JavaScript is required for this website to work.
Europa

Over de Europese Unie, haar geld en haar munt

Aangekondigde EU-toelages en voortgang ontwaarding euro

Herman Matthijs16/7/2022Leestijd 3 minuten
Met noord-zuidtransfers van miljarden euro’s probeert de Europese Commissie haar
speerpunten in lidstaten door te voeren, terwijl de euro in waarde daalt.

Met noord-zuidtransfers van miljarden euro’s probeert de Europese Commissie haar speerpunten in lidstaten door te voeren, terwijl de euro in waarde daalt.

foto © Pxhere

EU-fonds probeert met noord-zuidtransfers lidstaten tot implementatie van EU-speerpunten aan te moedigen, terwijl euro-ontwaarding aanhoudt.

Aangeboden door de abonnees van Doorbraak

Dit gratis artikel wordt u aangeboden door onze betalende abonnees. Als abonnee kan u ook alle plus-artikelen lezen. Doorbreek de bubbel vanaf €4.99/maand.

Ik neem ook een abonnement

In het kader van de bestrijding van de pandemie heeft de EU gekozen voor een groots investeringsprogramma, het RRF (Recovery and Resilience Facility). Het gaat om geleende middelen die de lidstaten krijgen op basis van zowel hun bbp als hun welvaartsniveau. Let wel: dat geld dient de EU-begroting terug te betalen aan de kapitaalmarkt, en dit over een periode tot 2058. En verder: als de EU zou lenen voor een lidstaat, dan moet deze lidstaat dat bedrag wel terugbetalen aan de EU begroting.

Maar recentelijk zijn er nieuwe cijfers bekendgemaakt over het RRF-geld. En dan gaat het in concreto gaat het om toelagen van 337 miljard euro. Dat geld dienen de lidstaten niet terug te betalen aan de EU-begroting. Deze RRF-middelen kunnen enkel worden ingezet op de groene transitie, digitale transformatie, onderzoek en ontwikkeling, volksgezondheid, onderwijs en opleiding, alsook de sociale en territoriale cohesie. Wat al die onderwerpen te maken hebben met de bestrijding van de pandemie is veel minder duidelijk.

RRF

Het gaat dus om 337 969 miljoen euro, oftewel 337,9 miljard euro. Bij de berekening van juni 2022 zijn er enkel zes landen die meer geld krijgen dan de vorige keer: de Tsjechische Republiek, Duitsland, Italië, Oostenrijk, Portugal en Spanje. Madrid bekomt 11% meer en heeft nu 77,2 miljard euro. Dan volgt Rome met 69 miljard euro. Tezamen geeft dat reeds 43,5% van de RRF-middelen. Daarna volgen Frankrijk met 37,4 miljard, Duitsland met 28 miljard, Polen met 22,5 miljard, Griekenland met 17,4 miljard, Portugal met 15,5 miljard en Roemenië met 12,1 miljard.

De grootste sukkelaar in dit RRF-verhaal is Luxemburg, met 82 miljoen euro vanuit dit fonds. Maar voor de zuidelijke landen is dit de jackpot! Inderdaad, Spanje betaalt dit jaar 14,3 miljard aan de EU en voor Portugal is dat 2,5 miljard, voor de Italianen is dat 19,9 miljard. Met andere woorden: dit zijn allemaal landen die veel meer uit dit RRF krijgen dan ze jaarlijks betalen aan de EU-begroting.

Verlies

Het Koninkrijk België betaalt dit jaar 7 miljard euro aan de EU en krijgt 4,5 miljard uit dit RRF-fonds. Dit laatste is dan nog 1,4 miljard minder in de oorspronkelijke berekening. België betaalt dus veel meer in één jaar dan men krijgt uit dit RRF-fonds, oftewel 2,5 miljard euro. Voor Nederland ligt die verhouding op 5,2 miljard euro (9,8 miljard bijdragen en 4,7 miljard RRF-middelen).

De volgende landen betalen meer aan de EU-schatkist op een jaar dan ze eenmalig RRF-middelen krijgen: de drie Beneluxlanden, Duitsland, Denemarken, Ierland, Finland en Zweden. Daardoor is deze RRF-bedoening vooral een zoveelste budgettaire transfer van de acht rijkere westelijke en noordelijke landen aan de achttien andere. Oostenrijk is het enige land waar de verhouding tussen de beide parameters ongeveer gelijk ligt. Daarop komt nog eens dat Vlaanderen benadeeld is in de Belgische verdeling der RRF-middelen.

De euro naar beneden!

Ander slecht nieuws vanuit de Europese Unie is het feit dat de koers van de euro is gezakt tot de waarde van een Amerikaanse dollar. Dat is nog nooit gebeurd en wijst ook op het verlies van de euro op deze planeet. Want ondanks ruim twintig jaar euro, is deze munt zeker niet de toonaangevende munt geworden op mondiaal vlak.

Amper bij ons in het nieuws gekomen is de beslissing van het Internationaal Monetair Fonds van 14 mei 2022, waarbij de korf wordt vastgelegd van de mondiale reservemunt, de SDR (Special Drawing Rights). Deze korf wordt per vijf jaar bepaald en wat was de beslissing van de 24 leden van de ‘Executive Board‘ van het IMF, die ingaat op 1 augustus aanstaande? Het blijven de volgende vijf munten, doch met verschuivingen in de korf:

  • US dollar: 43,38% (was 41,73% in 2016)
  • Euro: 29,31% (was 30,93%)
  • Renminbi: 12,28% (was 10,92%)
  • Yen: 7,59% (was 8,33%)
  • Pond: 7,44% (was 8,09%)

Ook hier ziet men de neergang van de euro. Deze munt had in 2011 nog een aandeel van 37,4% in deze SDR-korf !

Ook de lage rente vanuit de Europese Centrale Bank (ECB) en de torenhoge inflatie in de eurozone zijn een probleem voor de overheidsbegrotingen, het spaargeld van de mensen, en meer. Trouwens, de indexeringen van de lonen zijn bruto 2% en volgen daardoor helemaal niet de stijging van de levensduurte. Desalniettemin is de bestrijding van de inflatie een van de hoofdopdrachten van de ECB. Maar veel inspiratie heeft men desbetreffend niet te Frankfurt. Deze hoge inflatie gaat nog jaren duren en tast uiteraard de waarde van een munt aan!

Herman Matthijs doceert publieke en openbare financiën aan de UGent en de VUB. Hij volgt o.m. overheidsadministratie en -begrotingen op, maar evenzeer de politiek van de VS.

Commentaren en reacties