Het verlangen naar samenhang bedreigt de pluraliteit

In zijn nieuwste boek De integrale staat bekritiseert Paul Frissen, emeritus-hoogleraar bestuurskunde aan de universiteit van Tilburg, het hedendaags streven naar diversiteit en inclusief zijn. Die begrippen zijn met elkaar in tegenspraak. Inclusie wil al het gelijke insluiten, maar sluit het niet-gelijke daarmee juist uit. De wereld is onvoltooid, onbepaald en onvolmaakt. En ze moet dat vooral ook blijven.

Als de staat samenhang wil opleggen aan de wereld, bepaalt de politieke meerderheid wat die samenhang moet zijn, en daarmee welk verschil er wél en vooral ook welk verschil er niet mag zijn. Dat is gevaarlijk.

De bedreiging van de pluraliteit

Het verlangen naar samenhang bedreigt volgens Paul Frissen steeds de pluraliteit, de feitelijke veelvormigheid van de wereld. Pluraliteit kan niet worden gevangen in een model. Pluraliteit is vrijheid zonder een overkoepelende moraal. Een integrale staat knevelt de samenleving, schrijft onze medewerker Frans Crols in zijn recensie elders op Doorbraak.

Alle politieke partijen willen een kleinere overheid, een minder groot staatsapparaat, terwijl in realiteit de sturing door de staat steeds veelomvattender wordt. Zij leidt tot regels, plannen, missies en meer toezicht, elke dag opnieuw. Bovendien ontkent deze staatsinmenging de werkelijkheid.

‘De staat moet geen spiegel zijn van de wereld’, aldus Frissen. De wereld is groter dan politiek en staat, en oneindig gevarieerder. Politiek en staat moeten het verschil in de wereld beschermen. Daarom kan de staat ook niet integraal zijn. De wereld integraal zien en als noodzakelijk maakbaar is ideologie.

De integrale staat is ons boek van de week, verkrijgbaar in onze webwinkel tegen een tijdelijke voordeelprijs.

Bestel hier uw exemplaar