De horzel en de presidenten

Doorbraak groeit! En hoe! Gisterenavond hielden we ons jaarlijkse sponsordiner, het vierde al. En net zoals Doorbraak groeit, neemt ook het aantal deelnemers toe – ongeveer 180 inschrijvingen dit jaar. Vergelijk dat met de circa 120 van vorig jaar, de ongeveer 90 van het jaar daarvoor en de om en bij 50 van de eerste editie, en u kan zelf de curve berekenen.

Het aantal deelnemers groeide aanzienlijk voor de sponsordiners, waarvoor telkens grote namen tekenden als gastspreker. 2016: Vuye & Wouters. 2017: Thierry Baudet. 2018: Theo Francken. 2019: Jan Jambon, minister-president van Vlaanderen én als bijzondere gast Carles Puigdemont, president van Catalonië. Het is een bewijs van het stijgende belang van Doorbraak.

Het geweten

De ongedwongen sfeer deed ons bijna vergeten dat het buiten de muren van Hotel Serwir soms bittere ernst is. De president van Catalonië, Carles Puigdemont, herinnerde ons er aan: catalanisten worden zonder enige vorm van proces opgesloten, voor een schijntje tot vier jaar in voorhechtenis genomen op beschuldiging van terrorisme — een begrip dat door het Spaanse gerecht belachelijk breed wordt geïnterpreteerd. Of om het in de woorden van Karl Drabbe te zeggen: ‘Vanavond zijn we volgens de Spanjaarden allemaal terroristen.’ Simpelweg omdat we Puigdemont te gast hadden. Het zette Puigdemonts oprechte dankbetuiging aan Vlaanderen voor de gastvrijheid waarmee hij werd ontvangen kracht bij.

Hij benadrukte de rol die Doorbraak speelde in het rapporteren over het onrecht dat de Catalanen te beurt valt. De repressie stopt niet, de stroom ballingen evenmin. Maar Puigdemont verzekerde de zaal dat de Catalaanse zaak niet in de val zal trappen die Spanje voor haar uitzet. Het verzet tegen het onrecht blijft vastberaden, maar vreedzaam. Wat er ook op hen afkomt, de Catalaanse zaak bereidt zich voor op het ergste — Spaans onrecht — maar hoopt nog steeds op het beste: vrede en democratie.

De horzel

Doorbraak

Naar goede gewoonte heeft Doorbraak Jean-Marie Dedecker, net bevallen van Geen blad voor de mond, bereid gevonden op zijn gekende wijze de hoofdspreker in te leiden. Iedereen weet dat Dedecker niet snel de knie buigt, maar toch was er nederigheid te bespeuren in zijn ontnuchterende vaststelling: ‘Nog nooit in mijn leven heb ik met twee presidenten aan tafel gezeten’. Het weerhield hem er niet van om scherp uit te varen tegen een punt uit het Vlaams regeerakkoord dat hem tegen de borst stoot: de afschaffing van de opkomstplicht.

We kunnen het eigenlijk niet beter samenvatten dan Dedecker zelf, de horzel in de gezette flank van het Brabants trekpaard dat Politiek heet: ‘Politici veranderen als slechte verliezers de spelregels: “Als de uitslag van de verkiezingen tegenvalt, laat dan de kiezer thuis”. De kiezer mag wel stemmen, maar alleen op de door de machthebbers toegestane wijze. Wanneer hij wel of niet gelijk heeft, bepalen de politici liefst zelf.’

Het is volgens Dedecker een laffe manier om onder de echte verantwoordelijkheid uit te komen: luisteren naar wat mensen willen. Opkomstplicht is echter de onontbeerlijke pendant van stemrecht, het kader waarbinnen vrijheid kan heersen. De selectieve doofheid voor de burger, dat is volgens Dedecker het échte deficit.

Met deze wijze raad wenste Dedecker minister-president Jambon veel succes met zijn regering én maakte hij een plechtige belofte: als de Vlaamse regering haar programma waarmaakt, zal hij er voor zorgen dat het Jan Breydel-stadion wordt omgedoopt tot het Jan Jambon-stadion.

De minister-president

25 jaar geleden publiceerden Peter De Roover en Jan Jambon, respectievelijk voorzitter en bestuurslid van een Vlaamse Volksbeweging die ze opnieuw leven wilden inblazen, het boek Vlaanderen staat in Europa. Doorbraak  zelf was toen nog verre van het opiniemedium dat het nu is. Vandaag zit minister-president Jambon in een positie dat hij die boektitel kan waarmaken. Doorbraak  is intussen uitgegroeid tot een medium dat wordt gelezen en met argusogen gevolgd, zoals u vandaag ongetwijfeld al hebt gemerkt. Het kan verkeren.

Naar eigen zeggen had de Jan Jambon van 25 jaar geleden nooit gedacht dat hij minister-president van Vlaanderen zou kunnen worden. Maar hij had toen al het vaste voornemen dat, als het ooit zou lukken, hij zijn eerste optreden voor de Vlaamse Beweging zou reserveren. En zo geschiedde. Wat volgde was een uiteenzetting over het hoe en waarom van het Vlaamse regeerakkoord. 26 mei heeft Jambon twee lessen geleerd: de bevolking is ontevreden, en België bestaat effectief uit twee afzonderlijke democratieën. Twee grote kloven die we niet kunnen negeren.

In dat licht moeten we de lange gesprekken met het Vlaams Belang zien, aldus Jambon. Er is ernstig geprobeerd om een project uit te tekenen dat haalbaar was, indien er werd voldaan aan twee voorwaarden. Vlaams Belang zou flink wat angels uit haar programma moeten halen, en er moest een meerderheid worden gevonden. Maar het was net dat gebrek aan een meerderheid dat elk verder gesprek onmogelijk heeft gemaakt. En dan moet er worden gezocht naar een werkbare coalitie, waaruit Zweeds II als beste optie voor Vlaanderen naar voren is gekomen.

Vlaanderen krijgt een regering die inzet op identiteits- en natie-opbouw en Vlaanderen boven zichzelf wil doen uitstijgen. Jambon illustreerde dat vaste voornemen door mee te geven dat voor de eerste keer cultuur én onderwijs Vlaams-nationalistische portefeuilles zijn.

De Uitspraak

Jambon weidde nog verder uit over de plannen rond inburgering, onderwijs en de redenen voor de lange formatiegesprekken. Het is adrenaline die op zo’n momenten er voor zorgt dat knelpunten kunnen worden opgelost, zei hij. Het is het goed doorspreken van details dat een lang regeerakkoord produceert, vanuit de vaste wil om niet in de val van een kibbelkabinet te trappen.

Een aantal belangwekkende uitspraken passeerde de revue. Over de befaamde ‘vingerafdrukken van het VB’: ‘Er is geen enkel punt in het regeerakkoord dat niet in het programma van één van de drie regeringspartners staat.’ Over de canon: ‘Het is een instrument waarmee we als Vlamingen willen duidelijk maken vanwaar we komen, wie we zijn en waar we naartoe willen.’ Over de federale onderhandelingen: ‘Er kan niet anders dan gepraat worden met PS, maar dat zal over het communautaire gaan. Het confederalisme lijkt mij de enige oplossing voor het bestuur van België.’

Maar vandaag komt het sponsordiner van Doorbraak als hoofdpunt op radio en in kranten vanwege de uitspraak van Jan Jambon dat de begrotingstabellen klaar liggen op zijn kantoor, maar hij ze pas zal overmaken aan de oppositie nadat het debat over de regeringsverklaring is afgelopen. Een ernstige grap of grappige ernst? Wat er ook van zij: Twitter ontplofte. Doorbraak maakt nieuws, zelfs als het gezellig tafelt! We kunnen het niet helpen, het zit in onze genen. En we danken alle aanwezigen en lezers om dit mee mogelijk te maken.