N-VA-top heeft voeling met basis verloren

Geachte voorzitter,
Beste Bart De Wever,

Op het ledencongres bij de voorstelling van het federaal regeerakkoord in 2014 nam u de volgende woorden in de mond: ‘Beste leden, als wij aan de top slecht bezig zijn, zullen jullie het ons wel duidelijk maken.’ Wel het ogenblik om dit duidelijk te maken is, naar ik meen, aangebroken.

Even een stap terug in de tijd…

Eerst was er Brandhome, dat meeschreef aan een mooi verhaal. Dit verhaal kreeg in het voorjaar van 2014 verder vorm op het grote partijcongres. Op dit ‘bottom up’-evenement hadden de leden de mogelijkheid om mee te schrijven aan het toekomstplan van onze partij.

Alle leden voelden zich betrokken. Alle leden voelden dat zij iets betekenden. Alle leden voelden zich één grote familie. Dit alles resulteerde in de lente van dat jaar in een eclatante verkiezingsoverwinning. Voor het Vlaams Parlement stemden maar liefst 31,9 % van de kiezers op onze partij. Wij traden met een aantal sterke mensen toe tot zowel de federale als de Vlaamse regering. Jammer genoeg moest het confederalisme hiervoor in de ijskast.

Links en rechts

Na de avond van de laatste gemeenteraadsverkiezingen, 14 oktober 2018, hoorde heel Vlaanderen u bij Jambers in de politiek  zeggen, dat de N-VA beter zou stoppen met ruziemaken met links. Misschien was deze quote ingegeven door de plannen om de socialisten te betrekken in een coalitie voor het Antwerps stadsbestuur, maar toch werd deze uitspraak bij vele leden blijkbaar sceptisch onthaald.

In datzelfde najaar had de N-VA de kans om in Ninove een gelegitimeerd bestuur op poten te zetten met Forza Ninove. Het zou dus geen coalitie geweest zijn met Vlaams Belang. Dit lag blijkbaar bij het politieke establishment en de mainstreammedia nog zéér gevoelig, gelet op de heisa die er rond coalitiegesprekken met Vlaams Belang telkens ontstond. Door dit gebrek aan democratische moed van onze partij brokkelde langzamerhand het vertrouwen van onze rechtse kiezers af en leek het alsof de N-VA aan wilde sluiten bij het establishment.

Ook de Marrakesh-saga nadien heeft ertoe geleid dat er heel wat twijfels rezen over het gevolgde beleid. In het voorjaar van 2016 had ik zelf nog gepoogd bepaalde mensen attent te maken over de gevaren van dit pact. Men zei mij dat ik mij geen zorgen hoefde te maken omdat het slechts om een niet-bindende diplomatieke tekst zou gaan. De waarheid bleek later wel iets anders, waardoor onze partij onder druk van de basis uit de regering-Michel stapte.

Congres

Maar sluimerend leek de sterke band binnen de partij af te brokkelen. En alhoewel de statuten op pagina 15 voorzien dat er in principe al in 2017 een partijcongres had moeten georganiseerd worden kregen de leden pas in 2019, in de aanloop naar de federale, Vlaamse en Europese verkiezingen, de V-dagen voorgeschoteld. Deze weliswaar interessante V-dagen waren echter ‘top down’-evenementen waarbij er amper inspraak mogelijk was van de leden. Wat een contrast met het partijcongres van 2014.

Het verkiezingsresultaat van 26 mei 2019 was dan ook een logisch gevolg van de wegkwijnende betrokkenheid van onze leden en onze kiezers. Vele leden en zelfs bestuursleden zegden mij dat de N-VA op dit moment niet meer de partij is waar ze destijds voor hebben gekozen. De top had de binding met de basis verwaarloosd, er werden bepaalde beleidsbeslissingen genomen die niet op instemming van onze kiezers konden rekenen, en bovenal hadden wij de historische kans gemist om ook de rechterflank van ons kiezerspubliek af te schermen. De centrumkoers wordt duidelijk niet op prijs gesteld door het kiezerspubliek.

Titanic

Ondertussen lijkt het alsof het orkest op de Titanic lustig blijft doorspelen. Vroeger keken wij reikhalzend uit naar de resultaten van de driemaandelijkse opiniepeilingen. Nu is het telkens bang afwachten hoeveel kiezers er weer zijn weggelopen. Op basis van de laatste VRT-peiling zou onze partij, vergeleken met de verkiezingen van 2014, zowat 400 000 kiezers verloren hebben.

Het is duidelijk dat de relatie top-basis averij heeft opgelopen. Nochtans is het in deze digitale tijden perfect mogelijk om een veel breder publiek te bereiken. Nu zijn wij volledig overgeleverd aan de mainstreammedia die ons nog steeds niet gunstig gezind zijn. Waarom niet vaker gebruik maken van YouTube om bijvoorbeeld wekelijks de kiezers informatie te geven? Nederland is ons hierin al lang voorgegaan. Al kan ik onze inspanningen op andere sociale media wel verdienstelijk noemen.

Tijd voor actie zou ik zeggen…

Daarom doe ik deze oproep aan iedereen die dit alles niet lijdzaam wil ondergaan. Het partijbestuur moet werk maken van een nieuw partijcongres. Niet enkel is dit een statutaire verplichting, maar het kan – en dat is veel belangrijker – de negatieve spiraal doorbreken. Door alle leden weer meer bij het beleid te betrekken kan er misschien een nieuw electoraal succesverhaal geschreven worden.

Ik hoop uit de grond van mijn hart dat mijn oproep niet in dovemansoren zal vallen.

Met Vlaamse groeten,
Chil Brant