Gerechtigheid & film

Gerechtigheid is het thema in Goldman en in Dogman, de films van de week, en in de filmpersprijs op het Filmfestival van de Franstalige film in Namen (FIFF). Dinsdag begint het filmfestival van Gent onder het onmogelijke label Film Fest Gent.

Goldman

Na het fascinerende proces over een babymoord in Saint-Omer en de in Cannes met een Gouden Palm bekroonde rechtbankdrama Anatomie d’une chute van Justine Triet, komt deze week opnieuw een procesfilm in de bioscoop: Le Procès Goldman van de Franse filmmaker Cédric Kahn (***, vanaf deze week in de bioscoop).

Gerechtigheid streeft de Pools-Joodse Franse revolutionair Pierre Goldman na  — zijn ouders maakten tijdens WO II deel uit van het communistisch verzet — tijdens zijn ophefmakend proces.

Cédric Kahn reconstrueerde dat proces — in mei 2006 in Amiens — aan de hand van krantenartikels. Je hebt echt het gevoel bij het proces aanwezig te zijn. Goldman laat zich niet onbetuigd in de rechtbank. Hij reageert intelligent en slim, en ook zijn sympathisanten laten herhaaldelijk luid van zich horen. Goldmans pleidooi is samen te vatten als ‘Ik ben een dief maar geen moordenaar!’ Hij bekent wel enkele diefstallen, maar niet dat hij bij een overval op een apotheek in december ‘69 in Parijs twee vrouwen zou hebben vermoord. Daar was hij in 1974 voor veroordeeld. Goldman, een intrigerende persoonlijkheid, werd in Frankrijk bekend omdat hij toen in de gevangenis zijn autobiografie had geschreven met als titel Souvenirs obscurs d’un juif polonais né en France.

Dogman

‘Honden hebben een tekortkoming: ze vertrouwen mensen!’ Regisseur-producent Luc Besson, de maker van het psychologisch drama Dogman (***, vanaf deze week in de bioscoop), heeft het allicht ook over zichzelf wanneer hij dat veelzeggend zinnetje in zijn nieuwste film heeft gesmokkeld.

Enkele vrouwen klaagden de Franse filmer aan voor seksueel grensoverschrijdend gedrag en een verkrachting. Bij gebrek aan bewijs sprak een Franse rechtbank hem vrij. Niemand van de betrokkenen is met dergelijke uitspraak gelukkig. Gerechtigheid is ver te zoeken!

In Dogman, een even avontuurlijk als amusant psychodrama, zijn we er getuige van hoe vernederend de vader zijn puberzoon Doug(las) behandelt. Zijn vechthonden zijn voor hem meer waard dan zijn zoon. De jongeman belandt in een rolstoel — dankzij zijn brutale vader — en leert het theater kennen samen met een beeldschone lerares. Maar hij vindt de liefde noch een job, tenzij als vermomde playbacker van Edith Piaf en Marilyn Monroe in een striptease-karaokebar. Doug suddert in de marginaliteit. Gelukkig wordt hij meer dan beschermd door ‘zijn kindjes’, zijn hondenkolonie: honden van alle rassen, soorten en standen. Slechts aan zijn psych wil Doug in de gevangenis zijn traumatisch levensverhaal kwijt, want alleen zij kan hem begrijpen. Allebei voelen ze de pijn. En zoals hij zelf aangeeft: ‘Ik geloof in God maar ik weet niet of God in mij gelooft.’

Rwanda

Gerechtigheid? Vergeving? Dat zijn de sleutelwoorden in de pakkende documentaire Une des mille collines van de Belgische maker Bernard Bellefroid. Hij blikt terug op de naweeën van de genocide van juni 1994 in Rwanda toen werd gepoogd om de hele Tutsi-bevolking daar uit te roeien. Vele Tutsi’s die toen werden vermoord omdat ze gewoonweg Tutsi waren, kregen geen graf en hebben dus ook nooit bestaan.

Bellefroid peilt in deze straffe documentaire naar de omstandigheden waarin drie jonge kinderen — Olivier, Fideline en Fiacre — toen met een list werden meegenomen en gruwelijk vermoord. Getuigen spreken elkaar tegen en zij die hebben gemoord schuiven de schuld in elkaars schoenen. Wanneer is er sprake van gerechtigheid in dezen?

Misschien in het gebaar, in de woorden van de vader van de drie kindjes die een van de moordenaars vergeeft.

Hoe groot kan je hart zijn?

Une des mille collines kreeg de Prijs van de filmkritiek van een jury, samengesteld uit leden van UFK en UPCB, twee filmpersbonden.

Film Fest Gent

113 bioscoopfilms zijn er te zien op de 50ste editie van Film Fest Gent, het Filmfestival van Gent dat in 1973 van start ging als ‘Het Filmgebeuren’ om in België onuitgegeven, niet zelden provocerende en/of gecensureerde films (Sayat Nova van Paradzjanov, bijvoorbeeld) toch eens te vertonen. Maar in het overzicht van deze feesteditie onder de noemer ‘Classics’ wordt deze boeiende beginperiode botweg genegeerd, niet eens herinnerd. Al snel verliet men deze te verdedigen artistieke insteek uit de pioniersperiode.

Film en muziek werd het nieuwe credo. Gaandeweg heeft het festival op dat vlak wereldwijd enige reputatie weten op te bouwen. Voor deze feesteditie vroeg men aan 25 componisten om een muziekstuk te schrijven dat evenveel regisseurs zou inspireren tot een korte film. En zo is er in de programmatie een plekje voor zowel een documentaire van Nick Broomfield over wijlen Brian Jones, oprichter en bezieler van The Rolling Stones, als over Little Richard.

Poor Things

Blikvanger is de competitie met een twaalftal films met Gouden Leeuw-winnaar in Venetië Poor Things van Yorgos Lanthimos als uitgesproken favoriet. Al weet je maar nooit met films van eigen bodem zoals Oscarkandidaten Augure en Here. Of Sweet Dreams over het imploderende Nederlands kolonialisme in Indonesië, goed voor een zevental Gouden Kalveren waaronder die van Beste Film.

Jammer is dat een van de beste films van het voorbije filmfestival van Cannes, Cerrar los ojos van Víctor Erice — een eerste film in 30 jaar — niet voor deze competitie werd weerhouden.

Zo heeft elk festival zijn controverse en zijn onbegrijpelijke beslissingen. Alsof het Filmfestival van Gent de eigen historiek niet (meer) kent?