Hebben Engelse bachelors enig nut?

Gewezen vice-rector Freddy Mortier van de UGent is het niet eens met mijn verzet tegen meer Engelstalige bacheloropleidingen. ‘Vanop de Vlaams-nationale wachttoren heb ik een fors “ontwaakt” laten horen’, schrijft hij in De Morgen van 26 oktober.

Ridiculisering en stigmatisering

Academici die het ooit hebben aangedurfd om vragen te stellen bij de verengelsing van hun universiteit zullen dit soort van taalgebruik wel herkennen. Het is de gebruikelijke reactie : ridiculisering en stigmatisering. De verdedigers van het recht op onderwijs in eigen taal zijn bekrompen nationalisten. Zij hebben een haast fundamentalistische afkeer van anderstalig onderwijs. Maar dat is natuurlijk onzin. Met het grootste deel van Mortiers vertoog ben ik het volmondig eens. Uiteraard is het logisch dat sommige gespecialiseerde vakken in het Engels worden gedoceerd. Uiteraard moet taal ernstig genomen worden tijdens de opleiding. Uiteraard is meertaligheid een essentieel leerresultaat aan de universiteit.

Dat laatste vind ik zelfs zo belangrijk dat ik het niet wil overlaten aan Vlaamse profs die hun vak in het Engels doceren. In mij eigen Faculteit heb ik altijd gepleit voor de integratie van taalvakken en inhoudelijke vakken. Dat houdt bijvoorbeeld in dat studenten voor een seminarie een paper schrijven of een presentatie houden in het Engels, en daarbij worden begeleid door Engelse taaldocenten. Inmiddels pasten wij dat al toe voor zowel het Nederlands, het Engels als het Frans. Het bestaande decreet biedt daartoe overigens alle mogelijkheden.

Mercantiel prestiegeproject

Het organiseren van Engelstalige bacheloropleidingen daarentegen is louter een mercantiel prestigeproject. Daarmee willen universiteiten elkaar de loef afsteken en internationale zichtbaarheid verwerven. Maar voor de doorsnee Vlaamse student stelt dat weinig voor. Erger, hij dreigt daarvan de dupe te worden. Er is nu al te weinig personeel om de instromende Vlaamse studenten intensief te begeleiden. Vooral de sociaal zwakkere studenten en de studenten met een migratie-achtergrond hebben zulke begeleiding nochtans hard nodig. De nieuwe Engelstalige bachelors zullen onvermijdelijk een deel van de beperkte personeels- en begeleidingscapaciteit opslorpen. Daardoor dreigt het Nederlandstalige aanbod te verschralen. En Vlaamse studenten zullen nog meer aan hun lot worden overgelaten.

Er zijn ook geen wetenschappelijke redenen voor Engelstalige bachelors. Op het vlak van de gespecialiseerde master-opleidingen, en zeker de master-na-masteropleidingen, hebben Vlaamse universiteiten heel wat te bieden aan buitenlandse studenten. Dat staat buiten kijf. De meeste bacheloropleidingen echter zijn vrij algemeen. Waarom zouden studenten van de andere kant van de wereld naar Vlaanderen moeten komen voor een inleidende cursus statistiek of filosofie?

Universitair onderwijs

De middelen zijn schaars en dan moet men prioriteiten stellen. Engelstalig universitair basisonderwijs aanbieden aan buitenlandse studenten lijkt me geen prioriteit voor de Vlaamse belastingbetaler. Het is dan ook volkomen terecht dat het Vlaams Parlement weinig ruimte heeft gelaten voor anderstalige opleidingen op bachelor-niveau. Laten we het zo houden. In het belang van vooral de studenten zelf. En ja, dat is misschien wel een ontwaakt ! waard.

Dit stuk verscheen eerder op Demorgen.be.