9 juli. Net binnen: Jan van Eyck overleden

Elk jaar   De Internationale Dag voor de Vernietiging van Vuurwapens, sinds 2001 op initiatief van de Verenigde Naties.

Deze dag is in het leven geroepen om ons bewust te maken van de dreiging en gevaren die slecht beveiligde en (illegale) handvuurwapens vormen voor onze dagelijkse veiligheid. Om de ‘Internationale Dag voor de Vernietiging van Vuurwapens’ extra aandacht te geven worden in verschillende landen op 9 juli alle verouderde en in beslag genomen wapens vernietigd.

2002   Drieënvijftig Afrikaanse landen verenigen zich in een overkoepelende Afrikaanse Unie, min of meer naar EU-model.

1984   De Europese Economische Gemeenschap (EEG), voorloper van de EU, dient een klacht in tegen West-Duitsland wegens het Reinheitsgebot des Bieres. Deze Duitse wet belet de import van bier dat niet beantwoordt aan de eeuwenoude Duitse kwaliteitseisen. Hertog Willem IV van Beieren vaardigde in 1516 deze wet uit, op basis van bestaande, nog veel oudere wetgeving. Het is de oudste warenwet ter wereld. Bepaald werd dat bier alleen gebrouwen mocht worden van water, gerst en hop. Door de jaren heen nemen steeds meer Duitse staten het Reinheitsgebot over en in 1906 geldt het voor heel Duitsland. Het Europese Hof van Justitie ziet in het Reinheitsgebot alleen een ‘handelsbelemmering’. De wet wordt afgeschaft.

1960   Sovjetleider Nikita Chroesjtsjov bedreigt de Verenigde Staten met een raketaanval als het communistische bewind op Cuba zou worden bestreden.

Jerney Kaagman (°1947)

1947   Geboorte in Den Haag van Jerney Kaagman, Nederlands zangeres en zakenvrouw. Ze zong van 1969 tot 1983 met de groep Earth & Fire, onder meer bekend van Seasons, Weekend, Maybe tomorrow, maybe tonight, Memories. Solo zong ze All right here I am, My mystery man enz. Maar deze zangeres is ook een zakenvrouw: ze is medeoprichtster en PR-manager van Radio Noordzee, nationale voorzitster van de muzikantenvakbond BV Pop, bovendien van 2000 tot 2009 directeur van de Stichting Conamus, een instantie die zich bezighoudt met ondersteuning en promotie van Nederlandse muziek. In 2012 maakte ze bekend dat ze aan de ziekte van Parkinson lijdt.

1943   Landing op Sicilië van Amerikaanse, Canadese en Britse troepen. De maffia, die door Mussolini was gekraakt, werd op voorhand door Washington betrokken in de operatie. Verscheidene gangsterbazen die in Amerikaanse gevangenissen zaten, werden vrijgelaten om de contacten tussen het Amerikaanse leger en de bevolking van dit Italiaanse eiland te faciliteren. De eerste speciale actie van de OSS (Office of Strategic Services) bestaat erin zich meester te maken van het fort op het eiland Favignana. Deze operatie wordt geleid door twee gangsters, Max Corvo en Vincent Scamporino, die onmiddellijk alle maffiosi bevrijden die er een gevangenisstraf uitzaten.

Wim Duisenberg (1935-2005)

1935   Geboorte in Heerenveen (Friesland) van Wim Duisenberg, econoom, bankier en sociaaldemocratisch politicus-bestuurder. Hij studeerde – en doceerde – economie in Groningen. Hij was van 1998 tot 2003 de eerste president van de Europese Centrale Bank en zorgde in die functie voor de technische invoering van de euro als nieuwe Europese munt per 1 januari 2002. Was eerder onder meer minister van Financiën in het kabinet-Den Uyl (1973-1977), en president van De Nederlandse Bank (1982-1987). Was getrouwd met de pro-Palestijnse actievoerster Gretta Duisenberg, geboren Gretta Nieuwenhuizen. Hij overlijdt in 2005 aan een hartaanval.

1933   Eerste Vlaams-Nationaal Zangfeest, onder leiding van Karel Peeters. De basis was gelegd door Willem de Meyer en Jef van Hoof.

1929   Geboorte in Rabat van de koning-dictator Hassan II (Mawlai al-Hassan) van Marokko. Hij regeerde 38 jaar met harde hand, bezat 21 paleizen, een harem met 80 vrouwen en een miljardenfortuin. Zijn regeerperiode (1960-1999) wordt de ‘Jaren van Lood’ genoemd, duizenden ‘dissidenten’ werden doodgeschoten, gevangengezet of verbannen. Hassan II stierf in 1999 en werd opgevolgd door zijn zoon Mohammed VI.

Herman van den Reeck (1901-1920)

1922   Onthulling van een grafmonument voor Herman van den Reeck, de op 11 juli 1920 tijdens een Guldensporenherdenking neergeschoten studentenleider. In 1928 werd in Antwerpen de Volksuniversiteit Herman van den Reeck opgericht. Typerend voor de symboolwaarde van Herman van den Reeck voor de Vlaamse Beweging is ook de overbrenging van zijn stoffelijk overschot naar het Schoonselhof in 1943, waar het in 1966 een ereplaats naast Hendrik Conscience kreeg toegewezen.

1898   Geboorte te Londerzeel van de Vlaamse romanschrijver Gerard Walschap, auteur van onder meer Houtekiet. Walschap dankte zijn familienaam aan zijn wortels in Walskapel in Zuid-Vlaanderen.

1880   Geboorte in Maaseik van Leo Frenssen, Vlaanderens ‘eerste populist’ genoemd in de biografie die Pieter Jan Verstraete aan hem wijdde.

Hij was vakbondsman, pacifist, antimilitarist, flamingant, socialist, utopist, feminist en wereldverbeteraar. Zijn politieke loopbaan begint hij in de Kommunistische Partij tot zijn uitsluiting in 1932 als ‘Trotskistisch handlanger van het fascisme’. Op straat demonstreert hij in het centrum van Antwerpen allerhande turnoefeningen en rijdt rond met zijn bakfiets (‘triporteur’).

In oktober 1938 zorgt hij, nationaal en internationaal, voor opzien. Uit het niets behaalt de kleurrijke Frenssen met zijn ‘Teknokratische Partij’ ineens zes zetels in de Antwerpse gemeenteraad. De klassieke partijen, met burgemeester Camille Huysmans op kop, staan met hun mond vol tanden. In april 1939 doet Frenssen het nog eens over: de leurder wordt verkozen tot volksvertegenwoordiger. Men heeft hem terecht ‘de verpersoonlijking bij uitstek van de proteststad Antwerpen tijdens het interbellum’ genoemd. Hij overlijdt in 1946 op zijn 66ste.

1877   Begin van het eerste op gras gespeelde tenniskampioenschap op Wimbledon in Engeland, toen nog alleen voor mannen. In de finale won de Engelsman Spencer Gore (1850-1906) van zijn landgenoot William Marshall (1849-1921).

1816   Argentinië wordt na een bevrijdingsoorlog onafhankelijk van Spanje.

Johannes Kepler (1571-1630)

1596   De Duitse astronoom Johannes Kepler publiceert zijn eerste boek: Mysterium cosmographicum (Het mysterie van de kosmos). Kepler was toen nog maar 25 en gaf wiskundeles aan een hogeschool in Graz (Oostenrijk). De theorie die hij in zijn werk uiteenzet, gaat ervan uit dat het planetenstelsel is opgebouwd volgens een mathematische harmonie. Bijzonder was dat hij bij deze voorstelling de zon in het midden van de kosmos, als centraal lichaam, plaatst. Hij is daarmee de eerste wetenschapper die de heliocentrische theorie van Nikolaus Copernicus (1473-1543) als uitgangspunt neemt.

1441   Overlijden te Brugge van de schilder Jan van Eyck. Hij was afkomstig uit Maaseik en woonde onder meer in Kamerijk en in Rijsel (Frans-Vlaanderen). Deze vertegenwoordiger van de ‘Vlaamse Primitieven’ was tijdens zijn leven wellicht de beroemdste schilder van Europa. Zijn werken Het lam Gods (altaarstuk in de kathedraal van Gent), Man met rode tulband, Madonna bij de fontein, Giovanni Arnolfini en zijn vrouw worden ook vandaag nog door haast iedereen spontaan herkend.