Forza Flandria is niet voor morgen: voorzitters van Jong N-VA en Vlaams Belang Jongeren in debat

Is de kloof tussen N-VA en Vlaams Belang overbrugbaar? Rond die vraag organiseerde De Debatclub een gesprek tussen jongerenvoorzitters Jeroen Bergers (Jong N-VA) en Filip Brusselmans (Vlaams Belang Jongeren). Een student rechten en het jongste Vlaams Parlementslid gaan wel eens iets samen eten of drinken, maar verliep het debat ook zo gemoedelijk en is een samenwerking tussen beide partijen daadwerkelijk een mogelijkheid in 2024? 

Moderator van dienst was Pieter Bauwens, hoofdredacteur van Doorbraak, die beide jongeren het vuur aan de schenen legde en op zoek ging naar de raakvlakken tussen beide Vlaamse leeuwenwelpen. Beginnen doet hij met de vraag naar de rol van de jongerenpartijen, waarbij er al enkele verschillen opduiken. Bergers gelooft in de vormende en ondersteunende werking van Jong N-VA, dat als jongerenpartij moet dienen om jongeren te lanceren in de politiek. Brusselmans daarentegen zegt minder in te zetten op een ‘springplankwerking’ en legt de focus op een thuis vormen voor rechtse jongeren. Daarbij looft hij Bergers in het aangaan van een debat, iets waar zijn N-VA-voorgangers zich in het verleden niet aan waagden.

‘We gaan zelfs als vrienden iets eten’

Beide heren lijken op het eerste zicht verzoenend tewerk te gaan. Zo verklaart Brusselmans dat ze regelmatig samen iets gaan eten of drinken. De zaal knikt goedkeurend en hoopt meer glimpen op te vangen van die potentiële verzoening tussen beide partijen. ‘Jong N-VA is radicaler dan de moederpartij op het vlak van onafhankelijkheid’, verklaart Bergers. Hij duidt dat ze niet weigerachtig tegenover het confederalisme staat, maar dat wel als een tussenstap beschouwen. Het eerste raakvlak lijkt hiermee gevonden te zijn en dat doet de ogen van heel wat aanwezigen fonkelen.

De handschoenen gaan uit en het onderwerp migratie maakt een intrede bij het debat. Hierbij hadden evengoed N-VA-kamerlid Theo Francken en Vlaams Belang-voorzitter Tom Van Grieken de degens kunnen kruisen, want de amicale etentjes lijken plots bijna een fabeltje. Brusselmans licht toe dat het zogenaamde ‘IKEA-plan’ de kortetermijnvisie van de partij weergeeft, waarbij de vijftien punten opgesteld zijn binnen het wetgevende kader, zodat deze ter stemming gebracht kunnen worden in het parlement. Het zou hier gaan om een tussenstap van de langetermijnvisie die het Vlaams Belang heeft. Ze kijkt daarbij naar het Deens model, waarin een opt-out optie voorzien is.

Bergers repliceert met een glimlach en zegt dat de N-VA (delen van) het IKEA-plan al heeft voorgesteld in het parlement. Hij is benieuwd of er daadwerkelijk wetgevende voorstellen ingediend zullen worden. Iets dat hij zou steunen, als deze overeenkomen met N-VA haar visie. Een tevreden Brusselmans reageert geamuseerd: ‘Ik ben blij dat jullie ons steunen. Dat is alvast meer dan jullie voorzitter doet.’

‘Er is niets veranderd onder de vorige staatssecretaris (van Asiel en Migratie)’

De toon is gezet en beide heren gaan op hetzelfde elan verder. Jong N-VA’s visie sluit zich aan bij die van de moederpartij en Bergers onderstreept het belang van een genuanceerd migratiebeleid. Daarbij is het belangrijk dat mensen die willen werken, dat ook mogen doen. Zo verklaart hij dat ‘onze economie arbeidsmigratie nodig heeft’ en we ons vooral moeten richten op het onmogelijk maken van illegale migratie.

Zijn tegenstander is het hier duidelijk niet mee eens: ‘Er is niets veranderd onder de vorige staatssecretaris’. Brusselmans doelt op voormalig N-VA staatssecretaris voor Asiel en Migratie: Theo Francken. Hij verwijt dat Francken met zijn beleid vanaf 2014 niets teweeg heeft gebracht en dat de cijfers van gezinsherenigingen en asielzoekers vandaag bijna op hetzelfde niveau zitten dan voor het aantreden van de N-VA’er.

‘Niet constructief én tegen de schenen stampend’

De hoffelijkheid maakt plaats voor interrupties en de moderator heeft de handen vol om de jonge heren elkaar te laten uitspreken. Net zoals tussen de moederpartijen, uitten de  jongerenvoorzitters het ongenoegen over de manier van communiceren ten opzichte van elkaar. De ene verwijt N-VA het samenwerken met de socialisten in plaats van het Vlaams Belang als partner te zien op thema’s als migratie. De ander uit het ongenoegen richting Vlaams Belang, omdat ze zich niet constructief opstellen en altijd tegen de schenen blijven stampen. Brusselmans is duidelijk ontzet over het feit dat de N-VA eerder kijkt naar de liberalen en socialisten om samen te werken, ‘zoals in Antwerpen’, dan dat ze kijkt naar het Vlaams Belang als partner.

Het debat verschuift zich naar de anti-woke lezingen van Bart De Wever en de zwartepietenkwestie. ‘Bart De Wever N-VA zou eens met Bart De Wever Antwerpen moeten praten’, haalt Brusselmans uit zijn quoteboekje. De hoop die velen koesterden dat het debat zou evolueren naar een gemoedelijk gesprek, waarbij de raakvlakken dubbel onderstreept worden, ebt steeds verder weg. De typische one-liners en standpunten die de voorzitters van beide moederpartijen zouden verkondigen zijn alomtegenwoordig in het debat en van verzoenende taal is geen sprake meer. Moderator Pieter Bauwens vraagt zich oprecht af ‘waarover die amicale etentjes gaan’, iets waarover beide debateerders zich zienderogen ook vragen beginnen te stellen.

‘Wat is de inzet van de verkiezingen in 2024?’

Antwoord van beide heren: de grootste van Vlaanderen worden! Bergers sneert: ‘Dat we concurrenten zijn, kan iedereen in de zaal beamen.’ Vervolgens zijn beide heren het wel eens dat er meer bevoegdheden naar het Vlaamse niveau moeten worden overgeheveld, maar over de manier waarop is er onenigheid.

Bergers kijkt naar het federale niveau om een doorbraak te maken met de PS, iets wat de partij al na de verkiezingen in 2019 probeerde. Brusselmans gelooft daar niet in en wilt na de verkiezingen op Vlaams niveau een coalitie sluiten als beide partijen genoeg stemmen hebben. Vervolgens zouden beide partijen de Waalse financiën onder druk zetten, waardoor ze uit noodzaak zullen toestemmen in een overheveling van bevoegdheden. Bergers denkt dat het tegenovergestelde zal gebeuren, waarbij het federale niveau de Vlaamse kraan zal dichtdraaien.

‘Ik dacht dat het debat anders zou verlopen’

De speeltijd lijkt afgelopen te zijn en het zware geschut komt boven. Zo verklaart Bergers dat hij altijd op zal nemen wanneer Brusselmans hem belt, hoewel hij vindt dat Vlaams Belang niet zelfkritisch is en altijd met modder blijft gooien. ‘Altijd Calimero, altijd slachtofferrol’, verwijt Bergers de partij. Hij haalt aan dat Vlaams Belang het boek Francken Faalt uitbracht en dat ze politici ‘photoshoppen’ op ongepaste wijze.

Brusselmans pareert en haalt uit naar de uitspraken van De Wever: ‘Jullie vergelijken ons met een mesthoop en mestkever.’ Hij voegt daaraan nog toe: ‘We worden nog net niet de dood in gewenst!’ Brusselmans geeft ook toe dat hij dacht dat het debat anders zou lopen, waarbij hij refereert naar het samen gaan eten, maar dat het gaat om ‘zieltjes te winnen’.

Photoshoppen van nazi’s

Bergers haalt een afgedrukte afbeelding boven van een gephotoshopte N-VA’er van Haaltert die als nazi (met gestrekte arm) wordt afgebeeld en vergelijkt dat met de bewerkte afbeelding van Theo Francken als SS-soldaat, enkele jaren geleden gemaakt door de jongeren van Ecolo. Het ingestudeerde nummer kan op weinig bijval rekenen en Brusselmans reageert hevig dat het wel ging om een N-VA-burgemeester die haar machtspositie misbruikte om mensen bij de politie te ontslaan, omdat er boetes aan partijleden werden gegeven. Bergers verklaart dat het ging om onjuiste informatie die achteraf werd rechtgezet.

Ten slotte hebben beide heren het nog even over de regeringsvorming in Italië, de zogenaamde steun van het Vlaams Belang voor Poetin en of ze nu daadwerkelijk zouden samenwerken in 2024. Bergers gaat niet verder dan te verklaren dat hij altijd bereid is om de telefoon op te nemen voor een gesprek, maar Brusselmans blijft duidelijk op zijn honger zitten. Die verklaart ook dat de N-VA altijd wel een excuus zal vinden om niet met zijn partij te regeren: ‘Toen was het ons programma, nu zijn het de mensen, morgen is het weer iets anders.’

Daarmee maakt hij de conclusie die iedereen in de zaal gemaakt zal hebben op het einde van het debat: de kloof lijkt niet direct overbrugd te worden. Beide supportersgroepen kunnen zichzelf op de borst kloppen wetende dat hun ‘kampioen’ een stevige strijd geleverd heeft, maar voor de toeschouwer die hoopte op een jonge Forza Flandria was de teleurstelling groot.

Het volledige debat kan u hieronder bekijken.