Goed zot!
Een komedie zonder humor
foto © Minard
Een traditie is het geworden, een nieuw toneelstuk van het Vernieuwd Gents Volkstoneel in de Minard tijdens de Gentse Feesten.
Aangeboden door de abonnees van Doorbraak
Dit gratis artikel wordt u aangeboden door onze betalende abonnees. Als abonnee kan u ook alle plus-artikelen lezen. Doorbreek de bubbel vanaf €4.99/maand.
Ik neem ook een abonnementJo Van Damme is één van de vaste leveranciers van het VGK. In het verleden heeft hij een paar redelijk deugdelijke stukken geschreven, de laatste jaren zijn ze echter flink verzwakt. De kwaliteit is met Goed zot! nog meer achteruitgegaan. Waren de grappen al voorspelbaar geworden, met het nieuwste stuk moet het verhaal eraan geloven. Het is mossel noch vis en dat is voor de mossel zowel als de vis een belediging. Die lieve waterdieren verdienen het niet.
De auteur
Het is gebruikelijk, een basiswet van het toneelgenre, dat in de eerste tien minuten de aanzet van de clou verborgen zit. Dat geldt zowel voor toneel, opera, musical, speelfilm als televisiethriller, of het nu een komedie dan een tragedie is. In Goed zot! zit niks verborgen, niet in de eerste tien minuten, niet in de laatste en nog minder in het middendeel. Wat over koning Filip gezegd werd door Herman Liebaers, geldt ook voor Jo Van Damme: ‘Hij kan het niet, hé, een droevig geval.’
Volkstoneel moet volks zijn, maar dat wil niet zeggen dat het debiel moet zijn. Primitieven gaan niet naar het theater, hoe laag je de lat ook legt. En de lat ligt zeer laag, bij Goed zot!
Het verhaal
Volgens de flyer: Het zit Walter niet mee. Hij is 50-plusser, heeft géén burn-out of midlifecrisis, hij is niét depressief, zelfs niet hoog sensitief. Blank en hetero, van het mannelijk geslacht en zonder gender issues, moeten we helaas ook vermelden. Een mens zou zich voor minder gediscrimineerd voelen. Niet Walter. Hij treedt elke dag tegemoet alsof het een cadeau is dat vraagt om uitgepakt te worden. Dat is in deze tijden haast verdacht en zal zich vroeg of laat tegen hem keren.
Volgens de criticus: het is scharrelen in het lege. Geforceerde grappen zonder kleur of die blijven echoën. Scheve zinsconstructies zoekend naar effect. Niks dubbele laag waardoor er nooit een verrassend moment is. Een pedagogisch accent is er niet te vinden, wat elk toneelstuk moet hebben om een heus toneelstuk te zijn. Dat wisten de Griekse tragediedichters, William Shakespeare, Harold Pinter en ja, zelfs Molière, Edward Rostand en Georges Feydeau.
De acteurs
Vijf acteurs, twee vrouwen en drie mannen. Het is jammer dat ze met een lege doos anderhalf uur het toneel op moeten. Ze doen hun best, zijn best aardig, maar als je zelfs van de regisseur geen zout en peper krijgt, valt er geen eer te behalen aan het gedane goed, althans de intentie om dat te doen. Jan Matthijs [Walter] sleurt, trekt en duwt, helaas, wat hij ook doet, het komt geforceerd over. Waardoor enkel het krampachtige een lichte vorm van grappigheid verwekt. De acteurs ondermijnen met dit stuk hun eigen waarde. Dat ze het toch doen, is hoogst waarschijnlijk omdat ze geen andere kans krijgen. De wens om het acteren kan de speler tot verraad aan de eigen kunde leiden, dat is met deze productie overduidelijk bewezen.
Besluit
Waarom een recensie geschreven over een onding als dit, kan men zich afvragen. Omdat een criticus moet aanprijzen, zelfs al ligt de temperatuur laag, maar ook afraden wat de geestelijke gezondheid niks oplevert, mogelijks gelijke schade kan toebrengen als de consumptie van overjaarse diepgevroren kalkoenbillen. Je moet echt goed zot zijn om daaraan je dure geld te besteden.
Goed zot!
Auteur: Jo Van Damme
Regisseur: Walter Janssens
Producent Vernieuwd Gents Volkstoneel – vzw TWIJFEL
Spelers: Heidi De Grauwe, Brenda Bertin, Jan Matthijs, Hans Buyse en Bob De Moor.
t/m 22 juli Minardschouwburg – vervolgens op tournee
info www.thassos.be
Guido Lauwaert (1945) is organisator, regisseur, acteur, auteur, columnist, recensent voor o.a. Het Laatste Nieuws, NRC Handelsblad, Het Parool, VPRO-radio, Knack en Doorbraak. Hij richtte de Poëziewinkel op (later Poëziecentrum) en heeft een grote liefde voor Willem Elsschot en Paul van Ostaijen.
Milo Rau vertrekt bij het NT Gent. Hij zag zijn benoeming enkel zag als een tussenstap op de weg naar zonniger bestemmingen.
Amerikakenners Roan Asselman en David Neyskens bespreken de actualiteit aan de overkant van de oceaan.