De Finnen trekken naar de stembus

Op zondag 2 april trekt Finland naar de stembus voor de verkiezing van zijn 200 leden in het nationale parlement: de Eduskunta. Momenteel wordt dit land bestuurd door een Vivaldi-achtige coalitie met de sociaaldemocraten van eerste minister Sanna Marin, de groenen, de linkse partij (eco-marxistisch), de centrumpartij en de Zweedse partij Svenska Folkpartiet. Samen hebben deze vijf partijen 117 zetels op 200 in het parlementair halfrond.

Peiling

Wikimedia Commons

Riikka Purra.

Volgens de laatste peiling behoudt deze coalitie een meerderheid, maar er zijn interne verschuivingen en de geest is uit de fles. Wat zegt deze peiling ?

De sociaaldemocraten gaan naar 18,8% (bij de verkiezingen van 2019 klokten ze af op 17,7%) of een lichte winst voor de partij van de regeringsleidster. Maar de groenen krijgen klappen en staan op 9,6% (ze komen van 11,5%) of een daling van 2%. Zo komen ze ook onder de psychologische drempel van de 10%. Daarentegen blijft de linkse partij relatief gelijk met 8,6% (voordien: 8,2%). De centrumpartij verliest gevoelig en peilt op 10,9% (voordien: 13,8%). Ook de Zweedse partij gaat erop achteruit naar 4% (komende van 4,5%).

Bij de drie oppositiepartijen verliest alleen de christendemocratische partij: 2,9% (voordien: 3,9%) en daarmede riskeert deze partij uit het parlement te verdwijnen. De partij PS (de Ware Finnen) gaat er goed op vooruit: 19,3% (voordien: 17,5%). Het Russisch gevaar en de migratie zijn zeker electoraal goud voor partijleidster Riikka Purra. Maar vooral de ‘KOKOOMUS’ (afgekort KOK) of de ‘Nationale coalitie partij’ blijft hoog peilen met 23% (voordien: 17%). Ongetwijfeld profiteert deze liberaal-conservatieve partij van de ontevreden achterban bij de centrumpartij en de toch ook liberaal getinte partij van de Zweedstaligen. Nogal wat fans van deze beide partijen vinden de huidige regeringsploeg te links en haken daardoor af richting de KOK en de PS-partij.

Partijsoldaat

Wikimedia Commons

Petteri Orpo.

De KOK-partij wordt geleid door de populaire Petteri Orpo en deze man wordt beschouwd als de grote uitdager voor het premierschap tegenover Sanne Marin. Een tweede figuur die de KOK-partij stemmen oplevert is de 74-jarige president van de Finse republiek: Sauli Niinisto. Deze partijsoldaat werd in 2012 en 2018 rechtstreeks verkozen voor het ambt van Fins staatshoofd. Aangezien de Finse president een hoog niveau van democratische legitimiteit bezit, als gevolg van deze rechtstreekse verkiezing, en uitgebreide politieke bevoegdheden heeft, staat hij in de schijnwerpers tijdens deze tijden van de Russische dreiging. Zo bepaalt hij in prioritaire mate het buitenlands- en veiligheidsbeleid van het land. Bovendien is de relatie tussen de groene minister van Buitenlandse Zaken en de centrumminister van Landsverdediging niet echt optimaal te nemen. De toetreding tot de NAVO en de hogere defensie-uitgaven, met de aankoop van de F35A, was namelijk niet naar de zin van de groenen en de communisten.

Met andere woorden: er zijn maar twee regeringspartijen die er goed voorstaan: de sociaaldemocraten en de eco-marxisten. De vrees voor eerste minister Marin is dat de Svenska Folkpartiet en de centrumpartij, de oude boerenpartij, draaien naar een rechtse coalitie. Maar een coalitie op rechts met de KOK, de centristen, de SF en de christendemocraten geraakt ook niet aan een meerderheid, want de PS of de Ware Finnen zijn nodig voor een meerderheid en in het verleden wilde niemand met deze partij besturen. Maar gezien de politieke gebeurtenissen in Zweden wordt er nu ook in Finland gesproken over een minderheidskabinet met gedoogsteun vanwege de Ware Finnen. De vraag is of deze partij daar toe bereid is.

Svenska Folkpartiet

De partij der Zweedstaligen verdedigt de Zweedstalige minderheid in Finland. Dit Scandinavisch land kent taalfaciliteiten en een uitgebreide taalwetgeving op zijn Belgisch. Inderdaad, een Fin verstaat perfect de taalperikelen van het federale koninkrijk aan de Noordzee. Zo zijn vele steden in het zuiden en de regio Osterbotten tweetalig. Helsinki bijvoorbeeld is het Fins voor het Zweeds: Helsingfors. En Turku is Fins voor het Zweedse Abo, net zoals Suomi de Finse naam is van het land of in het Zweeds: Finland.

Vooral de westelijke regio Osterbotten, met de steden Vaasa en Jakobstad, kent een hoge concentratie van Zweedstaligen. De Aland-eilanden vormen een volledige Zweedstalige provincie in het land. Meestal behoren deze Zweedstaligen tot de betere maatschappelijke klasse in dit land van de duizenden meren, vandaar ook de liberale economische inslag van deze partij.

Uiteraard staat de partij sterk op de Aland-eilanden en dat gebied is ooit op Sovjet-eis volledig gedemilitariseerd. Bij de nakende toetreding tot de NAVO zal dat moeten worden herzien. Vrij recent is Turkije nog eens gaan dwars liggen over de toetreding van Zweden tot de NAVO en de Finse regering was er als de kippen bij om te zeggen dat men enkel met twee samen gaat toetreden tot het westers militair bindgenootschap. Want de Svenska Folkpartiet heeft een meer dan hechte band met Stockholm. Maar deze partij is een speciaal geval in de huidige regering.

De Svenska Folkpartiet steunt dit kabinet, maar ze heeft er enkel één minister in met als bevoegdheid: NORDIC samenwerking! Eigenlijk zijn de 10 zetels van deze partij niet nodig voor de regering, want die heeft met de vier andere partijen nog 107 zetels in het parlement. Maar de centrumpartij wilde niet alleen in een eerder links kabinet. Vandaar dat de Svenska Folkpartiet uiteindelijk is meegegaan. Op basis van deze peilingen moet deze partij zich dringend beter gaan positioneren en daarom wordt er gekeken naar de centrumpartij om samen te draaien naar rechts.