Een verbod op mobiele telefoons op school, een nodige stap?

In een tijd waarin technologie ons dagelijks leven domineert, zijn jongeren meer dan ooit verbonden met de digitale wereld. Ze worden gedreven door de constante drang naar bevestiging in de vorm van likes, serotonineshots en de afleiding van de zware eis van het leven.

Deze digitale afhankelijkheid begint vaak al vroeg in de ochtend, bij het ontbijt wanneer jongeren hun dag starten met hun telefoon in de hand, en eindigt pas midden in de nacht.

Balans

Scholen staan voor de uitdaging om een balans te vinden tussen het benutten van technologische hulpmiddelen en het beheersen van de afleiding die smartphones met zich meebrengen. Een rigoureus voorstel van Melissa Depraetere van Vooruit is om mobiele telefoons volledig te verbieden tijdens schooluren. Afgeven in de ochtend en terugkrijgen na schooltijd dus.

Dat verbod zou los staan van het gebruik van hightech-hulpmiddelen die leerkrachten ondersteunen tijdens het lesgeven zoals interactieve whiteboards en digitale leerplatforms op Ipads.

Digitale detox

Ik sta daar volledig achter. Toen ik zelf lesgaf in de eerste en tweede graad van het middelbaar onderwijs, moesten leerlingen hun telefoons aan het begin van de les inleveren. Toch probeerden velen toch hun telefoons bij zich te houden. Dat leverde voortdurend discussie op en had een negatieve impact op de concentratie.

Ze hunkerden naar hun ‘heroïne’: hun likes, de afleiding van het echte leven. Deze strijd is niet te winnen. Het was erg om zien hoe hun sociale leven beperkt werd tot het tonen van lege inhoud aan elkaar tijdens de pauzes.

De invloed van sociale media beperkt zich niet alleen tot de lessen. Jongeren lijken almaar meer te leven voor likes en reacties, in plaats van diepgaande en betekenisvolle interacties. Dit voortdurende streven naar virtuele goedkeuring kan leiden tot gevoelens van eenzaamheid en een verminderd zelfbeeld waardoor jongeren niet meer buiten durven te komen.

Bovendien worden ze overstelpt met doemscenario’s over het einde van de wereld en komen ze dagelijks in contact met oorlog en geweld. Dit creëert een negatief beeld over politiek, mens en maatschappij. Waar hopen ze nog op? Zijn we een generatie politiek en sociaal aan het verliezen?

Big Other

Het verbannen van smartphones uit het schoolleven kan een stap zijn in de goede richting. Als leerlingen hun telefoon om 9 uur ’s ochtends inleveren en deze pas om 16 uur ’s middags terugkrijgen, worden ze gedwongen om op een andere manier in de wereld te staan.

De kinderen zullen moeten afkicken, maar op termijn zullen ze zich neerleggen bij de zuiveringsretoriek. Welkom thuis. Welkom in de menselijke wereld waar samenkomen, menselijke spontaniteit en verbinding centraal staan. Zo leren we het best, vanuit het thuiskomen bij jezelf en de nieuwsgierigheid naar het buiten, het andere.

Door samen te komen, te praten en samen te zijn kunnen ze leren dat echte verbindingen en interacties van onschatbare waarde zijn. Deze benadering kan hen helpen om een gezondere balans te vinden tussen hun digitale en fysieke leven. Om 16 uur kunnen ze weer terug naar het virtuele zijn, naar ‘Big Other’ die niet geïnteresseerd is in wie je bent maar in wat je deelt met het platform.

Jongeren betrekken

Naast het verbieden van smartphones, kunnen scholen ook innovatieve benaderingen implementeren om jongeren te betrekken bij het leerproces en hun sociale vaardigheden te versterken.

Denk aan projectgebaseerd leren, waarbij leerlingen samenwerken aan real-lifeprojecten die hen dwingen om te communiceren en problemen op te lossen zonder de afleiding van hun telefoon. Ook kan het stimuleren van buitenschoolse activiteiten, zoals sport, kunst en muziek helpen om hun interesse te verleggen van de digitale naar de echte wereld.

Digitale geletterdheid

Daarnaast kunnen scholen workshops en educatieve programma’s aanbieden over digitale geletterdheid en de impact van sociale media. Door jongeren bewust te maken van de effecten van hun onlinegedrag en hen strategieën te leren om gezonder om te gaan met technologie, kunnen we hen beter voorbereiden op een evenwichtige toekomst. Onderwerpen zoals ‘fake news’, ‘surveillance capitalism’ en een ‘inleiding tot AI’ moeten tot het curriculum behoren.

Sociale media is een krachtige verslaving die de aandacht en tijd van jongeren opeist. Door striktere regels in te voeren over het gebruik van mobiele telefoons op school, en het inzetten op digitaal bewustzijn en innovatieve benaderingen, kunnen we hen helpen om weer in contact te komen met de echte wereld en de waarde van persoonlijke interacties te herontdekken.

Het is een uitdaging, maar een die de moeite waard is om aan te gaan, voor het welzijn en de toekomst van onze jeugd. We moeten een duidelijk signaal geven: tot hier en niet verder.