Franstaligen in Brussel zijn jaloers

Beste Jean-Pierre,

We kennen je als oud-radiomaker en als gezaghebbende stem binnen de Vlaamse Beweging. Je liet je recent ook uit over Brussel (BDW 27/2/2016). En je was scherp. Je fileert het Brusselse politieke en institutionele gebeuren zoals we dat van jou gewoon zijn, mede omdat je niet middenin het Brusselse politieke gewoel staat.

Een aantal analyses kloppen zeker, sommige minder. De meeste bedenkingen heb ik bij je conclusie.

Een aantal clichés van de kosmopolitische Brusselaars – ‘Nederlands en Vlaams is zo bekrompen’, weet je wel – haal je terecht onderuit. Maar laat je toch niet misleiden door onnozele ideeën zoals bijvoorbeeld een naamsverandering van de VGC om toch maar de V achterwege te laten.

En natuurlijk moeten we de grenzen die in dit land zijn vastgelegd respecteren. Voor Franstaligen zal het inderdaad nooit genoeg zijn. Vroeg of laat komt de vraag terug op tafel om Brussel uit te breiden met enkele gemeenten. Dat gezwets over meertaligheid mag ook eens stoppen: laat Brussel eens bewijzen tweetalig te zijn voor we andere wensen voor werkelijkheid gaan nemen. Meertalig onderwijs? Er zijn meertalige scholen: de Vlaamse scholen, waar de grote meerderheid van de leerlingen thuis geen Nederlands spreekt, maar dankzij het Vlaams onderwijs in grote mate afstudeert als tweetalige.

Hebben Vlamingen iets te zeggen in Brussel? Dankzij hun gegarandeerde aanwezigheid in de Hoofdstedelijke Regering hebben ze een veto in die organen. Gebruiken ze dat genoeg? Zijn onze Vlaamse-Brusselse politici doortastend genoeg indien het gaat over taalwetgeving, tweetaligheid van voorzieningen, transparant bestuur en (bestuurlijke) hervormingen? De vraag stellen, is ze beantwoorden. Maar stel je voor, Jean-Pierre, dat deze mechanismen er niet waren. Brussel, en de Brusselse Vlamingen  waren mogelijk helemaal overgeleverd aan de Franstalige politieke klasse (en dat wens je eigenlijk niemand toe).

Vlaanderen heeft niks te zeggen over zijn beleid en de VGC? Het klopt dat het huidige VGC-college Vlaanderen geen warm hart toedraagt. Maar dat kan veranderen, en als het van ons afhangt zal dat ook gebeuren. Maar zeggen dat Vlaanderen niks te zeggen heeft? Vlaanderen investeert jaarlijks bijna 800 miljoen euro in Brussel. De dotatie aan de VGC bedraagt ongeveer 60 miljoen euro en is dus maar een fractie daarvan: het grootste deel investeert Vlaanderen zelf rechtstreeks in Brussel. Houden zo, als het van ons afhangt!

Deze weerleggingen kunnen evenwel de essentie van je interview niet weerleggen. Brussel kan het niet alleen, zeg je. Radicalisering, Tunnelgate, … en dan vergeten we het meest recente nieuws: een nieuw rapport stelt vast dat de Brusselaar statistisch de armste inwoner is van het land. Kan Brussel het alleen? Natuurlijk niet. Laat politiek Brussel alleen verder morrelen en binnenkort is er opnieuw geld nodig, zelfs na de zesde staatshervorming. 

Daar, Jean-Pierre, is je analyse juist. Maar je conclusie niet. Dit stadstaatje, balancerend tussen visionaire en kosmopolitische woorden van de Milquets en Onkelynkxen van deze wereld, en de soms mooi en prettige, maar vaker nog schrijnende en ruwe realiteit voor wie hier leeft, heeft Vlaanderen nodig. Wat zou Brussel zijn zonder Nederlandstalig onderwijs en kinderopvang, Vlaamse culturele instellingen? Vriend en vijand erkennen de meerwaarde daarvan. Erkennen de Franstaligen dat met plezier? Soms. Maar eigenlijk zijn ze jaloers, Jean-Pierre. Eigenlijk benijden ze ons. Zij weten dat de oude Vlamingenhatende Franstalige bevolking Brussel niet meer domineert. Ze weten dat je opnieuw meer Nederlands hoort op straat, ja, ook bij de allochtone bakker. Dat nieuwkomers pragmatisch zijn en weten dat tweetaligheid nodig is op de arbeidsmarkt en blijkbaar niet besmet zijn door het FDF-virus.

Eigenlijk zouden Franstaligen ons hier liever buitenhouden. Geen onderwijs in het Nederlands, geen kinderopvang in het Nederlands, geen inburgering op Vlaamse leest in Brussel. Zeer nadelig voor de Brusselse Vlamingen, maar bij uitbreiding voor alle Brusselaars. En meer nog, Jean-Pierre, dat zou ook nadelig zijn voor de Vlamingen in Vlaanderen. De stadsvlucht verminderen kan enkel als Brussel aangenaam is om te leven, te werken, naar school te gaan. Maar stadsvlucht zal er altijd zijn. En dan kunnen we er maar beter voor zorgen dat nieuwkomers in de Rand reeds in Brussel met het Nederlands hebben kennis gemaakt.

Brussel zonder Vlamingen, zonder Vlaamse aanwezigheid of beleid, zonder Vlaamse instellingen. Dat lijkt verdacht veel op wat jij provocerend lijkt te willen, Jean-Pierre. Maar die conclusie, Jean-Pierre, wens jij toch niet écht te trekken?

Karl Vanlouwe is Vlaams parlementslid voor de N-VA.

Foto (c) N-VA