DE POSTFACTISCHE WERELD VAN DE VRT

Is dit een journaliste of een activiste? Of is dat tegenwoordig hetzelfde bij de VRT-redactie? Staatssecretaris voor Asiel en Migratie Theo Francken ergerde zich aan het woordgebruik van journaliste Marjan Temmerman in haar liveverslag op Radio 1 over het ‘vluchtelingenkamp’ in Duinkerke. Temmerman had het in haar emotioneel gehypete reportage over vluchtelingen, terwijl in Duinkerke de diehards van het Britse eldorado samenklitten, migranten dus. De reactie van Inge Vrancken, hoofdredacteur van het VRT-journaal, op de tweet van Theo Francken is op zijn minst merkwaardig te noemen:

Bij een algemeen verslag vanuit een kamp als dat van Duinkerke kiezen we ervoor om een term als vluchtelingen te gebruiken. Wij doen aan journalistiek voor een breed publiek, niet aan politiek.

De bewoners van het kamp in Duinkerke migranten noemen – wat ze juridisch en de facto ook zijn – betekent dus volgens de hoofdredacteur ‘aan politiek doen’. En daar wil de VRT zich ver vanaf houden. Daarom moest de journaliste de benaming vluchtelingen gebruiken. Want vluchtelingen, zo beweert Vrancken, is een generieke term. Daarmee bedoelt ze – als ik het goed heb – dat vluchtelingen een ruimer begrip is dan migranten, terwijl je evengoed het omgekeerde kunt beweren. Meer dan een semantische goocheltruc is dat dus niet.

Wanneer de VRT weloverwogen een correcte benaming door een misleidende vervangt, dan schuilt daar een bedoeling achter. Dan is er sprake van framing. De openbare omroep is op dat punt niet aan zijn proefstuk toe. Zo werden, tegen alle evidentie in, de ‘vluchtelingen’ maandenlang voorgesteld als Syrische dokters en ingenieurs met lieftallig ogende kinderen. Maar de werkelijkheid beschrijven zoals die is, dat zou ‘aan politiek doen’ zijn. Dat is toch wat de hoofdredacteur in haar reactie beweert. Zo geeft Inge Vrancken ons onverwacht een mooie inkijk in de postfactische wereld van de VRT-verslaggeving.