De Vlaamse spaarder gepluimd?

Werner Niemegeers (54) is een gerenommeerde advocaat uit Gent die talrijke fiscale dossiers kent tot in hun verste vertakkingen. Hij is eveneens auteur van strijdbare boeken over een nieuwe fiscaliteit, televisiepersoonlijkheid bij Actua TV, columnist en plaatsvervangend raadsheer bij het Hof van Beroep in Gent. Als er iemand de vraag kan beantwoorden of de Vlaamse spaarder en belegger worden gepluimd door de regering-Di Rupo, dan is het Werner Niemegeers. Het antwoord is ja, zegt hij, als je de kwestie ‘statistisch’ bekijkt: ‘Want, inderdaad de meeste Belgische spaarders wonen in Vlaanderen. Vlaanderen zal dus door de ingrepen van Di Rupo meer betalen aan spaarfiscaliteit. Nochtans wordt elke spaarder gelijk belast op de ontvangen roerende inkomsten ongeacht zijn woonplaats. Dus, spreken van discriminatie of benadeling van Vlaanderen door de nieuwste spaarbelastingen is gevaarlijk. Het is ondertussen berekend, en niet voor de eerste keer, dat Brussel het meeste bijdraagt aan de vennootschapsbelastingen. Waarom? Simpel. De meeste vennootschappen hebben hun hoofdkantoor in Brussel en betalen daar hun belastingen, los van hun vestigingen in Vlaanderen en Wallonië. En dat mag ook niet worden beschouwd als discriminatie van Brussel.’

Is een gedifferentieerde, gedecentraliseerde fiscaliteit voor de Vlaamse en de Waalse, quid Brusselse, spaarder mogelijk, en zijn er voorbeelden in het buitenland, bijvoorbeeld, in de Duitse Länder? Volgens Niemegeers is dat een vraagstuk waar de nieuwe beleidspartij die N-VA vandaag is, serieus studiewerk van zou moeten maken. ‘De huidige Belgische staatsvorm laat voor differentiatie geen ruimte want de deelgebieden beschikken niet over fiscale bevoegdheden voor deze materies. Het gelijkheidsbeginsel, een belangrijke grondslag van de Belgische rechtsstaat, verbiedt een verschillende aanpak van de spaarders in noord en zuid. De spaarfiscaliteit kan geen uitzondering vormen op de regel: iedereen gelijk voor de wet. Indien de federale regering of een deelregering dat wel zou doen dan kan de gediscrimineerde naar het Grondwettelijk Hof stappen om de maatregel nietig te doen verklaren.’

Werner Niemegeers schreef een boek over de invoering van een vlaktaks in België. Een vlaktaks is een eenvoudige en lage belasting, zonder de talrijke achterpoortjes, die bijvoorbeeld is ingevoerd in de Baltische Republieken en Rusland. Vlaanderen denkt creatiever na over de fiscaliteit van de toekomst. Zijn er meer kansen voor een vlaktaks in het noorden van een confederaal België? Niemegeers: ‘Wat nu politiek onbespreekbaar is, kan het volgend jaar wel zijn. De economische crisis doet veel zekerheden, of zogenaamde zekerheden, schuiven. Dit zou een belangrijk idee kunnen zijn voor N-VA en zeker Open Vld dat krampachtig zoekt naar een “nieuw verhaal”. Voor zij aan het hoofdstuk vlaktaks begint, zal Open Vld de fundamentele fout moeten rechtzetten van niet meer te luisteren naar de Vlaamse ondernemers of breder, naar ondernemend Vlaanderen. Voorlopig is N-VA de kampioen van ondernemend Vlaanderen. Over de vlaktaks moeten ondernemers en burgers weten dat die bij wijze van spreken gisteren al kon worden ingevoerd, zeker voor vennootschappen. Vooraf zullen de ondernemers moeten kiezen of zij een uitruil doen tussen minder belastingen en het schrappen van hun overheidssubsidies. Deze subsidies aan ondernemingen kosten de schatkist jaarlijks om en bij de zes miljard euro, terwijl de vennootschapsbelastingen amper acht miljard euro opbrengen voor diezelfde schatkist. Als de ondernemers bereid zijn om de overheidssubsidies op nul te brengen, dan kan hun belastingtarief eveneens naar nul zakken. Een dergelijke relancemaatregel kost haast geen cent, maar is daar een maatschappelijk, en ondernemers-, draagvlak voor? De Vlaamse ondernemers, en hun vertegenwoordigers, ik denk aan Unizo en VOKA, moeten goed natrekken welke ondernemingen de meeste subsidies opstrijken. De vuistregel is, niet de kmo’s wel de multinationals. Die laatste beschikken over zoveel legale aftrekposten dat zij hier bijna geen cent belastingen betalen maar wel met de subsidies gaan lopen.’

Een vlaktaks voor personen behoort ook tot de mogelijkheden. Alhoewel. Niemegeers: ‘Niet te vlug. Een vlaktaks is een eenvoudige belasting, zonder aftrekposten en een tarief van bijvoorbeeld 15 %. Socialisten waarschuwen routineus voor een sociaal bloedbad bij een vlaktaks voor personen. Maar dat hoeft niet. Je kunt in een belastingvrije som voorzien van 15 000 euro. Voor de som daarboven tot 100 000 euro een aanslagvoet van 25 % en 35 % voor wie nog meer verdient. (lacht) Waar is het knelpunt? Met een vlaktaks kunnen politici niet meer hun fiscale snoepjes bedenken waarmee zij het gedrag van de burger manipuleren. De politiek struikelt over het emancipatorische effect voor de burger van een vlaktaks.’