De kwalijke gevolgen van de kernuitstap

De kernuitstap in 2025 wordt een verkiezingsthema in de campagne van 2019. Toch als het afhangt van de N-VA. Dat kan je een verrassing noemen, want zou die partij niet naar de kiezer trekken met economie, veiligheid en identiteit? Het energiedebat lijkt niet meteen te passen in dat plaatje. Alhoewel.

Vraag het aan een N-VA’er en je zal horen dat de kernuitstap álles te maken heeft met economie en zelfs met veiligheid en identiteit. Ook daarom voelt de N-VA zich niet meer gebonden door het federale regeerakkoord. In 2014 onderschreven de coalitiepartijen weliswaar de kernuitstap, maar in het regeerakkoord gaan daar een hoop voorwaarden aan vooraf: ‘Met al deze maatregelen engageert de regering zich tot het garanderen van de bevoorradingszekerheid, de betaalbaarheid en de duurzaamheid van energie op korte en lange termijn zodat ze de kernuitstap van de huidige generatie reactoren in 2025 kan realiseren’

Volgens de N-VA zijn de voorziene voorwaarden niet vervuld. Er is geen bevoorradingszekerheid en dus zijn er ook geen garanties over betaalbaarheid. Over ‘duurzaamheid’ moet men realistisch zijn: op dit moment is maar 6,4% van de gebruikte energie duurzaam. Tegen 2020 moet dit boven de 10%, maar niemand gelooft echt dat je op middellange termijn genoeg duurzame energie kan opwekken om aan alle noden te voldoen. Zelfs in het optimistische scenario heb je nog steeds nood aan 90% energie uit niet-duurzame bronnen, zoals gasenergie.  

Turteltaks x5

De kernuitstap dreigt dus grote economische gevolgen te hebben. Bij N-VA lopen ze hoog op met de analyse van professor Johan Albrecht (Itinera). Albrecht voorspelt dat een volledige kernuitstap zal leiden tot een prijstoename van minstens 40%. Dat is een aanslag op de koopkracht van de Vlaamse gezinnen en de concurrentiepositie van Vlaamse bedrijven.

Binnen de N-VA circuleren ramingen die spreken over een meerprijs van 600 miljoen euro. Vertaald voor de burger: de Turteltaks maal vijf. Buitenlandse voorbeelden onderbouwen dat schrikbeeld. Duitsland, nochtans minder afhankelijk van kernenergie dan België, hield bij de kernuitstap rekening met een prijsstijging van 75 euro per jaar op elke factuur. Ondertussen zou het al om 150 euro extra gaan.

België zou na een kernuitstap ook geen controle meer hebben over de kostprijs van elektriciteit. De sluiting van de Belgische kerncentrales zal wellicht deels gecompenseerd worden door energie te kopen in Frankrijk – een land dat nu al beslist heeft om ook in de toekomst voor 75 procent te blijven werken met kernenergie. De N-VA zou zich met het verzet tegen een volledige kernuitstap opstellen als de lakei van de Franse multinational Engie, maar in werkelijkheid is het net de overhaaste kernuitstap die België overlevert aan de willekeur van de Fransen.

CO² kwadraat

De economische schade van de volledige kernuitstap wordt niet gecompenseerd door positieve effecten op andere terreinen. Een gesloten kerncentrale zal niet snel een meltdown kennen, maar de vele buitenlandse kerncentrales aan de Belgische grenzen blijven natuurlijk staan. Zelfs op het gebied van nucleaire veiligheid gaan we er dus geen kwantumsprong op vooruit.

Het ergste is dat de volledige kernuitstap ook nog eens slecht is voor het milieu. Kernenergie is immers een klimaatneutrale technologie – iets wat meestal niet gezegd kan worden van de alternatieven. Er zijn 9 nieuwe gascentrales nodig om de sluiting van de Belgische kerncentrales te compenseren. Volgens professor Albrecht zal de CO²-uitstoot door de volledige kernuitstap stijgen met minstens 48%, wat zelfs kan oplopen tot 78%.

Kortom, de N-VA denkt genoeg munitie in handen te hebben om de kernuitstap aan te vechten bij de kiezer. Op dit moment staat de partij nog alleen in het energiedebat, maar die positie is de N-VA niet echt vreemd. De Vlaams-Nationalisten gaan ervan uit dat ze tot de verkiezingen van 2019 geen enkele bijval zullen oogsten bij andere partijen. Maar dat is ook niet nodig. Op vraag van de EU moet de beslissing om een kerncentrale langer open te houden ongeveer 5 jaar voor de voorziene sluiting genomen worden. Dat betekent dat de kernuitstap ook na de verkiezingen van 2019 nog uitgesteld kan worden.

De N-VA zal stuiten op tegenstand. De linkse oppositie heeft op de eigen debatfiches al de vondst ‘Nucleaire Vlaamse Alliantie’ genoteerd. Hopelijk wordt dat snel aangevuld met uitleg over de betaalbaarheid van die fameuze kernuitstap.