Kaos: onder de goden wordt er aardig wat gemenst

De achtdelige Netflix-serie Kaos is een hedendaagse herinterpretatie van de Griekse mythologie, met een unieke mix van komedie en drama.

Kaos speelt zich af in een wereld waar de Griekse goden nog steeds invloed hebben op het leven van gewone stervelingen. Niet te verwonderen want we zijn geobsedeerd door Thor-goden en verhalen over superhelden hebben de huidige filmindustrie ingepalmd. Bat-, Spider- of Superman willen ons graag met woord en daad helpen.

Klassieke mythologie

Drie jaar geleden nog liet Chloé Zhao, de Oscarwinnares van Nomadland, met The Eternals een groep van tien onsterfelijken aanrukken met namen die verdacht veel uit de klassieke mythologie leken te komen: Thena zonder begin A, Ikaris zonder eind ‘u’.

Hun missie: de mensheid redden. ‘Digitale poppenkast’, was de reactie van Martin Scorcese. Een draak van galactisch formaat omdat de peperkoekfilosofie ‘Blijf trouw aan je familie’ hopeloos naïef klonk op een moment dat ook de superheldenfilm een revisionistisch stadium had bereikt door zwarte humor en satire op het menu te plaatsen.

Zo verorbert Venom graag af en toe een mens en is de relatie van de fulminerende Deadpool en zijn vriendinnetje zowat de tegenpool van de romantische flirt tussen Clark Kent en Loïs Lane.

Wispelturige goden

Kaos trapt niet in die val en bulkt van pikzwarte humor. Hier zijn de wispelturige, dikwijls paranoïde goden er niet om ons te redden. Ze kunnen uitermate wreed zijn tegenover mensen, spelen vaak machtsspelletjes en gebruiken ons soms als pionnen in hun conflicten.

De serie maakt gebruik van alle gruwelijke details van de verhalen uit de oudheid en schuwt niet ons te choqueren met wraak, bloed en doodslag. Zeus, de oppergod, kan bijvoorbeeld zijn tegenstanders straffen met bliksemschichten en gebruikt zijn krachten dikwijls om vrouwen te verleiden.

Hera, zijn vrouw én zus, is berucht om haar jaloezie en wraakzucht, vooral tegen de minnaressen en de kinderen van Zeus. Poseidon, de zeegod, kan stormen en aardbevingen veroorzaken als hij boos is.

Mythen in een modern jasje

Het verhaal begint met Zeus, ‘een ongeëvenaarde klootzak’ als we de door hem gevangengenomen Prometheus mogen geloven. Die is al eeuwen aan een rotswand geketend waar een adelaar dagelijks zijn lever wegvreet. Wanneer oppergod Zeus een rimpel in zijn voorhoofd ontdekt, ziet hij dat als een voorbode van het einde van zijn heerschappij.

Terwijl Zeus in paranoia vervalt, richten drie stervelingen zich op een belangrijke voorspelling die hun lot met dat van de goden verbindt. De serie steekt vervolgens verschillende mythen in een modern jasje. Van de mythe van de Minotaurus, de slangen van Medusa tot de onderwereld van Hades.

In die van Orpheus en Eurydice is Orpheus een beroemde rockster en is Eurydice, zeg maar Riddy, in een onderwereld terechtgekomen die meer op een fabriek lijkt, geleid door Hades en Persephone en bewaakt door driekoppige hellehonden, Cerberuskes. De boottocht van Orpheus over de Styx, gefilmd in zwart-wit is dan wel veel serener dan de luidruchtige ‘soul train’ naar Hades in Beetlejuice 2.

Macht corrumpeert en totale macht corrumpeert totaal.

Moderne thema’s

Kaos gebruikt de Griekse mythologie om moderne maatschappelijke thema’s te onderzoeken, zoals machtsmisbruik, ongelijkheid en de strijd tussen de haves en de havenots. Charlie Covell, die we kennen van de Netflixhit The End of the F***ing World, is de Britse bedenker van Kaos.

‘Er kan iets elitairs kleven aan klassieke verhalen. Sommige mensen refereren ernaar in de hoop dat anderen zich dan dom voelen. Dat wilde ik vermijden in mijn serie waarin die almachtige goden uiteindelijk net mensen zijn’, zei hij.

Jeff Goldblum, die ooit nog een vlieg speelde in een Cronenbergfilm, schittert hier in de rol van de oppergod, de neurotische en licht ontvlambare Zeus, terwijl Janet McTeer zijn vrouw Hera speelt en Nabhaan Rizwan zoon Dionysus vertolkt.

Te goddelijk om nog aangenaam te zijn

George Bernard Shaw wist het al toen hij de laatste zin van zijn toneelstuk Pygmalion schreef: onze relatie met goden is ’too godlike to be altogether agreeable’. Toen ging het nog maar alleen over een beeldhouwer die verliefd werd op zijn eigen creatie en slechts aan één godin, Aphrodite, vroeg om zijn beeld levend te maken.

De ambitieuze serie Kaos met een opvallend creatieve visuele stijl en een hippe soundtrack eindigt met een echte cliffhanger. Staat een regiment goden klaar voor een vervolg en wordt seizoen twee een echte clash van titanen?