Mijmering over de edele kunst van het debatteren

Zo dadelijk word ik verwacht mee aan te schuiven bij een debat op de boekenbeurs over een boek (jawel, er zijn nog zekerheden). Hoofddoek hoofdzonde? is boeiend al gaat het eigenlijk niets eens over hoofddoeken. Een handige zet van de uitgever om de verkoop op te drijven?

De diverse auteurs denken na over de manier waarop andersdenkenden kunnen proberen samen te leven. Ludo Abicht, net zoals de meeste die meewerkten een filosoof, verzorgt de inleiding en het nawoord. In die slotbeschouwingen introduceert hij de Franse filosoof Henri de Lubac, bij wie we volgens Abicht in de leer kunnen gaan. De jezuïet Lubac werd, zo schrijft Abicht, ‘bewonderd en gevreesd vanwege de manier waarop hij het intellectuele debat voerde’. In deze tijden waarin we allemaal een mening hebben en die ook graag ventileren, zet de passage mij aan het mijmeren.

‘Eerst luisterde hij met de grootste aandacht naar het discours van zijn opponent, waarna hij diens argumentatie zo getrouw en accuraat samenvatte dat de argeloze gesprekspartner dacht dat hij de Lubac van zijn gelijk overtuigd had.

“En bent u het eens met deze summiere weergave van uw stellingen?”

–       “Ik moet toegeven dat u me heel goed begrepen hebt.”

–       Welna, dan mag ik beginnen met een opsomming van al mijn grondige bezwaren tegen uw betoog?”

Het is een dodelijke maar eerlijke manier van discussiëren, en, indien nodig, polemiseren. Dit gebeurt echter bijna nooit, omdat we in het werkelijke leven niet echt naar elkaar luisteren en als gevolg daarvan niet eens in staat zijn om toe te geven dat ook onze tegenstanders een logische argumentatie gehanteerd hebben, ook al komen ze tot andere conclusies.’

Voila, zo kan ik wel weer de zondag in.