9 maart. Net binnen: Bruno de Winter geboren, de stichter van ’t Pallieterke

John Profumo (1915-2006) en Christine Keeler (1942-2017)

2006   Overlijden in Londen van John Profumo (91), Brits minister van Defensie van 1960 tot 1963. Deze conservatieve politicus had in 1961 een relatie met de 19-jarige prostituee Christine Keeler (1942-2017). Maar die deed tegelijkertijd ‘zaken’ met een attaché van de Sovjetambassade in Londen. Het wordt een groot schandaal dat Profumo’s aftreden en het einde van zijn politieke carrière veroorzaakt. Profumo was getrouwd met actrice Valerie Hobson (1917-1998). Hij biechtte indertijd zijn affaire met Keeler aan haar op en zijn vrouw vergaf hem zodat hun huwelijk standhield.

2006   De Amerikaanse bezetters in Irak besluiten weg te gaan uit de omstreden foltergevangenis in Abu Ghraib, een voorstad van Bagdad. De gevangenis was het toneel voor martelingen tijdens het regime van Saddam Hoessein, maar evenzeer tijdens de Amerikaanse aanwezigheid.

2004   De Frans-Vlaamse solo-zeezeiler Jean-Luc van den Heede (°1945) vestigt een nieuw record door met zijn jacht Adrien zonder tussenstops in 122 dagen, 14 uren en 3 minuten om de wereld te zeilen, tegen de klok in. Het oude record stond op ruim 151 dagen.

1970   De krantenimplosie. In Nederland verschijnt de laatste landelijke editie van Het Vrije Volk. De krant was ooit een machtig sociaaldemocratisch dagblad, en enige tijd de grootste krant van Nederland. Het Vrije Volk was de naoorlogse voortzetting van het socialistische dagblad Het Volk, de krant verscheen voor het eerst legaal op 1 maart 1945 in het bevrijde Eindhoven. Het Vrije Volk zou nog wel tot 1991 blijven verschijnen als regionale krant voor Rotterdam en omstreken. In 1991 fuseerde Het Vrije Volk met het Rotterdams Nieuwsblad tot het Rotterdams Dagblad. Die krant ging in 2005 op in het Algemeen Dagblad. En ja, dat bestaat nog altijd.

1934   Geboorte in Kloesjino (Rusland) van de astronaut Joeri Gagarin. Hij is in 1961 de eerste mens in de ruimte met de Vostok-1 en draait daarmee als eerste mens een rondje om de aarde in een satelliet in 1 uur en 48 minuten. Hij komt in 1968 om het leven bij een vliegtuigongeluk, pas 34 jaar oud.

1932   Geboorte in Amsterdam van schrijver en dichter Heere Heeresma. Bekende werken van hem zijn onder meer Damesverband, Beuken en eikels, Zwaarmoedige verhalen voor bij de centrale verwarming, Vader vertelt, Een dagje naar het strand, Een hete ijssalon, Een aanranding in het Vondelpark, Nylon slipjes, Geef die mok eens door, Jet!, De vis. Gedichten: Eens en nooit weer. Vijf werken van hem werden verfilmd, de laatste daarvan Han de Wit gaat in ontwikkelingshulp (1990). Hij overlijdt in 2011 op de leeftijd van 79.

Johan Ballegeer (1927-2006)

1927   Geboorte in Lissewege (West-Vlaanderen) van Johan Ballegeer, Vlaams historicus en jeugdschrijver. Deze zoon van een fabrieksarbeider wordt leraar aan het Sint-Lodewijkscollege in Brugge, sticht het Heemkundig Museum Sincfala te Knokke-Heist en wordt er conservator van. Hij schrijft vele verhalen met historische en heemkundige inslag, vooral over zijn eigen streek: het West-Vlaamse polderland aan de zee. Zo wordt hij hoofdredacteur van het heemkundig tijdschrift Rond de Poldertorens. Ook zijn jeugdboeken zijn vaak op de plaatselijke geschiedenis van zijn streek geënt.

‘Geschiedenis is een leerschool voor het leven’, stelt Ballegeer. ‘Door het verleden is het heden beter te begrijpen’. Meestal schreef hij over gewone mensen, vissers en arme, noeste werkers uit de West-Vlaamse kuststreek. Niet zelden is de hoofdfiguur een meisje, maar ook beroemde figuren als Columbus, Damiaan, Memling worden door hem in beeld gebracht. Ballegeer maakt hen tot gewone mensen van vlees en bloed door het inlassen van bekende en minder bekende anekdotes uit hun leven. Heel wat van zijn boeken vertellen over het harde leven op zee.

Hij publiceerde bijna honderd jeugdboeken, romans, en heemkundige werken. Voor zijn jeugdboek Geen meiden aan boord, een verhaal over een meisje dat als jongen verkleed aanmonstert op een IJslandvaarder, kreeg hij in 1989 de Staatsprijs voor Jeugdliteratuur. Hij overleed op 1 januari 2006, 79 jaar oud.

1917   Overlijden in Leffinge (West-Vlaanderen) van Cyriel Delaere, Vlaams priester, een van die hoogst actieve ‘petits vicaires’ die in stilte voor een Vlaamse heropleving hebben gezorgd. Hij was tot 1898 leraar aan het Sint-Lodewijkscollege te Brugge. Samen met zijn collega Edward van Robays steunt Delaere er de Vlaamsgezinde leerlingen en zet hij zich in voor de vernederlandsing van het onderwijs. Vanaf 1890 werkte hij mee aan De Vlaamsche Vlagge en een jaar later wordt hij opgenomen in het geheime eedverbond de Swighenden Eede van Hugo Verriest.

Als de student Karel van den Bussche er niet in slaagt De Vlaamsche Vlagge uit de crisis te halen, neemt Delaere in 1894 zelf het hoofdredacteurschap op zich. Hij verjongt het blad en trekt talrijke medewerkers van formaat aan: Robrecht de Smet, Cyriel Verschaeve, Lodewijk Dosfel. Wegens ziekte legt Delaere in 1907 zijn functie neer. Van 1898 tot 1912 was hij onderpastoor te Nieuwpoort en daarna nog korte tijd pastoor in Leffinge. Als Cyriel Delaere in 1917 overlijdt, is hij 55.

1910   Geboorte in Antwerpen van Bruno de Winter, Vlaams journalist, stichter van het weekblad ’t Pallieterke. Zijn vader was kapitein ter lange omvaart. Op zijn 21 wordt hij redacteur bij Het Handelsblad. Tijdens de oorlog werkt hij voor de Nationale Landbouw- en Voedingscorporatie. Tijdens de Tweede Wereldoorlog wordt Bruno de Winter korte tijd gevangengenomen door de Duitse bezetter. Op 5 april 1943 wordt zijn huis vernield door het Amerikaanse bombardement op Mortsel.

Na de bevrijding herneemt hij zijn werk voor Het Handelsblad, waarin hij een populaire rubriek schrijft, ‘Kleine Kroniek’, die hij ondertekent als ’t Pallieterke. Van daaruit besluit hij een satirisch weekblad op te richten, wat hij doet in samenwerking met de reclameagenten Polderman en Van Gool. Als titel gebruikt hij zijn signatuur in Het Handelsblad. Het eerste nummer van ’t Pallieterke verschijnt op 17 mei 1945 en De Winter blijft het weekblad leiden tot aan zijn dood.

De Winter was een door rechtvaardigheidsgevoel gedreven journalist met een scherpe en vlotte pen. Afkomstig uit een liberale, katholieke familie was hij aanvankelijk helemaal geen Vlaams-nationalist. Hij evolueert echter snel onder invloed van de repressie en van de koningskwestie. Na de Waalse straatrevolte van 1950 bepleit hij de oprichting van een zelfstandige Vlaams-nationale partij.

In 1955 overleed De Winter op 45-jarige leeftijd aan een hartaanval. Maar ’t Pallieterke leeft voort, tot vandaag de dag.

1890   Geboorte in Koekarka van de Russische staatsman Molotov als Vlatsjeslav Michajlovitsj Skrjabin. Mede-aanstichter van de Oktoberrevolutie in 1917. Sovjetpremier (1930-1941) en minister van Buitenlandse Zaken (1939-1956). Hij was medeverantwoordelijk voor de Holodomor in Oekraïne. In 1939 sloot hij namens Stalin het Molotov-Ribbentroppact met nazi-Duitsland. Hij werd 96.