Catalaanse Raad voor de Republiek voorgesteld in Brussel

‘Vandaag is een mooie dag voor Catalonië.’ Met die woorden stak de laatste spreker vandaag van wal. Carles Puigdemont, die bij het betreden van het podium al een staande ovatie kreeg, zet daarbij de volgende stap in de erkenning van Catalaanse onafhankelijkheid.

De KVS was al snel volgeboekt, waardoor de voorstelling, met verschillende sprekers, optredens en filmpjes, twee keer na elkaar werd gegeven. Veel Catalanen uit eigen land, maar ook uit Nederland. Een een hele delegatie politici en vertegenwoordigers van de burgerbewegingen. Hun vliegtuig uit Barcelona had wel wat vertraging, waardoor de voorstelling veel later begonnen is.

Gevangenen

Clara Ponsatí, minister in ballingschap in Schotland, mocht de spits afbijten. ‘We gaan de republiek nu effectief opbouwen,’ beklemtoonde ze. Het leverde haar de eerste ovatie op. Tranen in de ogen kreeg ze als ze het proces maakte van de Spaanse ‘autoritaire repressie’ die tot ballingschap leidde en negen Catalanen naar de gevangenis stuurde. Die politieke gevangenen beheersten het discours van de hele voormiddag. Het blijft schrijnend dat Spanje politici en voorzitters van burgerbewegingen in voorarrest steekt als waren het zware criminelen. Nog schrijnender is het dat de EU daarvan wegkijkt, zelfs nu er vier gevangenen aan een hongerstaking zijn begonnen. De brief die oud-parlementsvoorzitter Carme Forcadell vanuit de gevangenis schreef en er werd voorgelezen, onderstreepte dit alles.

Doorbraak

Rapper-in-ballingschap Valtonyc.

Valtonyc, de ‘stalinistische’ rapper die onder andere voor majesteitsschennis Spanje verliet, bracht een gesmaakt nummer waarin hij de onderdrukking van de vrije meningsuiting kapittelde. Een staande ovatie kreeg hij niet, maar wel het meeste applaus van de dag. Begrijpelijk, in Spanje zitten er meer kunstenaars in de cel dan in pakweg China of Iran.

Radicale democratie

Concreter werd het toen de linkse minister-in-ballingschap Toni Comín het woord voerde. Tegen hoge snelheid gaf hij een presentatie van de vijf pijlers (‘ambities’) van de Raad voor de Republiek. Die raad wil meer doen dan enkel de Catalaanse crisis te internationaliseren, wat Puigdemont vooropstelde toen hij afgelopen zomer terug naar België kwam na zijn verblijf in Duitsland. De raad wil republikeinse wetgeving opstellen, republikeins burgerschap en structuren op poten zetten, een strategie uitwerken voor internationale erkenning, diplomatieke acties ontwikkelen, burgers mobiliseren, burgerlijke en politieke rechten verdedigen, het recht op zelfbeschikking van Catalonië verdedigen, een internationaal witboek opstellen, activiteiten ontplooien om de Catalaanse taal en cultuur te promoten, communicatie voeren en zelfs boeken uitgeven. Alles om Catalonië (internationaal) op de kaart te zetten en de rechten van de Catalanen in de verf te zetten, kortom.

Net als zijn voorganger en de volgende sprekers, beklemtoonde Comin dat de acties die ondernomen worden altijd pacifistische acties zullen zijn. ‘Woorden, vrede en democratie’, zijn de wapens waarmee de Catalanen moeten vechten. Ook tegen de Spaanse repressie.

Gewezen cultuurminister Lluíg Puig kon vervolgens de tools voorstellen waarmee de Raad zich tot de Catalaanse bevolking zou richten. Noem het een virtuele democratie waar, met een website en een app, mensen zich kunnen registreren. Onder de motto’s ‘Wij zijn allemaal Catalonië’ en ‘Hier maken we de republiek’ kunnen ze vervolgens deelnemen aan het democratische en ‘electorale’ proces. Niet enkel van parlements- of gemeenteraadsverkiezingen. Maar van een permanente participatieve democratie. Tot nog toe zijn er al 40.000 mensen geregistreerd. Dat moeten er veel meer zijn. Er kwamen bijna 2 miljoen Catalanen stemmen bij het referendum van 1 oktober 2017. Pas als de basis breed genoeg is, kan de Raad voor de Republiek zich gelegitimeerd noemen.

Ministers-presidenten

Ook de huidige minister-president Quim Torra en zijn voorganger Puigdemont spraken. Torra verwees enkele keren vermanend naar het in Spanje springlevende extreemrechts. Hij wenste de hongerstakers op zijn beurt veel moed en hoop en stelde ‘alle vertrouwen’ te hebben in het ‘zelfbestuur. We hebben de absolute meerderheid in het parlement, we hadden een meerderheid op 1 oktober.’ Daaruit put ook Puigdemont kracht, maar ook uit het feit dat hij her en der wordt uitgenodigd, door universiteiten, denktanks, werkgevers- en werknemersorganisaties. ‘Er is buitengewoon veel belangstelling voor wat er in Catalonië gebeurt,’ zei Puigdemont. En daar moet de Catalanen kracht uit putten. Hij richtte zich ook tot Spanje, dat de gevangenen moet vrijlaten, de ballingen terug moet toelaten en alle restricties op de vrije meningsuiting onverkort moet stopzetten.

Eenheid

Op het einde van de voorstelling van de Raad voor de Republiek werden gewoontegetrouw alle protagonisten op het podium geroepen, zowel politici als vertegenwoordigers van de burgerbewegingen. Toen Pere Aragonès, ondervoorzitter. van de linkse partij ERC, het podium betrad riep de menigte ‘unitat’ (eenheid). Een duidelijke vingerwijzing van de gewone Catalaan naar de over strategie en tactiek hopeloos verdeelde partijpolitici. De permanente, radicale democratie van de Consell per la República moet die overstijgen.