De Wever lacht bedelaar Di Rupo uit

Als Di Rupo meer geld wil voor Wallonië, moet hij aankloppen bij de N-VA of bij de PVDA-PTB. Maar is kiezen voor die laatste geen Vlaamse zelfmoord voor de traditionele partijen? Vande Lanotte en Reynders zullen dus Di Rupo en De Wever moeten samen krijgen. Die laatste zit in zijn zetel als ‘demandeur du confederalisme ou rien’ en lacht de bedelaar Di Rupo in zijn gezicht uit.

Wallonië heeft geld nodig

Stel nu dat je Elio Di Rupo bent, dan heb je een probleem. Dat maakte Philippe Defeyt (oud voorzitter van Ecolo) afgelopen weekend duidelijk in het RTL-programma C’est pas tous les jours dimanche: ‘Er is niet genoeg geld om de beloftes over de kinderbijslag waar te maken.’ Dat wil niet zeggen dat die kinderbijslagen in Wallonië niet betaald zullen worden, wel dat er bespaard moet worden of nog meer schulden gemaakt worden.

In De Tijd (11 juni 2019) vat Wim Van De Velde het bondig samen. ’De Waalse schuld bedraagt nu al 21 miljard op een budget van ongeveer 13 miljard euro. Ter vergelijking: de Vlaamse schuld bedraagt vandaag 25 miljard op een budget van 47 miljard euro.’ En hij voegt er aan toe ‘Bovendien kan Wallonië nu nog rekenen op een jaarlijkse transfer vanuit de federale overheid van 620 miljoen euro. Vanaf 2025 neemt dat bedrag jaarlijks af en in 2033 stoppen de transfers volledig.’

Demandeur de rien

Di Rupo kan niet aan tafel gaan als ‘demandeur de rien’. Hij zal uit zijn pijp moeten komen en dat zou wel eens heel pijnlijk kunnen worden. Di Rupo houdt de schijn hoog door op RTBF (13 juni 2019) te zeggen dat hij enkel met N-VA wil onderhandelen als ze hun communautair programma laten vallen. Om daar op Twitter korte tijd later aan toe te voegen: ‘Que ce soit clair : le PS ne souhaite pas gouverner avec la N-VA.’ Alsof hij die keuze heeft als de PTB de deur voor hem dichtslaat.

Als Di Rupo echt iets wil doen aan de financiering van Wallonië, dan moet de bijzondere financieringswet aangepast worden. De traditionele partijen hebben die netjes gebetonneerd. Er is dus een bijzondere meerderheid nodig in het Federale Parlement om die ‘Bijzondere wet’ te wijzigen. Een bijzondere meerderheid dat is een tweederde meerderheid in De Kamer (100 van de 150 Kamerleden), een meerderheid in elke taalgroep én van elke taalgroep moet ook de meerderheid aanwezig zijn.

Octopussy-coalitie of Trado-Groen

100 van de 150 Kamerleden én een meerderheid in elke taalgroep, we gaan er voor die de puzzel van uit dat er 88 Nederlandstalige en 62 Franstalige Kamerleden zijn. Paars-Groen heeft 76 zetels genoeg om te regeren, maar niet om iets te veranderen.

De Octopussy-coalitie of Trado-Groen (Dat zijn de christendemocraten, liberalen, socialisten en Groenen van beide zijden van de taalgrens, 8 partijen dus) heeft samen 93 zetels, dus naast een onstabiele monstercoalitie met acht partijen levert die constructie ook niet de nodige tweederde meerderheid én bovendien geen meerderheid aan Vlaamse kant.

Misschien wil de PVDA-PTB die coalitie aan die 100 stemmen helpen, dan kom je er Vlaams net (als vier PVDA’ers de eed afleggen als Nederlandstalige). De vraag is maar wat de prijs van de PVDA-PTB zal zijn voor die depannage? Nadat ze de PS de wacht aanzegden blijkt nu al dat die prijs heel hoog zal zijn. Bijkomende vraag, welke rekening zullen de Vlaamse coalitiegenoten daarvoor moeten betalen? Onmogelijk is dat niet natuurlijk. In 2001 kwam de Paarsgroene regering al verregaand tegemoet aan de financiële behoeften van Wallonië. Open Vld en sp.a wonnen daarop (2003) de verkiezingen. Al kon dat ook electorale beloning zijn voor de definitieve staatshervorming. (Kucht)

N-VA

Als Di Rupo geld wil voor zijn armlastige Wallonië, dan moet hij de N-VA aan boord nemen of de PVDA-PTB. Aan Vlaamse kant kom je met N-VA, Open Vld en CD&V en zelfs met N-VA, sp.a en CD&V (of Open Vld) aan een Vlaamse meerderheid. Als er Federaal een coalitie komt met Groen en N-VA en CD&V of Open VLD dan ligt de Vlaamse meerderheid in de handen van … Jean-Marie  Dedecker. Het komt soms op één stem aan, een kans om parlementaire geschiedenis te schrijven die ze Dedecker beter niet geven, of net wel.

Ondertussen lijken de regionale onderhandelaars catenaccio te spelen. Alles staat op de verdediging, niemand denkt aan scoren. Het is wachten op wie de eerste fout maakt. Voert N-VA achter de schermen de druk op door de gesprekken met het Vlaams Belang alsmaar verder te zetten? Als de N-VA federaal uit de boot valt hoeft niets haar nog tegen te houden om het VB Vlaams mee aan boord te nemen. Tenzij een meerderheid natuurlijk.

Maar Vlaams is een wankele meerderheid minder een probleem dan federaal. De Vlaamse regering kan maar vallen met een ‘constructieve motie van wantrouwen’ een nieuw regeerakkoord dus. Toch is het geloof klein dat N-VA haar krediet als bestuurspartij in zo’n wankele coalitie te grabbel zal willen gooien.

Waard

Eigenlijk is het vrij simpel. De PS en de N-VA zijn tot elkaar veroordeeld. Tenzij er Vlaamse partijen zijn die als Vlaamse minderheid de regering willen steunen. Uit staatsmanschap, uiteraard. Als het een troost mag zijn, zo een regering zal in beleid niet zo erg afwijken van wat Zweeds deed. Belgisch beleid zit vast in hetzelfde Europese stramien en het Belgische overlegmodel. Al is enige schade aan het ‘rechtse beleid’ niet uit te sluiten.

Blijft er nog een vraag: als het allemaal duidelijk is, wat er ‘maar’ mogelijk is, waarom moet dat dan zo lang duren? Waarom kijken De Wever en Di Rupo elkaar eens diep in de ogen? De vraag van De Wever is al op voorhand bekend: wat is uw prijs? Franstaligen hebben geld nodig en betaalden dat vroeger met halve bevoegdheden naar de gewesten en gemeenschappen en Brussel. Dat zal niet het idee zijn dat De Wever in gedachten heeft.

We weten dus wel ongeveer welke regering we kunnen krijgen, we weten enkel niet wanneer en tot welke prijs en het zou kunnen dat we nog lang moeten wachten op het antwoord op die vragen.