JavaScript is required for this website to work.
Multicultuur & samenleven

Het tijdperk van de onoprechtheid

Het verschil tussen liegen en loochenen

Miel Swillens8/2/2016Leestijd 2 minuten

Malika Sorel kreeg een gewrongen antwoord van Dominique de Villepin

Aangeboden door de abonnees van Doorbraak

Dit gratis artikel wordt u aangeboden door onze betalende abonnees. Als abonnee kan u ook alle plus-artikelen lezen. Doorbreek de bubbel vanaf €4.99/maand.

Ik neem ook een abonnement

Het is allemaal zo geleidelijk gegaan dat niemand juist weet wanneer het is begonnen, maar ondertussen leven we al meerdere decennia in het Tijdperk van de Onoprechtheid. Dat begrip vraagt om enige precisering. Onoprechtheid is niet helemaal hetzelfde als liegen, het is meer huichelen en de waarheid verdraaien uit opportunisme. Een voorbeeld kan dit verduidelijken. In Décomposition Française, haar in 2015 bij Fayard verschenen getuigenis over hoe de Franse politiek omspringt met migratie en integratie, doet de Frans-Algerijnse Malika Sorel het relaas van een gesprek dat ze had met Dominique de Villepin. De Villepin is bekend als de Franse minister van Buitenlandse Zaken die zich verzette tegen de Amerikaanse inval in Irak. Jacques Chirac benoemde hem tot premier, maar nadat zijn rivaal Nicolas Sarkozy president werd, geraakte De Villepin politiek wat op de dool. De hoge verwachtingen die hij ooit had gewekt, loste hij niet in.

Het gesprek dat Malika Sorel met hem had liep uit op een teleurstelling. De Villepin vond dat ze zich nodeloos ongerust maakte: ‘Hij vergeleek de situatie van de integratie van de niet-Europese migranten met die van de Italianen. Men moest zich niet al te veel zorgen maken. Frankrijk had indertijd ook problemen gehad met de Italianen. De tijd zou wel zijn werk doen en de dingen oplossen.’ Sorel was onthutst. De Villepin was perfect op de hoogte van de ernst van de toestand. Als premier had hij in 2005 tijdens de geweldexplosie in de banlieus de noodtoestand afgekondigd. Ze begreep ook niet hoe een gecultiveerd man als De Villepin het belang van cultuur zomaar kon negeren. Vanwaar dan dat antwoord? Waarom die verwijzing naar de Italianen? Hij kon toch niet denken dat die twee situaties met elkaar te vergelijken waren? Malika Sorel geeft zelf het antwoord: ‘Het kwam hem goed uit, en dat was het.’ De politicus wist ongetwijfeld beter, maar hij koos voor een uitweg. Het paste in zijn kraam een werkelijkheid te negeren waarop de Franse staat geen vat meer had. De Villepin staat model voor een ganse generatie politici die net als hij kozen voor onoprechtheid.

Die onoprechtheid heeft een naam: politieke correctheid. De politici, niet alleen in ons land maar in zowat heel West- en Noord-Europa, hebben die onoprechtheid geadopteerd als strategie om hun falen te camoufleren. Het is het cement dat hun ideologisch bouwsel samenhoudt, en hoe meer dat bouwsel wordt bedreigd des te meer druk oefenen ze uit op de vrije meningsuiting. We importeren in almaar sneller tempo kansarmoede, analfabetisme, vrouwenhaat, homofobie, antisemitisme, terrorisme. Zelfs vrouwenbesnijdenis en polygamie. Maar de bevolking wordt opgeroepen om dat te zien als ‘kansen’ en ‘opportuniteiten’, en te applaudisseren voor zoveel ‘diversiteit’. Zoals Sorel schrijft: ‘Le politiquement correct doit triompher. Il est nécessaire au maintien de la domination des élites actuelles.’ De politieke correctheid moet zegevieren. Ze is noodzakelijk voor het machtsbehoud van de huidige elites. Misschien moeten we zeggen voor het machtsbehoud van het nieuwe ancien régime.

Miel Swillens is een Vlaamse columnist en oud-medewerker van het weekblad Tertio. Hij studeerde Germaanse filologie aan de RUG en is een oud-leraar van het Sint-Jozef-Klein-Seminarie in Sint-Niklaas en ook van de Vrije Handelsschool Sint Joris in Gent. Hij schreef in het verleden teksten voor Miek en Roel, zoals Het Verdronken Land Van Saeftinge (1970) en Het Land Van Nod (1970). Miel overleed in augustus 2017.

Meer van Miel Swillens

De auteur van dit essay Jan-Werner Müller is hoogleraar politiek aan Princeton University, maar werkt momenteel als onderzoeker rond het thema populisme aan de universiteit van Wenen. Wat is populisme? is gebaseerd op lezingen die Müller gaf aan het Weense Institut für die Wissenschaften vom Menschen en draagt daar ook de sporen van. Een vlot leesbare tekst kan je het niet echt noemen. Daarvoor is de toon en de aanpak te academisch. Of wat dacht je van volgende zin?

Commentaren en reacties