Asselman en Neyskens: ‘Weinig kans op Amerikaanse interventie in Oekraïne’

Nu Rusland aan de grenzen van Oekraïne en bijgevolg Europa staat, zijn de zenuwen strak gespannen op het wereldtoneel. Ook de rol van de Verenigde Staten (VS) is niet weg te denken. Hoe wordt er in de VS naar de situatie in Oekraïne gekeken? En hoe zit het met de politieke benoeming van een nieuwe opperrechter in het Hooggerechtshof? Amerikakenners Roan Asselman en David Neyskens geven in deze aflevering van Doorbraak Radio hun analyse van de Amerikaanse politiek.

De Verenigde Staten en Oekraïne, een zoveelste debacle?

De Verenigde Staten is sterk betrokken bij de situatie in Oekraïne. Het debacle in Afghanistan vertoont gelijkenissen met wat er nu in Oekraïne gebeurt, zegt aldus Neyskens. ‘De Verenigde Staten zit met een geloofwaardigheidsprobleem, wat internationale politiek betreft.’

In een eerdere aflevering van Doorbraak Radio was er reeds gezegd dat de situatie in Afghanistan het merk Amerika schade heeft toegebracht. Vandaag zien we daar de effecten van en kunnen we ons de vraag stellen of het met Trump aan het roer ooit zo ver zou gekomen zijn, zegt Neyskens. Poetin bracht honderduizenden troepen samen aan de grens met Oekraïne en Biden gaf vervolgens op een persconferentie quasi groen licht aan Rusland om het land binnen te vallen. Net zoals tijdens de terugtrekking uit Afghanistan, hebben Bidens medewerkers zijn uitspraak moeten nuanceren.

Het is interessant om te kijken naar wat er intern bij de Republikeinen gebeurt. De situatie in Oekraïne legt een schisma bloot binnen de partij, vindt Neyskens. Enerzijds zijn er de Republikeinen die nog niet genezen zijn van het neoconservatisme uit de Bush-jaren en een grote rol weggelegd zien voor de Verenigde Staten op het wereldtoneel, anderzijds zijn er de Trump-getrouwen die de belangen van de VS zelf op de eerste plek willen zetten en voor wie de gebeurtenissen in Oekraïne geen prioriteit zijn.

De afhankelijkheid van Europa

Het conflict Oekraïne-Rusland toont aan dat de Europese Unie (EU) enorm afhankelijk is van Amerikaanse militaire hulp, zegt Asselman. ‘Poetin heeft ambities in de Russische grensgebieden en het wordt tijd dat de EU stopt met te hard te rekenen op een land dat gekenmerkt wordt door non-interventie.’ De Verenigde Staten liggen op een ander continent en hebben geen banden meer met de oude wereld. Sinds de Monroe-doctrine heerst er bij ieder conflict een debat over wat de VS gaan doen met haar economische en militaire macht. Plooien ze zich terug op haar eigen grenzen of komen ze toch militair tussen?

Opvallend is dat, ondanks het zwakke presidentschap van Biden, Rusland enkel een deal wilt sluiten met de Verenigde Staten over de NAVO-uitbreiding in Oekraïne, vindt Neyskens. De VS gaan dan wel troepen sturen naar Oost-Europa, maar in een oorlog hebben ze allerminst zin. Zelfs indien Rusland Oekraïne effectief binnenvalt, zullen de VS niet vergaand ingrijpen, denkt Asselman. Amerikanen zijn oorlogsmoe. Het zou voor Biden dus geen slimme zet zijn een nieuw front te openen.

Eerste zwarte vrouw als opperrechter

Stephen Breyer, de progressieve rechter van het Hooggerechtshof, gaat met pensioen. Biden bevestigt zijn eerdere belofte om voor het eerst een zwarte vrouw te benoemen in de functie van opperrechter. Hij deed deze belofte tijdens de voorverkiezingen, nadat hij absoluut moest winnen in South-Carolina om de Democratische nominatie in de wacht te slepen. De benoeming van een nieuwe opperrechter kan nog moeilijk worden, want er zal steun moeten komen van minstens één Republikein.

Vroeger waren die benoemingen geen probleem, maar vandaag is de verhouding in de Senaat in evenwicht, wat de vicepresident kan breken. De vraag is of de vicepresident dat in dit geval grondwettelijk gezien ook kan doen. Dat is een politieke beslissing. Een andere optie was vicepresident Kamala Harris zelf nomineren voor de functie van opperrechter. Dat had een oplossing kunnen zijn, want Harris is niet populair en een blok aan het been van Biden, zegt Neyskens. Maar ondertussen is het al duidelijk dat zij het niet zal worden.

Polarisatie over de Voting rights

Alle wegen leiden naar Trump. Door de coronapandemie werden er allerlei extra maatregelen genomen tijdens de verkiezingen van 2020, die volgens Republikeinen niet altijd even wettig zijn. In sommige staten liggen er nu Republikeinse voorstellen op tafel om de regels rond het uitbrengen van een stem strenger te maken. Het gaat dan bijvoorbeeld over welk identiteitsbewijs kiezers moeten voorleggen om hun stem uit te brengen.

Democraten zijn hier niet mee opgezet en Biden schuift nu een federale overname van het kiesproces naar voor, zegt Asselman. ‘Dat zou betekenen dat de identiteitsbewijzen afgezwakt worden in alle staten.’ In de praktijk betekent dat iemand zelfs een energiefactuur zou kunnen meenemen als identiteitsbewijs. Het punt is dat dit een bevoegdheid is van de afzonderlijke staten, maar dat Biden dat nu op federaal niveau wil verankeren. Wanneer het gaat over polarisatie kan er dus ook naar Biden gewezen worden, vindt Asselman.

Redacteur artikel: Rani De Leeneer