CD&V dwaalt over Catalonië

De CD&V heeft een duidelijke strategie in de communicatie over Catalonië. ‘Niet Spanje, niet Catalonië, maar de rechtstaat’, dat is de baseline van hun visie. Dat is niet moeilijk te achterhalen. Alles is te vinden in een persoonlijke boodschap van Wouter Beke op de site van de CD&V. Een artikel waarin hij de debatfiches van de partij aaneenplakt en voorziet van commentaar.

Opgesloten op basis van een mening?

CD&V behandelt de hele kwestie in vier vragen. Vraag 1 is ‘Vinden wij dat mensen op basis van een mening mogen worden opgesloten?’ Het antwoord is uiteraard neen en de redenering is dat dit in Spanje, met de Catalanen ook niet het geval is. ‘Puigdemont wordt niet vervolgd omdat hij een politieke mening heeft. Hij wordt verdacht van inbreuken op de Spaanse grondwet.’ (Vetjes is van de CD&V.) De partij baseert zich op professor internationaal recht Jan Wouters (van de KU Leuven) in Knack. Er zijn inbreuken gepleegd op de Spaanse strafwet en dus moet het gerecht in Spanje, dat onafhankelijk is, zijn werk doen. Het lijkt zo gekopieerd uit de debatfiches van de Partido Popular.

Hoe onafhankelijk dat Spaanse gerecht is, is twijfelachtig. De vorige aanklager moest opstappen omdat hij in het vorige referendum in Catalonië niets strafbaars zag en niet wou overgaan tot vervolging. Wat vandaag in Spanje gebeurt is de keiharde repressie tegen een politieke overtuiging: dat Catalonië onafhankelijk moet worden. Daarover wordt een laagje vernis gelegd van wettelijkheid. Hoe onafhankelijk het Spaanse gerecht is zal zeker blijken in het proces tegen de Partido Popular, de gewaardeerde bondgenoot van de CD&V die tot over haar oren in de corruptie zit. Meer dan 380 PP-mandatarissen waaronder premier Mariano Rajoy worden er beticht van corruptie. Al jaren heeft het gerecht alle bewijzen in handen, inclusief dus de naam van Rajoy op bezwarende documenten. En wat gebeurt er? Niets. Maar diezelfde partij heeft wel het lef om anderen te vervolgen voor ‘rebellie’ ‘opruiing’ en ‘misbruik van staatsfinanciën’. Vooral dat laatste moet een grap zijn. Een macabere grap.

De gehechtheid van de CD&V aan de grondwet is een tjeventruc. De CD&V is maar gehecht aan de grondwet als het de partij politiek past. Als het nodig is om België of Spanje te redden. Maar als het nodig is die grondwet te omzeilen om hetzelfde doel, heeft ze nog nooit geaarzeld. Veerle Wouters en Hendrik Vuye hebben in hun boek Sleutels tot ontgrendeling de ‘creatieve omgang’ met de Belgische grondwet uitvoerig gedocumenteerd. De ongrondwettige samenstelling van het Belgisch parlement? Geen probleem. Ongeoorloofde veranderingen aan de Belgische grondwet voor een staatshervorming? Geen probleem. Dat uitgerekend díe partij, met dát palmares zich achter de grondwet verschuilt, is pure hypocrisie. Zwijgen dat ze zweten zou CD&V beter passen.

Daarnaast is de wettigheid van het optreden van de Spaanse staat op Doorbraak al meer dan een keer in vraag gesteld, door grondwetspecialist Jan Ghysels en door prof. Matthias Storme bijvoorbeeld. Niet Puigdemont, maar Rajoy schendt de grondwet én het internationaal recht. De CD&V zou beter inzien dat de Spaanse Grondwet zichzelf niet in de grondwet kan legitimeren.

Ondertussen zijn ook al leerkrachten in staat van beschuldiging gesteld omdat ze het waagden om het politiegeweld tijdens het referendum op 1 oktober 2017 in de klas te bespreken. De CD&V die de democratie en dialoog zo hoog in het vaandel draagt, ziet ook hier geen graten in. En wat als de staat zal overgaan tot het aanhouden van wie in de kiesbureaus zat en de stemprocedure hielp te organiseren? Die mensen zijn allemaal strafrechtelijk vervolgbaar. Zoiets heet ‘repressie’.

De slotparagraaf van Wouter Beke bij die vraag luidt: ‘En ik vind het ook niet normaal dat politici in de uitvoering van hun politieke overtuiging de grondwet met de voeten mogen treden en de rechtsorde naast zich neerleggen, om te allen prijze hun visie tot uitvoering te brengen.’ die zou moeten luiden: ‘En ik vind het niet normaal dat politici zich achter een Grondwet verschuilen en mensenrechten met de voeten mogen treden om te allen prijze de eenheid van het land te beschermen en een minderheid politiek te vervolgen.’ Want dat is wat gebeurt. Alle tjevenpraat ten spijt.

Spaanse regering moet tussenkomen

Vraag twee is nog bedenkelijker. Die vraag draait de hele redenering om: ‘Moet de Spaanse regering tussenkomen bij een onderzoek van het Spaanse gerecht?’. Dat is namelijk niet de vraag, dat is een aanklacht. De gerechtelijke vervolging van de twee Jordi’s (van de grassroots organisaties ANC en Omnium Cultural) en de Catalaanse ministers en de leerkrachten is politiek geïnspireerd. Wie dat niet wenst te zien wendt bewust de blik af. Daar niet op reageren is gelijk aan het weigeren van hulp aan mensen in nood.

CD&V beseft dat heel goed: ‘Want als er nog maar getwijfeld wordt aan het principe van de scheiding der machten, is heel de rechtsstaat in gevaar.’ Dat is exact de situatie in Spanje. lees er de artikels van Jan Ghysels en Matthias Storme nog maar eens op na. Als CD&V zich aan haar grote principes wil houden, dan moet ze wat vandaag in Spanje gebeurt veroordelen en níet het machtsmisbruik en de vervlechting van de machten steunen.

Europa

Europa speelt volgens de CD&V een goede rol in het Catalaans-Spaanse conflict. Daarmee staat de partij zowat alleen in het huidige partijpolitieke en publieke opinielandschap. Beke is ‘ervan overtuigd’ dat de EU-diplomatie haar werk doet. Zoals zijn partij dat doet binnen de EVP (waar ze met de Partido Popular samenzit). Bij deze derde vraag zet de CD&V haar slotakkoord in: ‘Als Catalonië op een wettelijke en democratische wijze onafhankelijk wordt, kan het toetreden tot de EU. Maar dit zal altijd in dialoog en overleg moeten gebeuren.’ De dialoogriedel. We komen daar later op terug.

Ondertussen verwerpt de CD&V de nationale soevereiniteit ten voordele van de EU-Machtspolitiek. Leest u even mee: ‘De Griekse premier Tsipras organiseerde een referendum tegen het besparingsplan van Europa. Hij had geen alternatief. Toen een meerderheid het plan afwees, kon hij finaal niet anders dan het plan toch uitvoeren. Hetzelfde zien we nu in Catalonië.’ Referenda kunnen, zolang de uitslag naar de zin is van de EU-machtselite. Anders hebben ze geen waarde of moeten ze overgedaan worden tot ze de ‘juiste’ uitslag hebben — we zagen dit eerder ook al in Denemarken, Frankrijk en Ierland. CD&V bekent hier duidelijk kleur; ze is de partij van de huidige EU-machtselite, niet van het volk. Het is maar dat u het weet.

CD&V respecteert de wil van het volk

Kern van de vraag is eigenlijk: aanvaardt de CD&V dat een volk het recht heeft zich af te scheiden van een land? Ja, ze is daar fan van, maar het moet in dialoog gebeuren. Daarbij heeft Madrid altijd zich opengesteld voor dialoog en Catalonië heeft dat afgewezen. Tenminste, dat stelt de CD&V (voor alle duidelijkheid). De partij geeft enkele voorbeelden.

‘Na de vorming van de nieuwe Spaanse regering, begin november 2016 lanceerde Madrid de “Operatie Dialoog”, maar die werd in juni 2017 stopgezet omdat Catalonië er niet wilde op ingaan. In januari 2017 startte de Spaanse regering een 6e Conferentie van de Presidenten van de Autonome Regio’s, met als thema de regionale financiering. Die ‘vergadering an de autonome gemeenschappen’ al in jaren niet meer samengeroepen — de PP was immers nooit gehecht aan die autonome regio’s. Puigdemont was niet aanwezig omdat hij enkel bilateraal wilde werken, en niet als een van de 17 autonome regio´s. Ook na het referendum verkoos Puigdemont om de uitnodiging om een dialoog te gaan voeren in het Spaanse parlement naast zich neer te leggen.’

Dat Puigdemont niet inging op een vergadering met de zestien andere regio’s, die niet allemaal evenveel autonomie hebben en die bovendien ook niet willen, lijkt me logisch. Het is een poging om de aspiraties van de Catalanen als minderheid te verdrinken in een dictatuur van de meerderheid. Een praatsessie die niets oplevert. Zoiets als een dialoog van gemeenschap tot gemeenschap’ bij ons. Catalonië heeft, net als Baskenland of Navarra, gelijk om een andere behandeling te vragen. Dat is nu eenmaal eigen aan het asymmetrische model van Spanje. Op Europees niveau gaat Vlaanderen ook niet naar conferenties of overlegorganen waar een Italiaanse regio-zonder-bevoegdheden op aanwezig is. Luc Van den Brande (CD&V) was daar als minister-president de grote voorganger in. Die politiek werd nadien altijd gevolgd door Yves Leterme (CD&V), Kris Peeters (CD&V) en huidig minister-president Geert Bourgeois. Er is nu eenmaal een rangorde — en pikorde — in de autonomie.

Daarnaast heeft Puigdemont nog enkele goede redenen om niet in te gaan op de ‘dialoog’ die Madrid hem aanbiedt. Tot oktober 2017 heeft de Catalaanse regering achttien (!) voorstellen gedaan aan Madrid om in gesprek te gaan. Ze werden allemaal door Rajoy afgewezen. Waar staat de CD&V dan met haar dialoog en de steun voor de ‘bereidheid tot dialoog van Madrid’? Het lijkt er eerder op dat CD&V zich domweg vanalles op de mouw laat spelden door de PP.

Bovendien mogen we niet vergeten waarom het referendum op 1 oktober werd georganiseerd, en waarom de Catalaanse regeringen vooraf achttien keer een dialoog vroegen. In 2005 kreeg Catalonië een nieuw autonomiestatuut, dat het door de PP benoemde Grondwettelijk Hof in 2010 opnieuw werd ingetrokken. Zou CD&V — dat van België een federale staat maakte en de Vlaamse gemeenschap gedurende decennia bovenaan de politieke agenda plaatste — aanvaarden dat een door andere partijen dan de CD&V benoemd Belgisch Grondwettelijk Hof het federale model in vraag zou stellen? Dat datzelfde Grondwettelijk Hof de door de CD&V bejubelde zesde staatshervorming zou terugschroeven?

Om de bereidheid tot dialoog van Madrid met Catalonië even te duiden sommen we een lijst op met Catalaanse wetten en maatregelen geannuleerd door Madrid sinds 2012. De truc is eenvoudig, de regering dient een klacht in tegen de wet bij het Grondwettelijk Hof, dat doet er vier jaar over om die klacht te onderzoeken en zolang wordt de bewuste Catalaanse wet geschorst. Vier jaar, dat is de tijd van een legislatuur. Zo maken ze het de Catalaanse regering onmogelijk om een beleid te voeren.

We sommen even op:
– Algemene wet op telecommunicatie (2/2012)
– Decreet op commerciële openingsuren, twee versies (4/2012, 2/2014)
– Decreet op belastingen op banken (5/2012)
– Decreet rond aanpak energie-armoede (6/2013)
– Wet op hervorming van fiscale, administratieve en financiële beleid rond de publieke sector (2/2014)
– Wet op volksraadplegingen (10/2014)
– Wet op de ombudsman (2008, hervorming 3/2015)
– Wet op buitenlands beleid en betrekkingen (3/2015)
– Commissie nationale transitie (4/2015)
– Taks op internetoperatoren (9/2015 )
– Consumentencodex (bescherming consument) (10/2015)
– Hervorming van de Catalaanse handelswet (10/2015)
– Catalaans belastingagentschap (9/2015 – 11/2015)
– Soevereiniteitsverklaring van het Catalaanse parlement (11/2015)
– Onderzoekscommissie van het ‘procés constituent’ (2/2016)
– Ministerie van Buitenlandse Zaken (2/2016)
– Nieuw decreet rond aanpak energie-armoede (4/2016)
– Wet op belasting op leegstand (aanpak woontekort Barcelona) (4/2016)
– Wet op (vereenvoudiging van) lokale besturen (4/2016)
– Wet op de effectieve gelijkheid van mannen en vrouwen (4/2016)
– Wet van verbod op fracking, twee versies (3/2012, 4/2016)
– Wet op beperking van commerciële oppervlakten buiten stedelijke zone (winkelcentra, cf. Uplace) (4/2016)
– Wet van belasting op nucleaire energie
– Creatie van nieuwe gemeente van Medinyà (voorheen behorend tot Sant Julià de Ramis) (8/2015)
– Wet rond woningnood (tegen huisuitzettingen) (24/2015)
– Wet van verbod op stierenvechten (uit 2012) werd geannuleerd in 2016
– Wet rond intergouvernementele communicatie tussen Catalonië en València, mag niet in de eigen (Catalaanse) taal gebeuren.
– Wet rond referendum van 1 oktober
– Transitiewet (voortgang na meerderheid voor onafhankelijkheid in het referendum)

Dat zijn allemaal wetten die de Spaanse staat zouden bedreigen, althans toch voor de Partido Popular. Zou Wouter Beke als wettig verkozen staatshoofd nog ingaan op de uitnodigingen uit Madrid als hij zo behandeld zou worden? Wouter Beke moet toch inzien dat die uitnodigingen enkel bedoeld zijn om de schijn hoog te houden? De rest van de tijd houden de politieke vrienden van de CD&V zich in Madrid bezig met een cynische pestpolitiek en omkoping, als we de schaarse berichten daarover mogen geloven.

CD&V, er is nog tijd

Beste vrienden van de CD&V, er is nog tijd om te beseffen dat de weg die u vandaag met de partij bewandelt de foute weg is. U hebt zich voor de kar late spannen van foute vrienden. Dat zal verder in de tijd blijken, hopelijk is het dan voor u niet te laat. Het oordeel van de tijd en de kiezer zou wel eens heel erg hard kunnen zijn. Niemand steunt vandaag nog misbruik van wettelijke middelen om een nationale minderheid onder de knoet te houden, en zeker niet omdat die middels democratische wegen haar eigen bestemming uitstippelt, tenzij de CD&V dan en de machtselites van de EU. Tijd om te beslissen waar uw loyauteit ligt, bij de macht of bij het recht.

En o ja, u wijst ook Viktor Orban — niet onterecht — met de vinger in uw mail naar uw partijgenoten. Maar vergeet niet, in tegenstelling tot wat u schrijft, is hij géén socialist. Kijk maar eens om op een volgende EVP-vergadering. Viktator Orban zit in úw fractie. Enfin, samen met Rajoy. Bien étonnés de s’ y trouver ensemble.

De opsomming van opgeschorte wetten is van de hand van Kevin De Laet.