-Annen (Groningen) van de schrijfster Henny Thijssing-Boer. Deze dochter van een boerenknecht krijgt de bijnaam Koningin van de Streekroman voor haar populaire romans, samen bijna 100 titels, waarvan ruim twee miljoen exemplaren zijn verkocht. Veel van haar verhalen spelen zich af op het Groninger platteland. Bekend bleven Als de tijd daar is, Zij van Geertje, Intuïtie van een vrouw, Geluk is als de wind, Niemand is een vergissing…

1901   De Nederlandse koningin Wilhelmina trouwt met de Duitse hertog Hendrik van Mecklenburg-Schwerin. Het is een gearrangeerd huwelijk waar moeizame onderhandelingen aan voorafgingen. Voor het eerst wordt de ‘Gouden Koets’ gebruikt. Wilhelmina en Hendrik waren overigens familie van elkaar: de Russische tsaar Paul I en diens vrouw Maria Fjodorovna waren hun gemeenschappelijke overgrootouders.

1831   Het Nationaal Congres kondigt de Belgische grondwet af. Deze stoelt op de jakobijnse principes van de Franse Revolutie en is ook duidelijk niet voor de Vlamingen bedoeld: het zal tot 1967 duren voor er een rechtsgeldige Nederlandstalige versie van komt…

1812   Geboorte in Landport, bij Portsmouth, van de Engelse schrijver Charles Dickens. Zijn bekendste werken zijn Oliver Twist, A Christmas Carol, David Copperfield, Great expectations, The old curiosity shop, The chimes, The Pickwick Papers. Hij is de belangrijkste schrijver van het Victoriaanse tijdperk. Dickens overlijdt in 1870 terwijl hij bezig was aan The mystery of Edwin Drood. Op voorspraak van koningin Victoria, maar tegen zijn eigen wil, wordt hij begraven in de Poets’ Corner in Westminster Abbey in Londen.