JavaScript is required for this website to work.
post

De Iran deal: heeft Bibi gelijk?

Herman Matthijs3/5/2018Leestijd 3 minuten
VS President Donald Trump en Eerste minister van Israël Benjamin Netanyahu

VS President Donald Trump en Eerste minister van Israël Benjamin Netanyahu

foto © Reporters

Trump heeft de sleutel in handen van de Iran deal. Helpt Iran stiekem Syrië aan kernwapens nu Noord-Korea heeft afgehaakt? Als Europa Trump volgt, blijft Poetin eenzaam achter als verdediger van de Iran deal.

Aangeboden door de abonnees van Doorbraak

Dit gratis artikel wordt u aangeboden door onze betalende abonnees. Als abonnee kan u ook alle plus-artikelen lezen. Doorbreek de bubbel vanaf €4.99/maand.

Ik neem ook een abonnement

Op 2 april 2015 sloten de vijf permanente leden van de VN veiligheidsraad (Verenigde Staten, Verenigd Koninkrijk, Frankrijk, Rusland ende volksrepubliek China ) tezamen met de Bondsrepubliek Duitsland en de EU de zogenaamde ‘Iran deal’. Dit akkoord kwam erop neer dat de economische sancties tegen de Islamitische theocratie geleidelijk zouden wegvallen als Iran zijn nucleair militair programma stopzette. Over deze ‘deal’ is er de laatste dagen heel wat te doen geweest.

Iran

Hoewel Iran een dictatuur is, zijn de westerse landen de laatste maanden vooral bezig geweest met handelsmissies te sturen naar Teheran. Bovendien kunnen de heersende ‘Ayatollahs ‘ best meer handel gebruiken om de economische neergang in combinatie met een snel stijgende bevolking te counteren.

Iran is ook erg actief in Syrië en daar zit een grootse contradictie. Het westen wil Assad weg in Syrië o.a. wegens schending van de mensenrechten etc., maar voor een van de grootse steunpilaren van het regime te Damascus wordt de rode loper uitgerold. Het Sjiitische Iran heeft ondertussen een uitgebreide ruzie met de meeste Soenitische golfstaten onder leiding van Saoedi Arabië. Kroonprins Mohammed bin- Salmen zoekt toenadering tot Israël, want dit hoogstaand technologisch land, en eerste vriend van de Verenigde Staten, kan goed van pas komen in de strijd van de nieuwe sterke man in Riyad tegen Iran. In ieder geval is de Amerikaanse President Donald Trump er goed in geslaagd , na één bezoek aan Saoedi-Arabië, om een groot deel van de golfregio in een anti Iran kamp te krijgen.

Amerika

Heel deze ‘Iran deal’ was al het voorwerp van de Amerikaanse verkiezingen van 2016. Inderdaad de democraten wilden die behouden omdat anders er helemaal geen controle zou zijn op Iran en ook om het land meer in de pas te laten lopen. Maar de republikeinse kandidaat Donald Trump veegde het toen al naar de prullenmand. Tot op heden heeft hij driemaandelijks de ‘deal’ van Obama verlengd.

Geschiedenis

Heel dit verhaal heeft al een lange voorgeschiedenis. Op 22 april 2004 doet er zich een enorme explosie voor in Noord Korea. Vooral Israel was geïnteresseerd in die aanslag/explosie. Want er waren meer dan vermoedens dat Syrië en Noord Korea samenwerkten op het vlak van de ontwikkeling van kernwapens.

In december 2006 slaagt de Israëlische buitenlandse geheime dienst ‘Mossad’ erin om een computer te bemachtigen in Londen van een van de topmannen van het Syrisch atoomprogramma. Dat Noord Korea aan kernwapens geraakt is geen goed nieuws, maar dat Syrië kernwapens zou gaan bezitten is een militaire nachtmerrie voor Israel. Tel-Aviv komt er al snel achter dat de types kerncentrales in Noord Korea en Syrië grote gelijkenissen vertonen. Op 6 september 2007 gooit de Israëlische luchtmacht (operatie: Orchard) de Syrische site plat. Het Assad regime kon er niet mee lachen en staat nu te kijk als een vriend van de Kim’s. Het ‘Internationaal Atoom Agentschap’ geeft in 2011 toe dat Syrië bezig was aan een kerncentrale te bouwen.

Heel recent laat Noord Korea zijn kernprogramma vallen. De toekomst zal uitwijzen wat de redenen zijn van deze ommezwaai van Kim Jung-Un. Heeft het te maken met de druk vanuit China, het geheime bezoek van de toenmalige CIA chef Mike Pompeo of de belabberde economische toestand in Noor Korea? Maar zo is Nood Korea wel losgekoppeld van Syrië.

Bibi

Op 30 april 2018 wordt er in de vroege ochtend zwaar gebombardeerd in de streek van Aleppo en Homs. De Israëlische luchtmacht vernielt 200 Iraanse raketten. ’S Avonds houdt Eerst-Minister Bibi Netanyahu een ophefmakende toespraak. De ‘Mossad’ kan aantonen en dit op basis van tienduizenden documenten, dat Iran zich niet houdt aan de afspraken van de ‘deal’. Blijkbaar werken de leiders in Teheran in het grootste geheim verder aan een militair kernprogramma.

En nu ?

Als President Trump op 12 mei de ‘Iran deal’ niet meer tekent, dan stappen de Verenigde Staten eruit. Daarmee worden de Amerikaanse economische-financiële sancties terug van kracht tegen de theocratische dictators in Iran. Dat kan ook problemen geven voor Europese bedrijven als die verder handel blijven drijven met Iran. Israel en de groep rond Saoedi-Arabië rekenen op het feit dat President Trump niet meer tekent.

En wat doen de Europese landen? Zij zullen toch wel eens moeten gaan kijken naar de informatie van de Mossad. Europa staat ook onder druk van de opschorting, door Trump, van de hogere douanetarieven voor staal en aluminium. Ongetwijfeld was de kern van het recente bezoek van President Macron aan Washington DC de toekomst van deze ‘Iran deal.’ Maar de laatste dagen zijn succesvol geweest voor Bibi Netanyahu en hij kan rekenen op President Trump en een aantal golfstaten. Zal China zich nog uitsloven voor Iran, na de ommekeer van Kim? Als de ondertekenende EU landen, verdeeld geraken over het akkoord van 2015 dan staat Peotin nog alleen als verdediger van de Iran deal. Maar in eerste instantie ligt de sleutel over de ‘Iran deal’ bij Donald Trump!

Herman Matthijs doceert publieke en openbare financiën aan de UGent en de VUB. Hij volgt o.m. overheidsadministratie en -begrotingen op, maar evenzeer de politiek van de VS.

Commentaren en reacties