N-VA verliest Unique Selling Proposition

Discussie op Doorbraak. Gisteren kon u hier ‘En wat als cdH gelijk had’ lezen. Daarin bepleit Karin Dedecker dat de informatienota van de Wever rechtser is dan in de media berichten lijkt. En op dezelfde dag schrijft hoofdredacteur Pieter Bauwens in De Morgen een opinie met veel vragen. Met vooral de vraag of de bocht N-VA niet te veel water bij de wijn doet, of de bocht van Bracke niet te scherp wordt: ‘enkel inzetten op het sociaaleconomische, en dan nog flauw maakt de N-VA een partij als een ander’. Hieronder de bijdrage uit De Morgen van onze Hoofdredacteur.

Het land staat in rep en roer na de ‘non’ van cdH-voorzitter Benoît Lutgen als antwoord op de nota van toenmalig informateur Bart De Wever (N-VA). Maar misschien mag vooral de N-VA Lutgen wel bedanken. Stel je voor dat hij ‘oui’ had gezegd….

Het is nu duidelijk dat de zogenaamde ‘bocht van Bracke’ door de N-VA helemaal gerond is. Er wordt in de regeringsvorming niet ingezet op een nieuw rondje staatshervorming. Dat is ook logisch, er is weinig institutionele ruimte door de beperkte lijst van te herziene grondwetsartikelen, er is weinig animo bij de andere partijen aan tafel (de vorige staatshervorming moet nog uitgevoerd worden) en er wordt niet onderhandeld om een regering met een twee derde meerderheid op de been te brengen. Neen, de echte staatshervorming is een regering zonder de PS. Bart Maddens noemt dat de Reyndersdoctrine, verwijzend naar een uitspraak van Didier Reynders (MR) in 2007. N-VA breidt die doctrine uit: een regering zonder PS als ‘momentum’ om enkele grondige sociaaleconomische hervormingen door te voeren.

De dieper liggende idee is dat er op die manier een sluipende communautaire hervorming plaatsvindt. De PS moet, als Franstalige machtspartij bij uitstek, lijdzaam toezien hoe er zonder haar een regering wordt gevormd. Bovendien wordt de regering in Vlaanderen gevormd, met een Franstalig aanhangsel. Of nog beter, zoals Bart De Wever voorstelde tijdens de campagne, de (con)federale regering is een afspiegeling van de deelstaatregeringen. Hij is ervoor afgebrand, maar de feiten, of de PS, lijken hem in te halen. De N-VA wil hiermee een signaal geven aan de PS: op deze manier kunnen we je misschien wel enkele legislaturen van de federale macht weghouden. Hoe lang zal het duren eer de PS vragende partij is voor een staatshervorming? We hebben al gezien hoe snel ze eieren voor haar geld koos, dus die redenering zou wel eens steek kunnen houden.

Maar als we nu, met wat hoger staat in ons achterhoofd, naar de nota kijken, moeten we toch vaststellen dat het mager is. De kranten stonden vol vergelijkingslijstjes waaruit blijkt hoe toegeeflijk de N-VA wel was. En ja, er staat in vele variaties iets als ‘zouden onder meer volgende maatregelen verder besproken kunnen worden tijdens de onderhandelingen’. Zit het N-VA-programma dan in ‘zouden’, ‘kunnen’ en ‘onder meer’?

De situatie is herkenbaar. Na de verkiezingen van 2010 was De Wever ook informateur en ook toen schreef hij een nota. Alle aandacht ging toen naar de snelheid waarmee PS die nota afschoot. ‘Gelukkig’, werd toen gezucht. Het was erger geweest als ze die aanvaard hadden. N-VA herhaalt hier dat scenario. Ze slaagt erin om met dezelfde toegeeflijkheid toch publiek te scoren. Maar wordt die nota geen blok aan het been in verdere onderhandelingen? N-VA kan moeilijk de nota-De Wever afvallen, terwijl ze die niet genoeg hervormingen inhoudt om die als sluipende staatshervorming te verkopen.

De N-VA is groot geworden op de koppeling van de onmogelijkheid om sociaaleconomische hervormingen door te voeren met de grote verschillen in de Belgische dubbeldemocratie. Enkel inzetten op het sociaaleconomische, en dan nog flauw, maakt de N-VA tot een partij als alle andere, ze verliest haar eigenheid, haar unique selling proposition. De bocht van Bracke mag ook niet te scherp worden. Bart de Wever is historicus en er zijn er in zijn partij die zich Egmont nog herinneren, hopelijk is die herinnering levendig genoeg om niet dezelfde fouten te maken als de VU toen.

Foto © Reporters