Op naar een handelsoorlog?

De Amerikaanse economie doet het onder de 45^ste President meer dan goed. Na de eedaflegging van Donald Trump op 20 januari 2017, voorspelden nogal opiniemakers het ineenstorten van het Amerikaans economisch – en beurssysteem. Maar vandaag staat de toonaangevende beursindex ter wereld, de Down Jones in New York, op 24.600 punten. Diezelfde index stond voor de presidentiele verkiezingen van november 2016 op nog geen 18.000 punten. De werkloosheid is gedaald naar 3,8% van de beroepsbevolking, dat is het laagste niveau sinds 1969! De economische groei ligt rond de 2,5% en is in stijgende lijn. De Trump-Pence regering heeft in Januari jongstleden een gevoelige federale verlaging doorgevoerd van de personen- en vennootschapstaks. Weliswaar  blijft er een probleem met het begrotingstekort (3,4% BBP ) en de schuld (105% BBP). Maar zolang de Amerikaanse rente boven de Europese staat, reist het Europese spaargeld over de Atlantische oceaan.

De feiten

Het grootste probleem blijft het enorme tekort op de handelsbalans van de Verenigde Staten van Amerika. Over het jaar 2017 heen was er een tekort van 796 miljard dollar. De belangrijkste boosdoeners zijn : China (-375 miljard dollar), Mexico (-71), Japan (-68), Duitsland (-64), Ierland(-38) en Italië (-31).

Vanaf 1 juni heeft Amerika de douanetarieven voor staal verhoogd tot 25% en die voor aluminium tot 10%. Maar deze Amerikaanse maatregelen treffen in de eerste plaats de auto nijverheid en dan vooral de Duitse wagens. De Duitse duurdere wagens (Audi, BMW, Porsche en Mercedes ) zijn erg populair in de ‘States’. Bovendien is deze maatregel van President Trump ook ingegeven met het oog op de Parlementsverkiezingen van november aanstaande. Inderdaad, een groot deel van de Amerikaanse staal- en autofabrieken liggen in het gebied van de grote meren. Verschillende van die staten hebben in 2016 voor Trump gestemd, hoewel deze staten traditioneel eerder democratisch zijn. Die gewonnen staten moeten politiek verzorgd worden met het oog op de aankomende verkiezingen voor het ‘US Congress’. Trouwens President Trump is permanent op campagne en de verdeelde  democratische oppositie weet daar geen blijf mee.

Europa

De Amerikaans handelsbalans vertoont een verschillend beeld tegenover de EU lidstaten. Naast de vermelde tekorten kent de VS een overschot op zijn handelsbalans met België (+15 miljard dollar), Nederland (+24) en het Verenigd Koninkrijk (+ 3). Daardoor zijn de 28 EU lidstaten hopeloos verdeeld over dit thema. Bovendien zijn Ierland en Italië veel minder getroffen dan Duitsland en Frankrijk. Het wordt nog interessant om te zien hoelang de EU op een lijn zal blijven in dit dossier.

Wat ook meespeelt in deze discussie is het deels Europese project, zeker van Duitsland, om een bijkomende pijplijn aan te leggen voor de aanvoer van Russisch gas. De olie- en gasprijzen zijn de laatste maanden gestegen en dat komt iedereen goed uit, behalve de EU. De reden is dat deze laatste massaal energie moet invoeren. Voor de VSA is een hogere olie-gasprijs meegenomen omdat daardoor de dure ‘schalie’ ontginningen rendabel worden. Nog iets waarmee President Trump kan scoren op zijn thuismarkt. Trouwens de EU neemt allerlei sancties tegen Rusland wegens Oekraïne, maar gaat dan wel meer energie invoeren vanuit Poetin’s rijk. Het is duidelijk dat de strategische politiek van de Unie bepaald niet logisch in elkaar zit!

China

De communistische-kapitalistische leiders van de volksrepubliek China zijn de grote boosdoeners. Zij hebben het meest geprofiteerd van de mondiale liberalisering van de handel en dat met hun staatsgeleide economie. Bovendien is dit land zeer actief in het veld van de economische spionage! Omwille van de lucratieve handelsakkoorden durft Europa daar niet tegen optreden.

China heeft nog een wapen in handen en dat heet: Noord Korea. Het feit dat de na-volgeling van de eeuwige communistische leider 360 graden is gedraaid in het dossier van de kernwapens, heeft ongetwijfeld te maken met druk vanuit China. De ‘deal’ is duidelijk: Trump krijgt zijn diplomatieke overwinning in Nood Korea en China moet minder betalen dan gepland voor de sanering van het Amerikaans handelsdeficit. Zo ligt de weg open voor President Trump om te kandideren voor de Nobelprijs voor de vrede.

Pacific

Maar liefst 26 landen houden van eind juni tot begin augustus de grootste zeemacht oefeningen ter wereld. Plaats van de feiten, rond het Amerikaanse ‘Pacific’ eiland: Hawaï. Deze zogenaamde ‘RIMPAC’ oefening  kent ook vier EU deelnemers: Duitsland, Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk en Nederland. De EU verdeeldheid op het vlak van defensie komt hier ook nog eens tot uiting. Een opmerkelijke deelnemer is de Israëlische marine. China is niet uitgenodigd. Een oefening die nog maar eens aantoont dat de mondiale macht is verschoven van de Atlantische – naar de Stille oceaan.

Conclusie

Men kan President Trump geen ongelijk geven dat hij iets moet doen aan een handelstekort van 796 miljard dollar. Elke regering zou een dergelijke actie moeten ondernemen. Maar de vraag stelt zich welk deel van de wereld zal betalen om dat Amerikaans handelstekort naar benden te krijgen?