Ankara en Berlijn weer op gespannen voet

Op 2 maart werd de Duitse ambassadeur in Ankara op het matje geroepen. Aanleiding was het afgelasten op twee plaatsen in Duitsland van toespraken door Turkse ministers bedoeld om de circa drie miljoen tellende Turkse gemeenschap ervan te overtuigen de wijzigingen goed te keuren aan de grondwet waardoor Erdogan veel meer macht krijgt en hem toelaat tot 2029 president te blijven. Op 16 april zal daarover een volksraadpleging plaatsvinden. Als Erdogan in zijn plan slaagt, zal de president wiens ambt oorspronkelijk veeleer ceremonieel was, op slag zowat alle macht in handen krijgen. De president wordt grondwettelijk dan eigenlijk een dictator.

De Duitse gemeenten waar de Turkse ministers moesten spreken roepen veiligheidsredenen en een gebrek aan plaatsruimte in om de afgelastingen te verantwoorden. Het gaat om Gaggenau in Baden-Würtenberg waar de Turkse minister van Justitie, Bekir Bozdag, zou spreken en Keulen in Noordrijn-Westfalen. Daar zou op zondag 26 februari de minister van Economie Nihat Zeybekci het woord voeren. Beide burgemeesters ontkennen elke politieke overweging.

De week voordien had de Turkse premier Binali Yildirim met hetzelfde doel nog een toespraak in Oberhausen gehouden. Na het voorval in Gaggenau kwam minister Bozdag uit protest terug op de eerder in Karlsruhe geplande ontmoeting met zijn Duitse ambtgenoot Heiko Maas. Tijdens zijn aansluitend bezoek aan Frankrijk verklaarde hij, volgens het Turkse persagentschap Anadolu, niet te aanvaarden dat autoriteiten in Duitsland steeds iedereen de les lezen over mensenrechten, democratie en vrijheid van meningsuiting, samenkomsten van de Turkse Gemeenschap verbieden. Ibrahim Kalin, de woordvoerder van Erdogan sneerde op Twitter nu het ware Duitse gezicht te ontdekken.

De betrekkingen tussen Ankara en Berlijn waren al overschaduwd door de aanhouding van de Duits-Turkse journalist Deniz Yucel. Hij is de correspondent van de krant ‘Die Welt’ en wordt door de Turkse overheid ervan beschuldigd propaganda te maken voor de verboden Koerdische Arbeiderspartij (Partiya Karkerên Kurdistan- PKK). Zowel de EU als Turkije beschouwen de PKK als een terroristische organisatie. Yusel werd aangehouden vorige maand nadat hij verslag had uitgebracht over het hacken van de privé e-mails van de minister voor Energie, Berat Albayrak, de schoonzoon van Erdogan.

Zijn aanhouding lokte veel protest uit van zowel Duitse politici als persmensen. Bondskanselier Merkel noemde zijn opsluiting bitter ontgoochelend en volkomen onevenredig met de hem ten laste gelegde feiten. Haar minister van Justitie Heiko Maas verklaarde vorige week dat Turkse ministers op bezoek in Duitsland die zich daar op persvrijheid beroepen er zelf moeten op toezien dat ook in eigen land de vrije meningsuiting wordt geëerbiedigd. De regeringen in Ankara en Berlijn dreigen niet zonder moeite de plooien weer te kunnen platstrijken en zullen daar waarschijnlijk nog een hele mee tijd bezig zijn.

Foto: (c) Reporters