Een Turkse gijzeling

Turgut Öker, de erevoorzitter van de Europese alevieten, is al sinds enige tijd in het vizier van de Turkse president Erdogan. Öker heeft de dubbele nationaliteit en woont in Duitsland. Tegenwoordig verblijft hij in Istanbul omdat hij een uitreisverbod van de rechter heeft gekregen. De dictator beschuldigt hem van het verspreiden van propaganda van alevieten.

Hotel Silivri

Voor alle duidelijkheid: alevieten doen niet aan propaganda, alevieten hebben een vreedzame boodschap en herdenken de slachtoffers doorheen de bloederige geschiedenis van tolerant Turkije. En laat dat nou net iets zijn waar Erdogan en consoorten gevoelig aan zijn: geschiedenis. De geschiedenis vertelt feiten en de nationale hobby van fascisten is de geschiedenis wissen en/of herwerken.

Zo is de enige bekommernis van opperfascist Erdogan alle minderheden in het land jennen, intimideren en vervolgen. Vervolging is niets nieuws in de alevitische geschiedenis. Op basis van valse aantijgingen gericht aan het adres van Öker probeert hij de alevieten in Europa angst in te boezemen. De modus operandi van de AKP, de partij van Erdogan, in Turkije is vrij transparant: ‘Je bent welkom in dit land, zolang je maar zwijgt. Indien je niet zwijgt, krijg je een gratis verblijf in hotel Silivri’. Silivri is een bekende gevangenis in Istanbul waarmee alle opposanten en criticasters van het Turks regime kennismaken na een politiek georchestreerde nep-rechtszaak.

‘Goddeloze alevieten’

Want waar gaat dit nou precies over? Turgut Öker heeft in de jaren 80 en 90 de alevieten in Europa verenigd. Het is dankzij hem dat de Europese aleviet zijn identiteit in alle vrijheid heeft kunnen ontwikkelen. In een veilige omgeving waar vrijheid van meningsuiting juist wordt aangemoedigd en niet wordt beperkt. Het is dankzij Öker dat wij met trots kunnen zeggen dat we een humanistische wereldvisie hebben, los van religieuze dogma’s. En dat we die wereldvisie met hand en tand zullen verdedigen via onze protestacties. De één doet het met zijn beroep als advocaat, de ander met zijn pen en nog een ander stelt haar tent op voor het Europees Parlement om bij wijze van spreken samen met haar Catalaanse broeders en zusters te vechten voor haar democratische rechten.

Verschillende minderheden werden eeuwenlang blootgesteld aan de assimilatiepolitiek van zogezegde vrijheid-blijheid-gelijkheid-moslims in Turkije die meenden dat ze met zeemzoete woorden de ander konden bekeren. Totdat ze merkten dat die hardleerse alevieten toch niet van plan waren om hun geschiedenis te verloochenen. Dan maar overstappen naar geweld, moord, haat en angst zaaien: de bloedbaden in de Turkse provincies Kahramanmaras, Corum, Sivas zitten nog vers in het geheugen.

De Gezi-protesten in Istanbul doen ons nog altijd huiveren als we denken aan het buitensporige politiegeweld en Berkin Elvan, een jongetje dat vermoord werd door de handlangers van Erdogan tijdens die protesten. Een paar bomen beschermen heeft een paar levens gekost. Wat is een mensenleven nog waard in Turkije? Wat is het leven van een aleviet, een Koerd, een Armeen nog waard in Turkije? Deze problemen luidop benoemen doet de dictator steigeren. Zijn macht en zijn geloofwaardigheid worden in twijfel getrokken, zijn positie wordt ondermijnd en dat allemaal dankzij een lid van een minderheidsgroep die op handen wordt gedragen door Europese alevieten.

Tel daarbij nog de talloze keren dat die ‘goddeloze alevieten’ tijdens hun erediensten Yezit en Muaviye vervloeken — die systematisch de alevieten in Kerbela hebben vermoord — en je bent volgens de opperfascist propaganda aan het verspreiden. Erdogan heeft de derde Bosporus-brug in Istanbul de naam Yavuz Sultan Selim-burg gegeven. Een kaakslag voor de alevieten in Istanbul want Yavuz Sultan Selim was organisator van massaslachtingen tegen alevieten in de zestiende eeuw. Dit verwoorden is je schuldig maken aan propaganda, aan alevitische propaganda.

En zo ziet Erdogan overal beledigingen aan zijn adres, zelfs als je de bloederige  geschiedenis aanhaalt om mensen bewust te maken van het feit dat alevieten zich nog altijd niet veilig voelen in hun land. Niet onbelangrijk om te weten is ook dat Öker in het bezit is van een HDP-partijkaart. HDP is de democratische partij van de volkeren die opkomt voor de rechten van de minderheden. Voormalig voorzitter van de partij Demirtas bevindt zich momenteel in de gevangenis (waar anders?) wegens het verspreiden van terroristische propaganda. Althans volgens Erdogan alweer.

Morele plicht

In een gesprek zei Öker me dat hij niet verdrietig is, maar dat hij zijn activiteiten in Europa niet zal kunnen verderzetten omwille van het uitreisverbod. Want dat is het uiteindelijke doel van Erdogan, zegt hij: ‘Dit is een politieke zaak. Het is een intimidatiecampagne gericht aan de Europese alevieten om hun angst in te boezemen. Maar wij zullen altijd en overal onze zaak claimen en vechten voor vrijheden. Wij, alevieten, staan aan de kant van de rechtvaardigheid, dat is altijd onze morele plicht geweest en geen enkele macht zal ons kunnen tegenhouden. Wij zullen altijd solidair zijn met de onderdrukten en altijd vechten tegen onrechtvaardigheid, waar ook ter wereld.’

De erevoorzitter zou volgens de verdorven Turkse justitie zich dus schuldig hebben gemaakt aan het beledigen van de president, hoewel hij dat telkens heeft kunnen weerleggen tijdens zijn verhoren. Hij wacht nu zijn rechtszaak af in Istanbul en riskeert een gevangenisstraf van drie jaar.

Griekenland als vakantieoord

Maar wat nu met de Europese alevieten? Wat gaan de Europese alevieten doen om hun leider uit de klauwen van het regime te bevrijden? Alweer een protestmars organiseren? Een brief schrijven naar de vertegenwoordigers van het Europees parlement? Naar het Europees Hof van de Rechten van de Mens? In een klimaat waar de klik-Turken in Europa betaald worden door het Turks regime om de namen van zijn criticasters door te geven en te belagen via sociale media bevinden de alevieten zich in tweespalt.

Ofwel blijven we de praktijken van fascist Erdogan aanklagen. Maar dan zullen we één voor één verklikt worden door Vlaamse en Nederlandse klik-Turken. En leggen we ons neer bij het onfortuinlijke lot dat we een volgende zomer niet naar de Turkse Rivièra op vakantie zullen kunnen gaan. ‘We hebben familie wonen daar’, mag geen antwoord meer zijn om de eigen passiviteit te verantwoorden. Verenigen en via juridische wegen onze rechten en vrijheden blijven eisen was het vertrekpunt geweest van voorzitter Öker in de jaren ’80.

Een andere optie is zwijgen en al het werk van de voorzitter teniet doen. Ik verkies de eerste optie: ik zal vanop de Griekse eilanden wel turen naar de horizon in de hoop een glimp op te vangen van het Turkse vasteland.