Over inwoners, oppervlakte en een mogelijk effect op de bijzondere financieringswet

Op 1 januari 2023 telde België ongeveer 11.681.087 officiële inwoners (bron: rijksregister). In vergelijking met begin 2022 was dat een stijging van 113.000. Die toename lag niet aan het natuurlijk saldo of het verschil tussen overlijdens en geboorten. Inderdaad dat saldo was negatief met 2.787 of met andere woorden er waren meer overlijdens dan geboorten! Toch was het verschil tussen immigratie en emigratie ongeveer 116.000.Vandaar de toename.

Over de Gewesten heen , geeft dit het volgende bevolkingscijfer:

Vlaanderen: 6.768.135 of 57,94%

Brussel Hoofdstedelijk Gewest : 1.235.192 of 10,50%

Wallonië: 3.677.760 of 31,56%

Ongeveer 78.000 mensen wonen in het Duitstalig gebied van het Waalse Gewest. Dat is van belang ten aanzien van de bijzondere financieringswet en meer bepaald het solidariteitsmechanisme. Als een Gewest minder procentueel aandeel heeft in de opbrengst van de personenbelasting dan in de bevolking, krijgt het geld uit het nationale solidariteitsmechanisme. Momenteel ligt die opbrengst op ongeveer  64% voor Vlaanderen, 27,7% in Wallonië en 8,3% in het Brussels Gewest. Daarom krijgt Vlaanderen hier niets en de twee andere Gewesten elk honderden miljoenen per jaar.

Oppervlakte?

Maar hoe zit het met de Oppervlakte van de deelstaten in dit land ? Wel, daar is iets bizars te melden!  In 2019 stelde Eurostat dat de landoppervlakte  van een land  moest berekend worden vanaf de laagwaterlijn op het strand! Zo werd België plots 160 km2 of 16.000 hectare groter. Aangezien Vlaanderen grenst aan de Noordzee was dat allemaal bijkomend Vlaams gebied. Lijkt niet veel, maar het is toch de omvang van het Brussels Gewest. Officieel is de verdeling van de 30.689 km2 landoppervlakte nu:

Wallonië: 16.901 km2 of 55,08%

Vlaanderen: 13.626 km2 of 44,40%

Brussel: 162 km2 of 0,52%

Territoriale wateren

Op het eerste gezicht een parameter , waar Vlaanderen en vooral Brussel niets aan hebben. Maar het nationale deel van de Noordzee wordt niet meegeteld met een oppervlakte 3.454 vierkante kilometer. Dat gebied van de territoriale zee – tot 12 zeemijl – en de aansluitende EEZ of Exclusieve Economische Zone – tot 200 zeemijl –  is zowat even groot als de provincie West Vlaanderen. Ten aanzien van het beheer valt dat deel ook onder die provincie, die behoort tot Vlaanderen.

Met visserij, windmolens en heel wat scheepvaart naar Zeebrugge en Antwerpen, gaat het hier om veel meer dan zomaar wat water. Alle mogelijke rivieren en meren in het land worden meegeteld in de berekening van de oppervlakte, maar dit Belgisch deel van de Noordzee niet.

Het punt is dat deze wateren van de Noordzee de vorige berekening volledig doen omslaan. Want die 3.454 km2 van de Noordzee brengt de totale oppervlakte op 34.143 vierkante kilometer en geeft dan de volgende cijfers per Gewest:

Vlaanderen: 17.080 vierkante kilometer of 50,02%

Wallonië: blijft 16.901 km2 u, maar nu: 49,50%

Brussel: blijft 162 km2, maar nu: 0,48%

Dit leert ons dat de oppervlakte van de Noordzee van belang is voor de berekening van de oppervlakte van de Gewesten.  Ten tijde van de ristorno’s (belasting die ten goede komt aan de gewesten en gemeenschappen) was de oppervlakte een parameter voor de verdeling van de toenmalige dotaties. In het kader van een toekomstige herziening van de bijzondere financieringswet is het niet uitgesloten dat die parameter een mogelijke ‘come back’ maakt. Tot op heden is de interesse over het thema bij de Vlaamse politieke partijen helaas ver te zoeken.