Eric Domb en het atypische Waalse kapitalisme

Een miljoen bezoekers per jaar. Een omzet van meer dan 23 miljoen euro in 2012 tegenover 18 miljoen een jaar eerder. Een bedrijfswinst die al jaren stijgt: de nettowinst bedroeg in 2012 meer dan 890 000 euro. 5000 dieren in het park van meer dan 1000 verschillende soorten. Het dierenpark Pairi Daiza in Brugelette, op een steenworp van Bergen, is een Waals economisch succesverhaal te midden van een provincie die op bepaalde plaatsen sociaaleconomisch eerder aan de jaren 1950 dan aan de 21ste eeuw doet denken.

Toen de Brusselse econoom Eric Domb halverwege jaren 1990 een dierenpark met zeldzame exotische vogels opende op het oude abdijdomein van Cambron-Casteau gaf niemand een cent om zijn economische groeikansen. Wie zat nu te wachten op zo’n ornithologische dierentuin? Laat staan in de armste provincie van België. Maar door een constante uitbreiding werd Parc Paradisio een succes. Eric Domb schopte het tot Franstalig Manager van het Jaar en het park dat een paar jaar geleden werd omgedoopt tot Pairi Daiza is een referentie in Europa geworden. Eigenlijk had de manager de nieuwe attractie van twee nieuwe panda’s niet nodig om nog verder te groeien. Maar het feit dat premier Di Rupo bij wijze van spreken met deze twee knuffelberen onder de arm uit China terugkwam, was welgekomen reclame. Sinds bekend raakte dat twee panda’s volgend jaar daadwerkelijk naar Pairi Daiza komen, is de beurswaarde van het dierenpark met bijna 9 miljoen euro gestegen. Het aandeel steeg op twee dagen tijd met 27 procent.

Het blijft gissen of deze nieuwe attractie het gevolg is van direct lobbywerk van Elio Di Rupo. Maar feit is dat Eric Domb een typische Waalse manager is die de PS niet als baarlijke duivel beschouwt. Dit in tegenstelling tot de Vlaamse bedrijfsleiders die kritisch staan tegenover Di Rupo en co.

Hoe komt dit? Kwatongen beweren dat Domb en Pairi Daiza (trouwens Perzisch voor ‘besloten tuin’) miljoenensubsidies krijgen en daarom zedig zwijgen over het bedrijfsonvriendelijke klimaat dat de PS in heel België creëert. Dat van die subsidies klopt inderdaad. De nettowinst van het park steeg van 225 138 euro in 2011 tot 896 735 euro vorig jaar, onder meer dankzij subsidies en het fiscaal gunstregime van de notionele intrestaftrek. Bovendien heeft de Waalse investeringsmaatschappij SRIW een belang van 15 procent in het park. Is dat de reden waarom Eric Domb in tegenstelling tot de Vlaming Luc Bertrand niet durft te spreken over een marxistische regering? Meer nog, de topman van Pairi Daiza heeft in interviews uitgehaald naar de Vlaamse werkgeversorganisatie Voka die volgens hem te dicht bij de N-VA zou aanleunen. Dit is des te pijnlijker als we weten dat Domb zelf een tijdlang voorzitter is geweest van de Waalse werkgeversorganisatie Union Wallonne des Entreprises (UWE). Binnen de raad van bestuur van UWE kwam hij Vlamingen tegen zoals oud-Voka-voorzitter Luc De Bruyckere.

Is Domb de nuttige idioot van de PS die zegt dat alles goed gaat in Wallonië? De topman van Pairi Daiza is in elk geval geen radicale kapitalist. Hij noemt zichzelf trouwens eerder een sociaaldemocraat. Maar waar het in essentie over gaat, is dat hij net als vele andere Waalse bedrijfsleiders de PS niet tegen de borst wil stoten. Te veel kritiek op de PS kan de Waalse bedrijfsleiders zuur opbreken. Problemen met vergunningen, een door het FGTB en eigenlijk de PS ondersteunde sociale onrust in het bedrijf …
In Wallonië leeft bij managers en ondernemers een soort van atypisch kapitalisme. Wij hebben het door de PS moeilijk om het hoofd boven wat te houden, stellen ze vast. Maar als we er frontaal tegen ingaan, wordt het misschien nog erger. Vandaar dat de Waalse ondernemers zich ‘low profile’ houden en in interviews soms zeer lief zijn voor de PS. En ze zelfs een steuntje in de rug geven. Zoals Domb zelf die een paar jaar geleden verklaarde dat het nationalisme een ‘mentale ziekte’ was en dat ‘een aantal Vlaamse bedrijfsleiders erdoor besmet zijn.’ Meent de CEO van Pairi Daiza dat echt? Wellicht niet. Maar hij behoort wel tot dat soort van bedrijfsleiders dat door de PS wordt gekoesterd.

Bovendien geeft Domb Di Rupo een steuntje in de rug door voorzitter te worden van de vzw Mons 2015 Entreprises. Bedoeling is om tegen 2015 – het jaar dat de stad van de premier Culturele Hoofdstad van Europa is – ook effectief 2015 bedrijven ervan te overtuigen om elk 1000 euro te storten als ondersteuning van het evenement dat Bergen op de kaart moet zetten.