Het echte probleem met Turkije

Mei vorig jaar verscheen in De Groene Amsterdammer een artikel van schrijver-journalist Erdal Balci: Sta op, westerse hoofddoekmeisjes! Na een verblijf van zestien jaar in zijn moederland Turkije was Balci, gedesillusioneerd over de ‘moslimdemocratie’, naar Nederland teruggekeerd.  De journalist was ook correspondent in Turkije voor de krant De Standaard. In hogergenoemd artikel verwijst Balci naar een column van de Turkse schrijver Ahmet Altan, waarin die – jaren geleden al – het echte probleem met de Turkse democratie aankaartte:

‘Echte democratie is alleen mogelijk als de Turkse moslims dat zien zitten. Per slot van rekening is de overgrote meerderheid van de bevolking islamitisch. Slaan die moslims niet het pad van de democratisering in, dan kan het land wel fluiten naar aansluiting bij de moderne wereld.’

Balci deelt die mening en legt de vinger op de wonde:

‘Want een land kan zich nooit tot een volwaardige democratie ontwikkelen als het grootste deel van de bevolking hier niet in geïnteresseerd is. In Turkije heeft de halve democratie, waarbij de militairen achter de schermen de baas waren, plaatsgemaakt voor religieus fascisme. Niet ondanks, maar dankzij het electoraat. De meerderheid stemt elke keer weer op de man die het basisprincipe van de scheiding der machten ter aarde heeft besteld. De onafhankelijke instituties zijn door zijn toedoen jaknikkers geworden. Het overgrote deel van de media is nu in zijn handen en hij wordt met het jaar autoritairder. Hoe meer despotisme, hoe populairder bij het Turkse electoraat, lijkt het.’

Dat schreef Erdal Balci vorig jaar in De Groene Amsterdammer, lang voor het referendum van 16 april dat van Erdoğan zo goed als zeker de alleenheerser van Turkije zal maken en van zijn land een islamitische republiek. Blijkbaar is dat niet alleen de wens van een meerderheid in Turkije zelf, maar ook van de Turkse diaspora in Europa. Maar daarvoor sluiten onze politici en journalisten de ogen. Die hebben het liever over de tweets van Donald Trump.

Foto ©reporters