Herenigd Ierland in EU?

Op 13 januari 2017 berichtte Doorbraak dat de brexit het Iers herenigingstreven versterkt. Op donderdag 23 februari ontving voorzitter van de EU-commissie Jean-Claude Juncker de Ierse premier Enda Kenny, tevens voorzitter van de nationalistische partij Fine Gael.

Michel Barnier nam ook aan het onderhoud deel. Hij is een gewezen Frans politicus en sedert 1 oktober 2016 de hoofdonderhandelaar namens de Europese Commissie bij de brexit-onderhandelingen. Vrij algemeen wordt aangenomen dat hij niet geneigd is het de Britten tijdens de onderhandelingen makkelijk te maken.

Aansluitend verklaarde Juncker dat de grens tussen Ierland en Noord-Ierland na de brexit zo open mogelijk moet blijven. Hij beloofde nauwe samenwerking met Dublin tijdens de brexit-onderhandelingen.

Premier Kenny ging nog verder en betoogde dat de brexit de bepalingen van het Goede Vrijdagakkoord niet in het gedrang mag brengen en dat het eindakkoord met het VK dit ook duidelijk dient te maken. Het Goede Vrijdagakkoord houdt voor de Noord-Ieren de mogelijkheid in om zich bij de Ierse Republiek aan te sluiten.

De Britse premier Theresa May sprak zich al uit tegen een volledig dichte grens met Ierland. Of zij evenwel bereid is in het brexit-akkoord met de EU bepalingen te aanvaarden over een mogelijke Ierse hereniging, is nog maar de vraag. Het standpunt van Kenny zal alleszins haar onderhandelingspositie niet vergemakkelijken.

De Ierse EU-commissaris voor Landbouw, Phil Hogan, heeft zich al geschaard achter de Noord-Ierse partij Sinn Fein die naar de Ierse hereniging streeft.

Eén ding is zeker: zowel protestanten als katholieken in Noord-Ierland hebben de brexit met 56% afgewezen. Niet te verwonderen, want na het Goede Vrijdagakkoord stond de EU borg voor de wederopbouw van Noord-Ierland via Europese structuurfondsen, voor de integratie van politieke gevangenen en de bevordering van een vreedzame en stabiele samenleving. De EU trok daarvoor miljarden euro uit. Het akkoord opende de poort voor buitenlandse investeerders en welvaart. Het wegvallen van die Europese steun zou voor Noord-Ierland noodlottig zijn. Bijna 90% van het inkomen van de boeren bestaat immers uit Europese subsidies. Het is weinig waarschijnlijk dat Londen in staat is de financiële EU-verplichtingen op zich te nemen.

Binnen afzienbare tijd is in het Noord-Ierse parlement een debat gepland over het energieschandaal waarvoor de vorige minister-president moest aftreden. Mogelijk grijpt Sinn Fein dit debat aan om ook de hereniging met de Ierse Republiek op de politieke agenda te plaatsen. In ieder geval hoopt de partij nog dit jaar vervroegde verkiezingen uit te lokken. Als zij daarin slaagt wint, zij die zeer waarschijnlijk ook. De herenigingdrang zal er slechts door versterken.

Foto: Phil Hogan (c) Reporters