Laat jongeren die een misstap begaan niet nodeloos boeten

13 Chiro-kinderen kwamen vorig weekend in Oostende in de problemen door te pootjebaden in de wilde zee. Wat ze niet hadden gezien, was dat de zone waar ze in zee gingen niet toegankelijk is om te zwemmen. Dit wordt ook zo aangegeven met verbodsborden en met een rode vlag. Toch had de jeugdbeweging dit niet opgemerkt.

Er werd een heuse reddingsoperatie opgezet om de kinderen en begeleiders uit het water te krijgen. Gelukkig waren er geen zware slachtoffers bij het incident. De meesten kwamen ervan af met enkele schrammen en blauwe plekken. De nasleep van het incident was echter een pak groter. Er was een grote publieke verontwaardiging over de onverantwoordelijkheid van de begeleiders van de Chiro. Doordat ze de verbodstekens niet opgemerkt hadden, brachten ze nodeloos de kinderen en zichzelf in gevaar.

Als moeder van kinderen die zelf actief zijn in de jeugdbeweging en nu ook leiding geven, ligt dit thema mij na aan het hart. Je moet als ouder jouw kind kunnen toevertrouwen in alle veiligheid en zekerheid. Dat is in dezen niet gebeurd en is dan ook zeer te betreuren. De begeleiders van de kinderen gingen hier stevig in de fout. Nochtans wordt er bij vorming van begeleiders sterk ingezet op het vermijden van gevaren wanneer men op pad is met kinderen. Vooraleer iemand als animator op het terrein kan worden ingezet, moet hij aantonen voldoende verantwoordelijkheidszin te bezitten.

Naar aanleiding van dit incident stelde de gouverneur van de provincie West-Vlaanderen, Carl Decaluwé, dat (een deel van) de kosten van deze reddingsoperatie mogelijk verhaald zullen worden op de jeugdbeweging. Dat principe passen ze in Zwitserland ook toe, wanneer ze mensen moeten redden die gaan skiën in verboden gebied, aldus de gouverneur.

De vraag is hoe ver we daarin moeten meegaan. De leiding van de jeugdbeweging was inderdaad onverantwoordelijk en bracht anderen in gevaar. Hun gedrag kan niet door de beugel en leidde tot een onnodige reddingsoperatie. Maar moeten ze – al dan niet gedeeltelijk – de kosten van die operatie terugbetalen omdat ze onbezonnen te werk zijn gegaan? Dat is toch meer dan een brug te ver.

Wat dan wel te doen? De jeugdbeweging in kwestie is reeds op haar verantwoordelijkheden gewezen en meer dan terecht. Dat is een eerste stap. De jongeren beseffen dat ze in fout gingen en dat hun gedrag een keten van reacties teweeg heeft gebracht. Wil men dan toch absoluut een tweede stap zetten, dan zijn er betere alternatieven voorhanden om de jongeren iets bij te brengen.

Laat hen een dag meedraaien om het strand op te ruimen of laat hen helpen bij één van de reddingsdiensten. Zorg ervoor dat ze zich meer bewust worden van hun omgeving en de gevaren die daarbij komen kijken. Daaruit zullen ze veel meer leren dan met het terugbetalen van de kosten. Ze hiervoor laten opdraaien, demotiveert vrijwilligers en zorgt voor een terughoudendheid om engagement te tonen. En dat in tijden waarin het vrijwilligerswerk sowieso al onder druk staat.

Het terugbetalen van de kosten zal niet leiden tot meer of minder verantwoordelijkheidsgevoel bij de jeugdbeweging. Er zijn voldoende alternatieven beschikbaar die wel tot meer verantwoordelijkheidszin leiden.

Miranda Van Eetvelde is Vlaams Parlementslid voor N-VA