De mythe van de anti-PS-coalitie

In de maand juli werd minister van Buitenlandse Zaken Didier Reynders (Open Vld) regelmatig in Antwerpen gesignaleerd. Zo was hij aanwezig op een tentoonstelling naar aanleiding van de 150ste verjaardag van de heropening van de Scheldemonding waardoor de Antwerpse haven opnieuw tot volle wasdom kon komen. Ook was de Luikse Brusselaar een van de sprekers op een Voka-ontmoeting. Burgemeester Bart De Wever (N-VA) was nooit ver uit de buurt. Dat deed een aantal journalisten, onder andere in Le Soir en ook op de website van knack.be, de conclusie trekken dat Reynders toenadering aan het zoeken is tot de N-VA om in 2014 tot een federale coalitie te komen zonder de PS.

Dat Reynders met dit plan speelt, is niet nieuw. Na de historische verkiezingsoverwinning van de MR in 2007 sprak hij in Terzake van een regering zonder de PS die ‘eigenlijk al een staatshervorming op zich is’. En in 2010 was er eind augustus een geheime ontmoeting tussen de N-VA en de MR-top in het Brusselse restaurant Chez Bruneau. Bart De Wever had naar verluidt een map mee met de PS-voorstellen en durfde ze naar eigen zeggen niet te openen, bang als hij was voor de extreem-linkse sociaaleconomische voorstellen die erin vervat lagen. Het is ook bekend dat Didier Reynders vaak als inleider mag fungeren zodra Bart De Wever voor een groep van Franstalige ondernemers en bedrijfsleiders komt spreken. De twee politici komen inderdaad beter overeen dan men zou denken.

Aangezien de PS in de peilingen van haar pluimen laat en de MR sterker scoort dan bij de voorbije verkiezingen is de conclusie snel getrokken. In Vlaanderen zal de N-VA als winnaar na de verkiezingen aan zet zijn, in Franstalig België de MR want de PS zal – aangevallen door de PTB op haar linkerflank – daadwerkelijk in het zand bijten.

Grote voorsprong

Dat de PS stemmen zal verliezen staat nu al zo goed als zeker vast. De regering-Di Rupo wordt aan Franstalige kant als een centrumrechtse regering beschouwd. Maar een nederlaag wil nog niet zeggen dat de PS het Franstalige marktleiderschap zal verliezen, laat staan dat dit in de Kamer zal gebeuren, toch het cruciale parlement voor de vorming van een federale regering. Momenteel bezet de PS er 26 zetels. Aan Franstalige kant volgen dan MR met 15 zetels, cdH met 9, Ecolo met 8 terwijl het FDF 3 zetels bezet. De voorsprong van de PS is groot. En zelfs als men twee van de drie FDF-zetels (Maingain is op zijn eentje verkiesbaar) bij de MR voegt want vooral door de liberale sterkte verworven, dan nog is de kloof met de PS bijna tien zetels. De achterstand die Reynders moet inhalen is groot. En zelfs na een nederlaag zal de machtspartij PS zeggen dat ze als eerste politieke kracht het marktleiderschap heeft. Ook als de MR de PS voorbijsteekt, is een werkbare anti-PS-coalitie niet echt een optie. Ook niet voor de N-VA. Niet alleen blijft het een utopie om met de Franstaligen vanuit de federale regering een nieuwe of aangepaste staatshervorming te onderhandelen. Sociaaleconomische hervormingen zijn evenmin een evidentie. Naast de MR zijn andere Franstalige coalitiepartners nodig. En cdH en Ecolo staan op economisch vlak nog altijd zeer dicht bij de PS.

Waalse administratie

Een anti-PS-coalitie op federaal vlak zou bovendien ook betekenen dat de socialisten in de regionale regeringen worden opzij geschoven. In principe is dat niet uitgesloten. Onder anderen cdH-voorzitter Benoît Lutgen is voorstander van MR-cdH-Ecolo-coalities waar het kan. De Waalse hoofdstad Namen wordt op die manier bestuurd. Maar een stad is nog altijd wat anders dan een gewest. Bij de MR zijn ze er zich goed van bewust dat een Waalse regering zonder de PS zal moeten opboksen tegen een administratie die voor twee derde met socialisten wordt bevolkt. Geen prettig vooruitzicht. Didier Reynders bijvoorbeeld is nog niet vergeten dat hij in 1999 op Financiën constant werd gesaboteerd door een rode administratie. Vandaar dat de MR misschien toch liever een aloud paars partnership met de PS aangaat. Kwestie van zeker te zijn aan de knoppen te zitten. Ondermeer het Brusselse minister-presidentschap is voor de MR cruciaal. De Franstalige liberalen zullen daar snel voor paars kiezen vooraleer de PS een coalitie aangaat met Ecolo en FDF, dat met 11 procent een politieke factor van belang blijft in het Gewest. Vooral linkse FDF’ers als Didier Gosuin zijn vragende partij om samen met de PS Brusselse beleidsverantwoordelijkheid op te nemen. Dat zou de ultieme wraak zijn voor het opheffen van het MR-FDF-kartel in de herfst van 2011.